زمزمه گرانی روغن جامد پنج کیلویی تا ۱۵۰ هزار تومان از مرداد امسال در شهرها و روستاهای خراسان جنوبی پیچید و در همین مدت عده‌ای سودجو از آب گل‌آلود ماهی گرفتند و حلب‌های روغن را با قیمت‌های بالا و دو تا سه برابر قیمت واقعی فروختند.
با توجه به اینکه بیشترین روغن مصرفی در خراسان جنوبی از نوع جامد است در این مدت حتی برخی فروشگاه‌ها که از قبل روغن خوراکی داشتند، آنها را نگه داشتند تا به آشنایان و مشتریان خاص خود بدهند.
دیری نپایید که سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی به این موضوع واکنش نشان داد و پیگیر رفع مشکل کمبود روغن خوراکی در استان و رفع دغدغه مردم شد.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی آبان امسال در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: کمتر از ۱۰ روز آینده مشکل کمبود روغن در بازار رفع می‌شود لذا مردم نباید این کالای اساسی را گران بخرند.
الیاس جویبان اظهار داشت: طبق مصوبه کارگروه تنظیم بازار قیمت هر پنج کیلوگرم روغن جامد ۵۵ هزار تومان است و کسی مجوز فروش بالاتر از این قیمت را ندارد.
اما در ماه‌های اخیر برخی مغازه‌دارها نسبت به فروش روغن جامد البته به شرط خرید اجباری اقلام دیگر حتی به انتخاب صاحب فروشگاه اقدام کردند که با گزارش‌های مردمی، تعزیرات حکومتی وارد میدان شد.
همچنین سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نسبت به توزیع روغن خوراکی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای استان اقدام کرد؛ موضوعی که در اوج کرونا صف‌های طولانی مردم برای خرید روغن را در پی داشت و با واکنش برخی مردم و مسوولان استان همراه بود.
حال بعد از گذشت پنج ماه، بررسی و مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا در مرکز استان نشان می‌دهد همچنان کمبود انواع روغن از جمله جامد و مایع پخت و پز در بازار مشهود است و کمبود روغن جامد بیش از بقیه مشاهده می‌شود.
یکی از مغازه داران خیابان انقلاب بیرجند در حالی که چند عدد روغن سرخ کردنی در قفسه چیده است از نبود روغن پخت و پز و جامد گلایه کرد و گفت: چند ماه است که چشممان به روغن جامد یا مایع پخت و پز نیفتاده در حالی که روزانه تعداد زیادی از شهروندان برای خرید روغن مراجعه می‌کنند.
علی جاودان پور افزود: همین روغن سرخ کردنی نیز هر ۱۰ روز فقط چهار کارتن در اختیار ما قرار می‌گیرد که مردم به ناچار از آن خرید می‌کنند.
وی گفت: اکثر مردم در این محلات عادت به استفاده از روغن جامد برای پخت و پز دارند و برخی می‌گویند حتی اگر هر حلب روغن ۱۱۰ هزار تومان باشد، خریداریم.
این فروشنده اظهار داشت: گفته می‌شود روغن مایع در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و روغن جامد در فروشگاه‌های اینترنتی به فروش می‌رسد اما آیا همه افراد به این فروشگاه‌ها دسترسی دارند؟
همچنین در گپ و گفت با مردم، برخی گفتند که خرید مازاد شهروندان و خریدهای اضافی سبب کمبود روغن در بازار شده است.
به گفته مردم برخی افراد دچار فریب خریدهای اجباری شدند اما همه خریداران یک خواسته مشترک داشتند و آن تامین روغن خوراکی به اندازه کافی بود.
میزان نیاز سالانه روغن خوراکی در استان خراسان جنوبی ۲۴ هزار تن است که مطابق آمارها از ابتدای شهریور تاکنون هزار و ۵۰۰ تن روغن تنظیم بازار توسط سازمان صمت و همین مقدار نیز توسط بخش خصوصی در استان جذب و توزیع شده است.
بیشترین کمبود مربوط به روغن جامد است
رییس اتحادیه خوار و بار فروشان خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیشترین کمبود روغن خوراکی در این استان را مربوط به روغن جامد دانست و گفت: برخی از انواع روغن مثل روغن جامد در بازار کمیاب است و کسب و کارهایی مثل شیرینی فروشی‌ها که وابسته به روغن هستند را با مشکل مواجه کرده است.
