در طول سال هر از گاهی بازار میوه به بهانه های مختلف ملتهب می شود که هر یک از مسئولان دلایلی برای این گرانی ها مطرح می کنند، اما آنچه حائز اهمیت است ایران به سبب دارابودن اقلیم ۴ فصل و پتانسیل بالای تولید محصولات کشاورزی، امکان تولید محصولات مختلف به منظور کاهش وابستگی به کشورهای بیگانه و خروج ارز را داراست.
بسیاری از مسئولان بر این‌باورند که امسال افزایش چندبرابری هزینه های تولید در کنار موضوعات دیگر همچون سرمازدگی و کاهش تولید، قیمت برخی اقلام محصولات باغی را نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان قابل توجهی بالا برده است که ضعف در نظارت ها هم مزید بر علت شده تا سودجویان بتوانند سودهای غیرقابل قبولی را به جیب بزنند.
بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت‌پرتقال، نارنگی، خیار، موز و سیب نسبت به هفته های اخیر دچار نوساناتی شده است، درحالیکه مسئولان خبر از ذخیره سازی مناسب سیب و پرتقال به عنوان ۲ قلم اصلی تنظیم بازار شب عید می دهند و همواره اذعان می کنند که نه تنها کمبودی در سطح عرضه وجود ندارد، بلکه تولید این‌محصولات مازاد بر نیاز کشور است.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از علل گرانی‌میوه طی روزهای اخیر و پیش بینی بازار میوه شب عید و میزان ذخیره سازی در سردخانه ها با خبر شویم:
سود منطقی عمده فروشی میوه تا خرده فروشی ۱۰ درصد است
محمد علی مصطفی لو مدیر عامل اتحادیه تعاونی باغبانی کشاورزی با اشاره به اینکه تنظیم بازار میوه شب عید بر عهده وزارت صمت است، اظهار کرد: در امر تنظیم بازار شب عید وزارت جهاد کشاورزی و تعاون روستایی دخیل نیستند.
وی تولید سیب درختی را ۴ میلیون تن اعلام کرد و افزود: بنابر آمار ۱.۵ میلیون تن تولید سیب درختی مازاد بر نیاز کشور است که با تلاش های فراوان قرار شد در قبال واردات موز، سیب مازاد صادر شود چرا که سیب تولیدی تا ۱۵ فروردین مصرف شود، در غیر این صورت تولیدکنندگان با مشکلات عدیده ای روبرو می شوند.
مصطفی لو ادامه داد: اگر وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت، قبل از برداشت محصول از باغداران اقدام به خرید پرتقال می کردند، شاهد قیمت های بالا در بازار نبودیم.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی های باغبانی با بیان اینکه تولید مرکبات با میزان سال قبل تفاوتی نداشته است، گفت: علی رغم شرایط مساعد تولید مرکبات، اما قیمت به علت نابه سامانی بازار همچنان بالاست که مسئولان ذی ربط باید به این موضوع ورود کنند که پرتقال از مبادی شمال و جنوب با چه نرخی خریداری شده و چه دست هایی پشت پرده است که این مشکلات در بازار را ایجاد کرده اند.
این مقام مسئول سود منطقی عمده فروشی تا خرده فروشی را ۱۰ درصد اعلام کرد و گفت: هم اکنون میوه با سودهای بالا از عمده فروشی تا خرده فروشی بدست مصرف کننده می رسد.
وی با اشاره به اینکه عرضه نارنگی با نرخ ۵۵ هزار تومان توجیه ندارد، بیان کرد: گرچه یکی از فاکتورهای مهم قیمت را مکانیزم عرضه و تقاضا مطرح می کنند، اما این گرانی هیچ ارتباطی به شرایط عرضه ندارد چرا که افرادی که از قبل اقدام به خرید نارنگی کرده اند، هم اکنون با نرخ های بالا بازارگری می کنند که دولت باید مدیریت کند چرا که به رغم‌کاهش تقاضا در ایام کرونا، اما نگران نوسان بازار میوه هستیم.
دلایل گرانی میوه در بازار/کمبودی در عرضه پرتقال شب عید نداریم
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با اشاره به دلایل گرانی قیمت میوه در بازار اظهار کرد: با توجه به هزینه های حمل و نقل و ارسال به سردخانه، قیمت میوه با نوساناتی در بازار روبروست.
