دکتر علیرضا طلایی در یادداشتی به تبیین جایگاه تولید محصولات باغبانی در سند الگوی پیشرفت پرداخت.
مشروح سخنان عضو اندیشکده آب، محیطزیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به شرح زیر است:
«در بخش تدابیر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، به مسئله تأمین امنیت و ایمنی غذایی کشور با تأکید بر تولید داخلی به صورت مستقیم اشاره و تأکید شده است. لازمه این مهم، تغییر و اصلاح الگوی کشت و تولید در بخش باغبانی کشور است. در این خصوص باید به موارد اساسی که نقش بسیار مهمی در تأمین، تکمیل و تداوم چرخه تولید دارد، اشاره کرد.
از آنجایی که اهمیت تولید محصولات باغبانی در تأمین امنیت غذایی سالم و پاک برای مردم نقش بسیار حیاتی دارد و از طرفی ویتامینها و بخشی از پروتئین جیره غذایی در تولیدات باغبانی (میوه، سبزی و صیفی) حاصل میشود به همین دلیل باید در هنگام انتخاب مزرعه و باغ به این موارد هم در طرحهای تهیه شده، توجه شود.
تولیدات باغبانی باید در درختان میوهای که عمر طولانیتری دارند (معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ سال توان تولید میوه مطلوب اقتصادی را دارا میباشند) صورت گیرد و عمر بازدهی آنها نیز حفظ شود.
در نظر گرفتن تدابیر خاص جهت تولید میوه مطمئن مطلوب و حفظ تولید مرغوب برای مصرف داخل کشور و صادرات.
استفاده حداکثری از مزیتهای اقلیمی و موقعیت جغرافیایی کشور (ایران در مقایسه با اکثر کشورهای همجوار، چهار فصل آب وهوایی دارد که این، سبب وجود اقلیمهای متنوع میباشد و به همین دلیل، مستعد تولید انواع میوههای معتدله سردسیری، نیمهگرمسیری و گرمسیری است).
کشاورزی و کاشت محصولات در زمین های با خاک مناسب و حاصلخیز و دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی لازم جهت رشد محصولات (سطح الارض و تحت الارض و لایههای زیرین بایستی قابل نفوذ باشد).
توجه ویژه به مسئله مدیریت آب (وجود منبع و آب کافی جهت کشاورزی و استفاده از روشهای نوین در مزارع و باغات اتلاف آب را کاهش و بازده آن را افزایش دهند).
لزوم تقسیمبندی درختان میوه، سبزیجات، گیاهان زینتی، گیاهان دارویی (تولیدکنندگان آموزشدیده با عنایت به نوع محصول، نیاز بازار و ظرفیت هر منطقه نسبت به کاشت درختان میوه و سایر محصولات به ترتیب اولویت و درجهبندی اقدام میکنند).
پیرو موارد مطرح شده، برای اجرای دقیق الگوی کشت تولیدات بخش باغبانی، تهیه طرح اجرایی لازم است که توجیهات اقتصادی، فنی، اجتماعی، مدیریتی و مالی آن مشخص شده باشد و از این طریق، در چارچوب الگوی کشت، نظارت دقیق انجام شود و حاصل آن، تولید مرغوب سالم و پاک باشد. البته این فعالیت نیاز به بازاریابی و تأمین صنایع و ماشینآلات مربوطه دارد که فرآیند تولید با کیفیت بیشتر صورت گرفته و موجبات افزایش صادرات را فراهم نماید.