چندین سال است که دام های سنگین (گاو، گوساله و گاومیش) در زمستان و بهار علیه بیماری ویروسی لمپی‌اسکین واکسینه می شوند. این بیماری بنابر گفته کارشناسان شبیه آبله بوده وبرآمدگی و زخم‌های پوستی در دام ها ایجاد می کند و سلامت گاوها را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد و همچنین نسبت به شرایط نامساعد محیطی نیز بسیار مقاوم هستند.
با وجود اینکه کارشناسان تنها راه پیشگیری و کنترل بیماری لمپی اسکین در گاوها را واکسیناسیون به موقع می دانند اما اخیرا برخی از دامداران مدعی شده اند که استفاده از نوع مشخصی از این واکسن ها برای دام هایشان عوارض شدیدی ایجاد کرده است و این واکسن حتی منجر به تلفات دام هایشان شده است.
موضوعی که علت آن را از سازمان دامپزشکی جویا شدیم و از آنها پرسیدیم که آیا سازمان دامپزشکی بر واکسن هایی که به دام ها تزریق می شود نظارتی دارد یا خیر؟
علیرضا اکبرشاهی- در گفت وگو با ایسنا در این باره اظهار کرد: لمپی اسکین بیماری است که شبیه آبله بوده و برآمدگی ها پوستی ایجاد می کند. این بیماری بیش از ۱۰ سال است که وارد کشور شده و توسط حشرات به خصوص پشه ها منتقل می شود. یعنی پشه ها دام آلوده را نیش می زنند و از آن طریق وارد بدن دام سالم می کنند.
وی ادامه داد: چون فعالیت حشرات در بهار و تابستان بیشتر است شیوع این بیماری نیز در این فصل ها بیشتر می شود. راه پیشگیری از بیماری لمپی اسکین استفاده از واکسن است و در زمستان و اوایل بهار دام ها واکسینه می شوند تا بیماری کنترل شود.
مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور اضافه کرد: در سالهای گذشته از واکسن های آبله گوسفند و بز که توسط واکسن سازی رازی و شرکت های داخلی تولید می شد برای واکسیناسیون دام های سنگین علیه این بیماری استفاده می کردند. البته این اقدام با مشکلات بسیاری همراه بود زیرا این واکسن اختصاصی بیماری لمپی اسکین نبود و اینکه باید ۱۰ برابر دز گوسفندی به گاوها تزریق می شد که این حجم تزریق هم مشکلات خاص خود را به همراه داشت.
تولیدکننده واکسن شرکت داخلی بوده است
وی تصریح کرد: واکسن اختصاصی این بیماری از کشور ترکیه وارد می شد و متقاضیان نیز از آن استفاده می کردند تا اینکه یکی از شرکت های داخلی فعال در زمینه واکسن سازی برای اولین بار در ایران اقدام به تولید واکسن بیماری لمپی اسکین کرد. لازم به ذکر است که این واکسن به طور طبیعی عوارضی شبیه بیماری ایجاد می کند و در دنیا هم عوارض آن شناخته شده است.
اکبرشاهی با اینکه این واکسن سال گذشته تاییدیه های آزمایشگاهی را دریافت کرد و پس از تزریق عوارضی در دام ها مشاهده نشد، گفت: سازمان دامپزشکی پس از اینکه واکسن اثربخشی خود را نشان داد از شرکت تولیدکننده آن را خریداری و اقدام به واکسیناسیون دام ها کرد. در استان البرز بیش از ۳۰۰۰ راس گاو واکسینه شدند و هیچ عوارضی مشاهده نشد.
به گفته وی هر واکسنی که تولید و در سطح وسیعی استفاده می شود ممکن است در برخی نژاد ها یا در برخی مناطق تاثیرات مختلف برجای بگذارد و تا به صورت گسترده استفاده نشود عوارض آن پدیدار نمی شود.
۹۰ هزار راس علیه لمپی اسکین واکسینه شده اند
مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور تصریح کرد: اخیرا عوارض این واکسن در استان های لرستان و آذربایجان غربی و شرقی در دام ها پدیدار شد و در برخی مناطق شدت عوارض بالاتر رفته و حتی منجر به تلفات نیز شده است. تاکنون حدود ۹۰ هزار راس دام واکسینه شده اند و کمتر از ۱۰۰۰ راس عوارض و حتی تلفات ناشی از این واکسن داشته اند. البته آمارها همچنان در حال استخراج است.
به دامدارانی که خسارت دیده اند غرامت پرداخت می شود
وی در ادامه گفت: شرکت تولیدکننده واکسن موظف است بر اساس قرارداد منعقد شده به دامدارانی که دام هایشان براثر تزریق این واکسن تلف شده اند یا عوارض شدیدی در آنها ایجاد شده غرامت پرداخت کند و جای نگرانی نیست. به همه دامداران که از این واکسن خسارت دیده اند اعلام می کنیم که خسارت آنها جبران خواهد شد.
عوارض واکسن مجدد بررسی می شود
این مقام مسئول در دامپزشکی با اشاره با اینکه واکسن تولید شده ایمنی خوبی را در دام ها علیه بیماری ایجاد کرده است، گفت: درحال بررسی مجدد این واکسن و عوارض آن هستیم که مشکلات موجود را برطرف کنیم.
وی در پایان گفت: در دنیا این واکسن از نیم درصد تا ۱۲ درصد عوارض داده است ولی باید تحقیقات لازم صورت بگیرد که چرا در برخی نقاط شدت عوارض بیشتر و در برخی نقاط کمتر است.