محمد شریف افزود: از ابتدای شهریور امسال با کمبود روغن خوراکی در استان مواجه شدیم که از آن زمان تاکنون هرچند سازمان صنعت، معدن و تجارت برای رفع مقطعی این مشکل تا حدودی کمک کرده اما همچنان با کمبود شدید مواجه‌ایم.
وی اظهار داشت: این اتحادیه هزار و ۳۰۰ تا هزار و ۵۰۰ عضو دارد در حالی که روغن خوراکی در نیمه دوم سال جاری بین حدود ۵۰ واحد توزیع شده است.
رییس اتحادیه خوار و بار فروشان خراسان جنوبی گفت: روزانه شاهد گلایه اعضای صنف خوار و بار استان درخصوص کمبود روغن خوراکی به ویژه جامد هستیم اما نمی‌توانیم نیاز اعضا را برآورده کنیم.
وی افزود: مسوولان بارها گفته‌اند مشکل کمبود روغن خوراکی در کشور رفع شده و به میزان نیاز تولید می‌شود؛ چرا سهمیه استان خراسان جنوبی که عمدتا در اینجا از روغن جامد استفاده می‌کنند این قدر کم است.
شریف گفت: به نظرم چون میزان تخلفات در خراسان جنوبی پایین و نظارت و بازرسی‌ها با شدت بیشتری انجام می‌شود روغن در استان‌های دیگر توزیع و به صورت قاچاق یا قیمت‌های بالا به فروش رفته یا از کشور خارج می‌شود.
رییس اتحادیه خوار و بار فروشان خراسان جنوبی گفت: از مسوولان استان به ویژه شخص استاندار درخواست داریم نسبت به تامین و توزیع روغن خوراکی در استان اقدام کنند در غیر این صورت مشکلات عدیده‌ای گریبان ما را خواهد گرفت.
وی افزود: از آنجایی که به میزان نیاز روغن خوراکی در کشور تولید می‌شود باید زمینه‌ای فراهم شود تا در آستانه سال نو که مصرف روغن خوراکی برخی مشاغل از جمله شیرینی فروشی‌ها افزایش می‌یابد نسبت به جذب روغن مورد نیاز استان اقدام شود.
شریف عنوان کرد: با وجود آنکه همه مردم به فروشگاه زنجیره‌ای دسترسی ندارند، انتظار می‌رود توزیع روغن در سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های خرد نیز انجام شود تا مشکلات در سایر زنجیره‌های عرضه هم مرتفع شود.
توزیع روزانه حدود ۲۰ تن روغن مایع در خراسان جنوبی
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی هم با تایید کمبود روغن جامد گفت: روزانه ۱۵ تا ۲۰ تن روغن مایع و سرخ کردنی در استان توزیع می‌شود اما همچنان با کمبود روغن جامد مواجه‌ایم.
الیاس جویبان افزود: مشکل کمبود روغن جامد مربوط به کل کشور بوده و تنها مربوط به خراسان جنوبی نیست که در این خصوص تلاش می‌کنیم سهمیه‌ای برای استان جذب و توزیع شود.
وی با بیان اینکه روغن خوراکی به اندازه کافی به استان اختصاص پیدا کرده است اظهار داشت: ۱۸۵ تن روغن جامد جذب شده که در تمامی شهرستان‌های خراسان جنوبی در حال توزیع است.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی گفت: همشهریان در مرکز استان می‌توانند روغن جامد مورد نیاز را از فروشگاه‌های اینترنتی و واحدهای صنفی منتخب در شمال شهر دریافت کنند.
وی تصریح کرد: ۳۸۰ تن انواع روغن مایع در حال توزیع است که از طریق شرکت‌های پخش به صورت مویرگی در بین واحدهای خرده‌فروشی انجام می‌شود تا کمبودی در استان احساس نشود.
جویبان با اشاره به مراکز توزیع روغن مایع و جامد در شهرستان بیرجند گفت: اکنون هر حلب پنج کیلوگرمی روغن جامد به قیمت ۷۰ هزار تومان در تعاونی‌های روستایی و روغن مایع ۲.۵ لیتری به قیمت ۳۰ هزار تومان در فروشگاه‌های اینترنتی آروین، سامینو و هایپرآنلاین فروخته می‌شود.
وی با بیان اینکه در ۹ ماه گذشته حدود ۹ هزار تن انواع کالای اساسی با هدف تنظیم بازار در استان خراسان جنوبی شده است افزود: هیچ گونه نگرانی در بخش تامین کالا در استان وجود ندارد و جذب، تامین و توزیع اقلام اساسی به صورت مستمر در حال انجام است.
