زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت در برنامه تیتر امشب درباره تجارت خارجی کشور و دستور رئیس جمهور مبنی بر رفع موانع اداری در روابط تجاری با همسایگان گفت: در ۶ ماه نخست امسال به علت شیوع بیماری کرونا، تجارت بین الملل ۱۴ درصد کاهش داشته است و روابط تجاری ما هم متاثر از این موضوع است.
او ادامه داد: اوایل سال ۲۰ مرز کشور بسته بود و از اواخر اردیبهشت به تدریج مرزها باز شد که این عامل سبب شد تجارت خارجی ما ۵۰ درصد کاهش داشته باشد که با رفع برخی مشکلات اکنون این رقم به ۳۴ درصد رسیده است. همچنین مرز زمینی با ترکیه مدتی بسته شده بود و صادرات گاز به ترکیه هم دچار نقص بود که در کاهش صادرات تاثیر داشته است.
رئیس سازمان توسعه تجارت بیان کرد: در ۵ ماه اول امسال صادرات ما به ترکیه ۵۱۳ میلیون دلار بوده، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته صادرات ما به این کشور ۲ میلیارد و ۴۷۰ میلیون دلار بوده است. این اختلاف ۲ میلیارد دلاری به علت صادر نشدن گاز طبیعی به کشور ترکیه است.
او تاکید کرد: عامل موثر دیگر بر کاهش صادرات، بسته شدن دو ماهه مرز‌های بسیاری از کشورهای همسایه بر کالا‌های وارداتی به علت شیوع ویروس کرونا است که هنوز این محدودیت در مورد واردات کالا به ترکمنستان ادامه دارد.
این مقام مسئول افزود: علاوه بر این، بعد از بازشدن مرزها به علت تراکم کامیون‌های حمل بار در مرزها، با کندی در امر صادرات مواجه شدیم که البته ممکن است هنوز هم در برخی مرزها شاهد این کندی باشیم.
زادبوم بیان کرد: امسال در روسیه و قزاقستان که عضو اتحادیه تجاری اوراسیا هستند، بهترین وضعیت صادراتی و رشد صادرات داشتیم.
او در پاسخ به این سوال که چند درصد از ظرفیت صادراتی کشور استفاده می شود گفت: سال گذشته ۲۵ میلیارد دلار صادرات داشتیم اما در کنار این میزان صادرات، ظرفیت خالی ۱۰۰ میلیارد دلاری هم وجود دارد البته باید تولید کالا انجام شود و زیرساخت های صادراتی هم فراهم باشد.
رئیس سازمان توسعه تجارت در خصوص موانع صادراتی گفت: زیرساخت های تجاری ما مخصوصا در مرزها مناسب نیست و باید اصلاح شود.
او ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات در حوزه صادرات، نبود مدیریت واحد در پایانه های مرزی بود. دستگاه های مختلف از جمله گمرک، مرزبانی و وزارت کشور هر کدام در این بخش مسئولیت داشتند اما مدیریت واحدی وجود نداشت که امروز مدیریت واحد به وزارت راه وشهرسازی واگذار شد و امیدواریم مشکلات این بخش رفع شود.
زادبوم تصریح کرد: برای توسعه صادرات باید موافقت نامه ها با کشورهای مختلف را تسهیل کنیم و تعامل وارداتی و صادراتی با سایر کشورها متعادل تر شود.
او تاکید کرد: همچنین باید از تعدد بخشنامه ها در حوزه صادرات و ضربه زدن به اهداف بلندمدت صادراتی جلوگیری شود البته برخی از این بخشنامه ها در شرایط خاص اقتصادی کشور و با توجه به لزوم تنظیم بازار داخلی صادر شده است.
تعدد بخشنامه ها ،چالش پیش روی صادرات
لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات در این خصوص تصریح کرد: ظرفیت‌های صادراتی کشور بالا است و اگر حمایت‌ها و زیرساخت‌ها فراهم شود می‌تواند توسعه یابد، اما به دلایل متعددی رسیدن به حداکثر ظرفیت صادراتی زمان بر است.
او افزود: در بخش صادرات، ۱۰۰ میلیارد دلار ظرفیت خالی داریم و ظرفیت تولید این میزان محصول در کشور وجود دارد، اما سیستم حمل و نقل متناسب با این میزان صادرات ، ارتقا نیافته است و سیستم بانکی ما هم ظرفیت این میزان تبادل مالی را ندارد.
لاهوتی بیان کرد: زیرساخت و حمل و نقل موضوع مهمی است که اگر فراهم نشود، رسیدن به ارقام و اهداف تعیین شده در حوزه صادرات دور از ذهن است.
این مقام مسئول در خصوص مشکل تعدد قوانین و بخشنامه‌های صادراتی گفت: از فروردین سال ۹۷ تا ۱۵ شهریور ۹۸ بالغ بر ۸۰ بخشنامه صادر شده که این عامل هم یکی از موانعی است که باعث ایجاد چالش در تجارت خارجی می‌شود و در این شرایط بازار صادراتی از دست می‌رود.
در ادامه گلزاری معاون توسعه بازار کشتیرانی ایران در خصوص موانع صادراتی تصریح کرد: نبود سیاست گذاری واحد، بروکراسی پیچیده ، بخشنامه های متعدد، تحریم های یکجانبه آمریکا و نبود کانال های مالی مناسب از جمله مشکلات موجود بر سر راه صادرکنندگان به شمار می روند.
او افزود: همچنین چند نرخی بودن ارز و نوسانات زیاد آن بر روند صادرات کالا تاثیر می گذارد.