کار هر روز و چندین ساله شأن هست، قبل از طلوع آفتاب و دل شب، تنورها را روشن میکنند تا بساط نان داغ مردم را به راه اندازند. اما خودشان و مشکلاتشان آن گونه که باید دیده نمیشود.
افزایش هزینهها و خدمات نانواییها، تاب و رمق از آنان گرفته است، کمبود سهمیه آرد نیز بر مشکلاتشان افزوده و چشم انتظار حمایت و توجه مسئولان برای حل مشکلات دیرینه شأن هستند.
نان خوب دادن به مردم هنر است
شاطر رمضان با داشتن ۵۵ سال سن همچنان در حرفه نانوایی فعالیت میکند و نیمه شب ساعت دو بامداد خود را به مغازه میرساند تا تنورها را روشن کند و از چهار صبح شروع به پخت نان میکند و اعتقاد دارد نان خوب دادن به مردم هنر و تخصص است.
وی با بیان اینکه برای پخت نان باکیفیت، باید خمیر خوب ورز داده و به اصطلاح چاق شود، ادامه داد: در گرمای تابستان و سرمای زمستان پای تنور کار میکنیم تا نان خوب و مرغوب دست مردم دهیم.
وی با اظهار اینکه وقتی لبخند رضایت مشتری را میبینیم، خستگی از تنمان در میرود، گفت: تلاش ما این است که نان خوب دست مردم دهیم.
کمبود سهمیه آرد و بیمه از دغدغههای نانواییهای سنتی در مازندران به شمار میرود و به رغم آنکه فعالان زیادی در این حوزه مشغول کار هستند ولی حمایت از آنان چندان مطلوب نیست.
محمد بابابی مدیریت نان سنتی در ساری با اظهار اینکه تمام تلاش این است که اصالت و سوغات مازندران را حفظ کنیم، نان سنتی را سوغات مازندران دانست و با اشاره به فعالیت ۱۰ زن در این مجموعه تولیدی گفت: کمبود سهمیه آرد از مهمترین مشکلات بوده زیرا سهمیه نسبت به دیگر نانواییها کم است.
وی با بیان اینکه ۱۷۰ کیسه سهمیه در ماه داریم که پاسخگوی نیازها نیست، در حالی ۲۰۰ کیسه آرد دیگر را به صورت آزاد خریداری میکنیم، خواستار توجه و حمایت مسئولان شد و گفت: اگر مواد اولیه و آرد نداشته باشیم مطمئناً پخت هم نمیتوانیم انجام دهیم.
وی با اظهار اینکه نان سنتی مشمول یارانه نمیشود، گفت: بیمه کارکنان آزاد محسوب میشود و به ازای هر نفر ماهانه بیش از ۸۰۰ هزار تومان حق بیمه پرداخت میکنیم، درحالی که کارگران فعال تحت پوشش نهادهای حمایتی و سرپرست خانوار هستند.
دو هزار نانوایی بهینه سازی شدند
بهسازی و دوگانه سوز شدن سوخت از دیگر دغدغههای نانوایان مازندران به شمار میرود و تاکنون کمتر نصف نانواییهای استان برای دریافت تسهیلات و بهینه سازی سوخت اقدام کرده اند. قنبری رئیس اتحادیه نانوایی های شهرستان ساری با بیان اینکه دو هزار واحد از نانواییهای سطح استان تسهیلات نوسازی و بهسازی و بهینه سازی سوخت دریافت کردند، مبلغ تسهیلات ارائه شده را ۸۰ میلیون تومان بیان کرد.
وی پایین بودن نرخ نان را از مهمترین دغدغه نانوایان برشمرد و درباره نرخ نان گفت: هرچند در سال جاری نرخ جدید اعلام شد ولی تقاضای بازنگری و افزایش داریم و این مسئله میتواند به افزایش انگیزه بین نانوایان کمک کند.
وی با بیان اینکه همکاران از اول صبح تا شب در نانوایی زحمت می کشند، گفت: برای نوسازی و بهسازی و تأمین دستگاههای مورد نیاز نظیر موتوربرق و غیره تسهیلات داده شده است.
رئیس اتحادیه نانواییهای ساری با اشاره به افزایش میزان تسهیلات گفت: تسهیلات از ۴۰ میلیون تومان سال قبل به ۸۰ میلیون تومان افزایش یافته است و تاکنون در ساری ۸۰ نفر برای دریافت تسهیلات مراجعه کردند.
ذکریا نوروزی رئیس اتحادیه نانوایان تنکابن نیز با با عنوان اینکه در تأمین هزینههای مربوط به نانوایی با مشکل روبرو هستیم، گفت: افزایش تعرفههای آب و برق و رشد ۴۰۰ درصد خمیرمایه از جمله مشکلات بوده و قیمت آن از ۴۸۰ به ۵۸۰ تومان رسیده است.
نوروزی با اشاره به دخیل بودن آیتمهای مختلف در قیمت گذاری آرد و نان گفت: نرخ حمل ونقل، دستمزد کارگران و بیمه تأثیر زیادی در هزینهها دارد و اکنون کمتر کارگرانی راغب به کار و اشتغال در نانواییها هستند.
وی تصریح کرد: کارگران سنگک ۴۰۰ هزار تومان دستمزد طلب میکنند و بیشتر این افراد در حال کوچ به تهران هستند و با تداوم وضعیت کنونی و عدم همخوانی نرخ نان و هزینهها سبب تعطیلی بسیاری از نانواییها از جمله سنگک خواهد شد.
عضو اتحادیه نانوایان مازندران یادآور شد: پیشنهاد اتحادیه این بود که نرخ سنگک با وزن ۴۵۰ تومان به دو هزار و ۵۰۰ برسد زیرا این قیمت معقول بود.
نوروزی با اظهار اینکه نان خوب دادن به مردم هزینه دارد، گفت: نباید نانوا از جیب هزینه کند و اکنون نرخ نان سنگک و بربری دولتی معقول و مناسب نیست.
هزینههای بالای نانوایی و مناسب نبودن قیمت بر کیفیت پخت نان تأثیر گذاشته و سبب شده تا بخشی از نانهای تولیدی استان به ضایعات تبدیل شود، عباسعلی وفایی نژاد مدیرکل غله و خدمات بازرگانی با اظهار اینکه بخشی از تولید نان به دلیل پایین بودن کیفیت پخت هدر میرود و تبدیل به ضایعات میشود، گفت: اگر بر مهارتهای فردی نانوایان بیافزاییم و به نان به عنوان کالای تخصصی بنگریم، میتوانیم از هدررفت آن جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: ارتقای کیفیت نان سبب رضایت شهروندان میشود و تلاش براین است که درجهت رضایتمندی مردم گام برداریم.
وفایی نژاد با اظهار اینکه کیفیت آرد و نان به چندین مسئله بستگی دارد، گفت: گندم در ارائه پخت نان مناسب تأثیر دارد و طی یکسال گذشته کیفیت آرد رشد یافته است.
وی با بیان اینکه نان کالای تخصصی است و باید هنر نان پختن را بلد باشیم، گفت: این که نانوا، نانوایی را در قالب اجاره به افراد غیرمتخصص واگذار کند و از نان به عنوان کالای تجاری استفاده کند، جزو دغدغهها محسوب میشود.
حدود پنج هزار نانوایی در مازندران فعالیت دارد و سرانه آرد آنان روزانه ۵.۵ کیسه و پایینتر از میانگین کشوری است و کمبود سهمیه آرد از یک سو و بالا بودن هزینههای نانواییها، انگیزه فعالان این حرفه را کاسته است.