وی با اشاره به اینکه محصول بر مبنای کیفیت و شرایط بازار قیمت گذاری می شود، افزود: گرچه قیمت گذاری در میادین بر مبنای شرایط بازار انجام می شود، اما اختلاف قیمت گاها به چندبرابر می رسد که دستگاه های مسئول با اعمال نظارت بیشتر باید از گرانفروشی جلوگیری کنند چرا که طبق فاکتور تنها ۳۰ درصد سود باید لحاظ شود.
شادلو با بیان اینکه عمده پرتقال تولیدی برداشت شده و در سردخانه‌ها ذخیره سازی شده است، گفت: گرچه برخی انواع پرتقال همچون والنسیا در زمان فروردین و بعد از آن برداشت می‌شوند، اما میزان آن محدود است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه عمده پرتقال تا آذر برداشت می‌شود، بیان کرد: پرتقال‌های تولیدی به مرور تا خرداد آتی عرضه می‌شوند و گرانی‌های اخیر پرتقال هیچ ارتباطی به کمبود ندارد.
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با اشاره به اینکه میزان عرضه پرتقال بیش از تقاضا است،افزود: افزایش جزئی قیمت پرتقال طبیعی است، چرا که این میوه درصدی افت و ضایعات دارد که با احتساب هزینه انبارداری و سردخانه تا حدودی افزایش یافته است که هیچ ارتباطی به کمبود ندارد.
به گفته وی،با توجه به هزینه‌های نگه داری محصول در سردخانه و افت و ضایعات، تاحدی افزایش قیمت طبیعی است، اما برخی مغازه‌ها سودهای غیرقانونی لحاظ می‌کنند که دستگاه‌های مسئول باید بر این موضوع نظارت کنند.
شادلو با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه پرتقال شب عید نداریم، گفت: با توجه به شرایط مساعد اقلیمی، تولید مرکبات مازاد بر نیاز کشور است که بخشی از آن باید از طریق صادرات خارج شود.
توزیع قطره چکانی نهاده دامی علت اصلی گرانی میوه/۷۰۰ هزار تن پرتقال در انبارهاست
اکبر یاوری عضو هیئت مدیره اتحادیه بارفروشان‌میدان مرکزی میوه و تره بار توزیع قطره چکانی پرتقال را علت اصلی گرانی های اخیر در بازار اعلام کرد و گفت: طی هفته های اخیر، سورتینگ داران پرتقال را قطره چکانی وارد بازار کردند که با رایزنی های مختلف با اتحادیه باغداران بازار مجدد به حالت عادی بازگشت.
وی افزود: قیمت هر کیلو پرتقال تامسون شمال در میدان مرکزی ۱۰ هزار تا ۱۲ هزار تومان، پرتقال ناول جنوب ۲۰ هزار تا ۲۴ هزار تومان، سیب درختی ۷ هزار تا ۱۵ هزار تومان و کیوی ۱۰ هزار تا ۱۵ هزار تومان است.
یاوری با اشاره به دلایل گرانی نارنگی در بازار بیان کرد: با توجه به اتمام نارنگی انشو شمال و عرضه نارنگی کازرون و تخم پاکستانی در بازار قیمت با نوساناتی در بازار روبرو شده است به طوریکه قیمت هر کیلو نارنگی کازرون ۱۵ هزار تا ۱۸ هزار تومان و نارنگی بندری ۱۸ هزار تا ۳۰ هزار تومان در میدان مرکزی عرضه می شود.
وی در واکنش به عرضه نارنگی با نرخ های نجومی در بازار افزود : در حال حاضر هر کیلو نارنگی درجه یک در داخل میدان با نرخ ۳۰ هزار تومان عرضه می شود که با احتساب سود منطقی و قانونی، توزیع با نرخ ۵۰ و ۵۵ هزار تومان در بازار تخلف است و دستگاه های نظارتی باید با متخلفان برخورد کنند.
به گفته یاوری، با توجه به ذخیره ۷۰۰ هزار تن پرتقال در انباری های شمال، پیش بینی می شود که التهاب خاصی در بازار صادرات رخ ندهد.
عضو هیئت مدیره اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار در پایان قیمت کنونی هر کیلو موز هندی در میدان مرکزی را ۳۰ هزار تومان و موز اکوادور را ۴۰ هزار تومان اعلام کرد.