سهراب سهرابی مجری طرح گندم در نشست کارشناسی به بیان برنامههای اساسی وزارت جهاد کشاورزی برای پایداری تولید گندم و رسیدن به مرز خودکفایی در یک برنامه حداکثر تا پنج سال آینده، پرداخت.
کشت قراردادی، طرح جهش تولید در دیم زارها، اصلاح و ساماندهی بذور، کشت بهینه در اراضی آبی، دیم و خرید تضمینی از مهمترین برنامههای وزارت جهاد کشاورزی در این طرح است.
کشت قراردادی
سهراب سهرابی گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای پایداری تولید گندم چند برنامه اساسی دارد که اولین و مهمترین آن کشت قراردادی است که در سال گذشته با دستور ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی به شکل پایلوت در ۱۷ استان کشور در بخش گندم آغاز شده است، در کشت قراردادی نهادههای مورد نیاز کشاورزان از جمله بیمه محصولات کشاورزی در اختیار گندمکاران قرار میگیرد البته در زمان برداشت محصول و خرید تضمینی هزینه نهادهها کسر و سود کشاورزان پرداخت میشود.
طرح جهش تولید در دیم زارها
سهرابی طرح جهش تولید در دیم زارها را از دیگر برنامههای این وزارتخانه نام برده و افزود: اجرای این طرح که همان افزایش سطح بهروری است میتواند موجب ارتقای تولید شود، اکنون ۲ میلیون هکتار کشت آبی و ۴ میلیون هکتار بصورت دیم در کشور کشت میشود بنابراین اگر از همه ظرفیتها به نحو مطلوبی استفاده کنیم میتوانیم کمبود تولید را در کشور برطرف کنیم.
سهرابی درباره سطح کشت گندم گفت: نه تنها سطح کشت گندم آبی و دیم کشور را افزایش نخواهیم داد بلکه کاهش خواهیم داد، چون منابع آبی ما دارد کاهش پیدا میکند و چارهای جز این نداریم و ما باید سطح کشت مان را کاهش دهیم و از طریق افزایش بهره وری و افزایش عملکرد در واحد سطح این دور از انتظار نخواهد بود پروژههایی را پیش بینی کردیم که بیشتر در راستا افزایش عملکرد یا افزایش بهره وری در واحد سطح باشد چه در اراضی دیم و چه در اراضی آبی.
وی ساماندهی بذور گندم را از دیگر فعالیتهای بخش زراعت برشمرد و گفت: در ایران سه مسیر برای معرفی رقمهای جدید داریم یکی از این رقمها موسسه تحقیقات اصلاح تهیه نهال و بذر که ارقام گندم آبی را به کشاورزان معرفی میکند البته ما از طریق شرکتهای بخش خصوصی ارقام جدیدی که از فرانسه، آلمان، اتریش، صربستان، ترکیه و کشورهای مختلف دنیا وارد ایران میشوند در اختیاران زارعین قرار میگیرد که اکنون بیش از ۹۰ رقم گندم در ایران کشت میشود که متناسب با اقلیمهای مختلف کشت و کار میشود وی گفت: اگر زارعی از روش آبیاری سنتی به روش آبیاری قطرهای رو بیاورد میتواند حداقل دو تا سه تن در هکتار افزایش عملکرد داشته باشد.
کنترل ضایعات و مصرف بهینه
سهراب سهرابی افزود: از دیگر برنامههای جهاد کشاورزی بحث کنترل ضایعات برداشت است که با جایگزینی کمباینهای جدید به جای کمباینهای قدیمی و فرسوده میتواند ضایعات برداشت را کاهش دهد، موضوعات آموزشی و ترویجی است که برای ارتقای دانش کشاورزان از مهمترین برنامههای مجموعه وزارت جهاد کشاورزی است برای پایداری تولید و ارتقای کیفیت محصولا است.
سهراب سهرابی در ادامه گفت: سرانه مصرف گندم برای هر نفر در دنیا ۶۷ کیلوگرم و در ایران ۱۱۰ کیلوگرم است، ما در ایران ۱۰ میلیون تن گندم فقط برای نان مصرف میکنیم که عدد بزرگی است نان یارانهای که مصرف میکنیم گندمش کیلویی ۶۶۰ تومان است گندمی که به نانوانیهای یارانهای تحویل داده میشود، از کشاورز چند میخریم همین امروز که ۳ میلیون تن گندم از کشاورز ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان خریدیم گندمی که به نانوانیهای نان یارانهای میدهیم ۱۱ هزار و ۵۰۰ است یک مدل دیگر نانوانی داریم در ایران تحت عنوان نانوانی یارانهای نوع ۲ که آن نانوانیهای گندم شان ۹۰۰ تومان است، ۱۱ هزار و ۵۰۰ میخریم و ۹۰۰ به آن تحویل میدهیم فقط نانوانیهای فانتزی، ماکارانیها و صنایع مرتبط این تصمیم بود که در اردیبهشت ماه گرفته شد گندم شان کیلویی ۱۲ هزار تومان که این فاصله یارانه پرداختش برای دولت خیلی سنگین است ۱۱ هزار و ۵۰۰ میخرد ۶۶۰ و ۹۰۰ برای نانوانیها تحویل میدهد.
