سید محمد موسوی مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات وزارت جهاد کشاورزی گفت: بر اساس آخرین گزارش‌ها و ارزیابی‌های کلی از ۱۱.۲ میلیون هکتار اراضی کشاورزی در ۳۰ استان کشور، ۴۳ درصد از خسارت ۶۷ هزار میلیارد تومانی مربوط به افت تولیدات بخش زراعی، ۲۶ درصد کاهش تولیدات باغی، ۱۳ درصد افت تولیدات آبزی پروری و محصولات دام و طیور، ۱۱ درصد کاهش تولید علوفه مراتع، ۴ درصد خسارت در زمینه زیرساخت‌های انتقال آب، استخرهای آب، لوله گذاری ها، قنوات و چشمه سارها و ۳ درصد مربوط به تأمین آب و علوفه مورد استفاده دام عشایر بوده است.
وی با بیان این که بر پایه گزارش سازمان هواشناسی کشور، میزان بارندگی‌ها در سال زراعی جاری نسبت به میانگین بلند مدت حدود ۴۱ درصد و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۵۴ درصد کاهش داشته است، اظهار داشت: علاوه بر کاهش بارش، توزیع زمانی و مکانی نامناسب بارندگی‌ها، افزایش گرما و تبخیر و تعرق هم داریم که منجر به شدت وقوع و تبعات گسترده خشکسالی در بخش کشاورزی شده است.
موسوی ادامه داد: بر اساس گزارش این سازمان از مهر سال ۹۹ تا پایان اردیبهشت سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۹۲ درصد مساحت کشور با شدت های مختلف خشکسالی مواجه شده به طوری که خشکسالی تقریباً در ۲۰ درصد مساحت کشور بسیار شدید، ۲۸ درصد شدید، ۲۵ درصد متوسط و نزدیک به ۱۹ درصد خفیف رخ داده و تنها ۸ درصد این مساحت را در حد نرمال داریم.
این مقام‌مسئول با اشاره به این نکته که بخش کشاورزی بعد از آب شرب، حساس‌ترین و محور اصلی ترین بخش تأثیر پذیر از خشکسالی بوده است، اذعان داشت: در این بخش در خصوص مدیریت بحران خشکسالی، تأمین آب پایاب سدها و خارج از پایاب سدها و همچنین برای شرب انسان و دام عشایر از اضطراری‌ترین اقدامات است.
وی در مورد برنامه وزارت جهاد کشاورزی در مورد خشکسالی گفت: در برنامه اضطراری این وزارتخانه با توجه به موضوع امنیت غذایی و کاهش تولید، تاکید شده که ذخایر استراتژیک نهاده‌های دامی و محصولات اساسی متناسب با میزان کاهش تولید باید به فوریت تقویت شوند.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی افزود: برای تحقق این مهم بر نقش کلیدی بخش‌های دولتی و غیر دولتی ذی ربط و ذی صلاح برای تأمین و تقویت ذخایر استراتژیک محصولات اساسی و نهاده‌های دام و طیور تاکید شده است.
وی، کاهش فشار بر منابع پایه تولید آب و خاک را از دیگر برنامه‌ها و سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در شرایط خشکسالی اعلام کرد و گفت: بر اساس این برنامه، در حوزه‌هایی که بحران آب داریم باید توزیع عادلانه فشار ناشی از کمبود آب و تنش آبی را در هر یک از بخش‌های شرب، صنعت، کشاورزی و محیط زیست داشته باشیم و برای آن که بتوانیم چالش‌های معیشتی کشاورزان را مدیریت و فشار را متعادل کنیم، ضروری است پشتیبانی‌های ویژه ای از بخش کشاورزی و جامعه کشاورزان صورت گیرد.
موسوی درباره اولویت‌های وزارت جهاد کشاورزی در شرایط خشکسالی و کم آبی امسال توضیح داد: پیشنهاد شده با مشارکت شرکت‌های آب منطقه‌ای و سایر بخش‌ها و استانداری‌ها، اولویت بندی تخصیص آب را در حوزه‌های بحرانی به ترتیب کشت‌های گلخانه‌ای، باغات و زراعت آبی محصولات اساسی داشته باشیم.
وی حمایت از طرح‌های مؤثر در افزایش بهره وری آب در بخش کشاورزی را مهم دانست و گفت: تبدیل کشت در محیط‌های باز به کشت‌های گلخانه‌ای علاوه بر افزایش بهره وری در مصرف آب و تولید، بر صادرات و معیشت پایدار کشاورزان نیز تأثیر می‌گذارد.
موسوی در همین حال بر حفظ مراتع کشور به عنوان کلیدی ترین منابع پایه تولید تاکید کرد و گفت: حفظ و بقای پوشش گیاهی و ایجاد تعادل میان ظرفیت مراتع و دام متکی به آن در شرایط خشکسالی بسیار مهم است.
وی افزود: در شرایط خشکسالی کنونی، برنامه ریزی شده است حداقل یک میلیون واحد به ویژه دام مازاد حذفی جامعه عشایر توسط شرکت پشتیبانی امور دام خریداری شود تا فشار بر مراتع کشور به حداقل برسد.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی گفت: از سوی دیگر با توجه به کاهش تولید نهاده‌های دامی و جو نسبت به سال قبل باید به همین میزان واردات نهاده‌های دامی و جو صورت گیرد تا تولیدات دام و طیور در این حوزه تضمین شود.
به گفته وی، پیشنهاد ما این است که به منظور کنترل قیمت‌ها، کاهش فشار دام بر مراتع و پشتیبانی از تولیدات گوشت و شیر در شرایط خشکسالی امسال، ۳.۷ میلیون تن افزایش واردات جو نسبت به سال قبل داشته باشیم.
موسوی افزود: ۲۲ میلیون رأس دام عشایر متکی به مراتع کشور هستند.
وی در همین حال بر جبران ریالی بخشی از خسارات ناشی از خشکسالی در حوزه کشاورزی تاکید کرد و گفت: امهال تسهیلات بانکی خسارت دیدگان، اعطای تسهیلات بانکی ارزان قیمت، پرداخت غرامت توسط صندوق بیمه کشاورزی، تأمین اعتبار برای بازسازی زیرساخت‌های تأمین و انتقال آب و کمک‌های بلاعوض به کشاورزانی که ۱۰۰ درصد تولیداتشان نابود شده اند از جمله اقدامات ضروری برای مدیریت بحران خشکسالی در بخش کشاورزی مطرح است.