تشکیل ۳۵ پرونده قاچاق روغن در خراسان جنوبی
درباره اقدامات نظارتی در این حوزه با مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان جنوبی گفت و گو کردیم که محمدحسین اشرفی گفت: از ابتدای امسال تاکنون ۳۵ پرونده مربوط به قاچاق روغن خوراکی در استان تشکیل شده و اغلب آنها در بازارچه ماهیرود و در مسیر انتقال به کشور افغانستان کشف و ضبط شده است.
وی ادامه داد: متخلفان این پرونده‌ها که تخلفات آنها در شعبه درح سربیشه مورد رسیدگی قرار گرفت به پرداخت ۸۸۴ میلیون و ۶۱۴ هزار ریال جزای نقدی محکوم شدند.
مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان جنوبی گفت: به واحدهای صنفی عمده‌فروش و خرده‌فروش هشدار می‌دهیم از هرگونه اقدامی که متضمن فروش اجباری کالا باشد، خوددداری کنند به عنوان مثال مشاهده شده به ازای هر حلب روغن اجناس دیگری نیز باید توسط مشتری خریداری شود در حالی که مورد تقاضای مشتری نبوده است.
وی اضافه کرد: در صورتی که مشتری درخواست کالایی نداشته باشد، فروشندگان حق فروش اجباری اجناس یا کالا به مشتری را ندارند و در صورت دریافت گزارش در این خصوص با فروشنده برخورد قانونی خواهد شد.
اشرفی گفت: هرگونه تغییر یا افزایش قیمت اقلام اساسی از قبیل روغن خوراکی توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌شود و در اختیار اصناف قرار می‌گیرد.
وی افزود: به آن دسته از افراد سودجو که اقدام به فروش سهمیه روغن خوراکی مردم به اتباع خارجی یا در قالب خودروهای ترانزیتی اقدام به خروج روغن می‌کنند نیز هشدار می‌دهیم این کار تخلف است و ضرر و زیانی که از این بابت متوجه مردم می‌شود، مسئولیت قانونی دارد و شعب تعزیرات با این افراد برخورد خواهد کرد.
استقبال نکردن شهروندان از فروشگاه‌های اینترنتی
در حالی که شهروندان می‌توانند روغن جامد مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های اینترنتی دریافت کنند، مدیر یکی از فروشگاه‌های اینترنتی در بیرجند گفت: یکی از مشکلات عمده ما ناشناخته بودن فروشگاه اینترنتی و استقبال کم مردم است که در این خصوص صدا و سیما هم برای تبلیغات با ما همکاری ندارد چون بخش خصوصی محسوب می‌شویم.
محمد رادمرد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این فروشگاه از سال ۹۶ در مرکز استان راه‌اندازی شد و امکان دسترسی آسان شهروندان به فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و فست فودها را فراهم کرده است.
وی افزود: درخصوص اقلام اساسی مورد نیاز مردم از جمله روغن خوراکی که اکنون در استان با کمبود مواجه‌ایم، شهروندان می‌توانند با مراجعه به اپلیکیشن سامینو نسبت به خرید روغن به صورت آنلاین اقدام کنند.
مدیر فروشگاه اینترنتی در بیرجند بیان کرد: هفته گذشته سه تن روغن خوراکی اعم از مایع و جامد در قالب طرح تنظیم بازار در اختیار این فروشگاه اینترنتی قرار گرفت که شهروندان در حال ثبت‌نام و دریافت کالا با قیمت مناسب هستند.
وی گفت: تمامی فروشگاه‌هایی که تمایل به فروش اینترنتی و آنلاین محصولات و کالا دارند می‌توانند با عضویت در این فروشگاه که دارای نماد اعتماد الکترونیکی، مجوز و خدمات شبانه‌روزی است، اقدام کنند.
در حالی که روغن سرخ کردنی در اغلب فروشگاه‌های شهر بیرجند موجود است و روغن مایع پخت و پز تا حدودی وجود دارد اما روغن جامد با کمبود مواجه شده و علاوه بر تنظیم بازار این کالای پرمصرف در خراسان جنوبی، الگوی مصرف روغن در این استان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
به نظر می‌رسد در ماه‌های پایانی سال بازار روغن در خراسان جنوبی نیازمند توجه ویژه است و از اکنون باید به فکر روزهایی باشیم که مصرف و تقاضا از مقدار فعلی هم افزایش می‌یابد.