وی سپس به طرح پایلوت در زنجان و قزوین و گلستان اشاره کرد که به شکل کارتی میشود آن نانواییها، یک کیسه آرد را ۸۰۰ هزار تومان تحویل میگیرند و یارانه را از دولت یعنی کل خرید از یک نانوانی ممکن است ۱۰ تا کیسه آرد را بپزد آخر شب آن پول یارانه به حساب نانوانی واریز میشود و اگر این را دولت بتواند این کار واقعا یک جراحی بزرگ بوده انجام بدهیم ما مصرف نان کشورمان کاهش پیدا میکند، چون یک بخش قابل توجهی از نان کشور دارد میرود در دامداریها در مرغداریها، به عنوان خوراک و ارزانترین نهاده.
خرید تضمینی گندم از کشاورزان
مجری طرح گندم درباره برنامه خرید تضمینی از کشاورزان نیز با اشاره به کوتاه شدن زمان و سازوکار تعیین قیمت در مقایسه با گذشته گفت: سال گذشته قیمت خرید تضمینی گندم پنج هزار تومان بود، امسال قیمت تضمینی گندم ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان است که قطعا قیمت تضمینی در سال آینده افزایش پیدا خواهد کرد، وی افزایش قیمت خرید تضمینی را با توجه به قیمت جهانی و منطقهای گندم و همچنین به منظور جلوگیری از منحرف شدن مسیر آن به خارج کشور ضروری شمرد.
سهراب سهرابی به چهار شاخص در تعیین قیمت خرید تضمینی پرداخته و افزود: ۱- هزینه تولید ۲- سود متعارف زارعین یعنی محاسبه میکنیم شخم هزینه اش این است دیسک این است جمع میکنیم میشود مجموع هزینه ها، یک سود متعارف زارع هم در نظر میگیرند، دو شاخص دیگر هم یکی قیمت جهانی و دومی نرخ گندم در کشورهای همسایه است که جمع، ترکیب و تلفیق این ۴ شاخص میشود قیمت تضمینی و مصوب میشود.
سهراب سهرابی در پایان به افزایش قیمت خرید تضمینی گندم، کاهش قیمت کودهای فسفره و پتاسیم برای کشاورزان، تخریب نکردن جنگلها و مراتع در طرح جهش کشت دیم زارها، کاشت حدود ۳ میلیون هکتار آیش در دیم زارهای کشور که سالی ۲۰ درصد از آیشها را به زراعت اضافه میشود که تا پایان ۵ سال تمام اراضی آیش کشور میشوند در دیم زار دو مرتبه گندم کشت نخواهد شد حبوبات و نهادههای علوفهای کشت شده و بعد گندم یعنی یک تناوبی از کشتهای زراعی خواهد بود یعنی در پایان ۵ سال ۳ میلیون هکتار از ایشهای کشور تبدیل میشوند به اراضی دیم زار که محصولات مختلف شامل گندم و جو و حبوبات و دانهای روغنی میشود.
وی همچنین افزود: تا این لحظه ۷۰ درصد مطالبات کشاورزان پرداخت شده و یکی دو روز آینده هم بخش قابل توجهی هم واریز خواهد شد.
سهراب سهرابی درباره تاثیر برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ روی تولید گندم کشور نیز گفت: برداشته شدن آن در گندم در دانههای روغنی و همه محصولات به نفع تولید کننده است و این اتفاقی بود که میافتد در گذشته کشاورزمان تراکتور و سم و کود خود را به قیمت جهانی میخرید و گندمش را میخواستند تحویل بگیرند محاسبه میکردند با ۴۲۰۰ تومانی، الان تقریبا دارد نزدیک میشود کشاورز کمباین و تراکتور خود را سم و همه نهادههای اش را به قیمت جهانی به دلار آزاد میخرد، اما گندمش را که ۷ هزار و ۵۰۰ بود با قیمت ۴۲۰۰ داشت میفروخت قطعا منهای این اتفاقاتی که در دنیا افتاده و حمله روسیه به اوکراین که تمام معالادت کشاورزی دنیا را به هم ریخت اگر نبود و ثبات قیمتها، حذف ارز ۴۲۰۰ در بخش کشاورزی به نفع تولید کنندگان خواهد بود و فقط باید یک مقطع و دوره گذاری را باید گذر کرد