گندم از جمله هفت قلم کالای اساسی وارداتی با ارز ۴۲۰۰ تومانی بود که طی سال های اخیر حجم واردات آن نیز قابل ملاحظه بوده است؛ از اردیبهشت سال جاری واردات عمده کالاهای اساسی با ارز ترجیحی از دستور کار دولت خارج شده و در سامانه نیما تامین ارز می شود.
بررسی وضعیت واردات گندم در تجارت خارجی نشان می‌دهد که در سه ماه ابتدایی امسال که در مجموع ۵.۹ میلیون تن به ارزش ۴.۵ میلیارد دلار کالای اساسی در ۲۵ گروه، وارد شده است که بیش از یک میلیون ۷۳۳ هزار تن به ارزش ۷۱۸ میلیون و ۶۰۷ هزار دلار به گندم اختصاص داشته که ۱۶ درصد ارزش واردات کالای اساسی است.
واردات ذرت که معمولا در رتبه اول واردات کالای اساسی قرار دارد، از نظر وزنی تقریبا برابر گندم ولی ارزش پایین‌تر از آن قرار گرفته؛ به‌طوری که در دوره مورد بررسی یک میلیون و ۷۶۱ هزار تن به ارزش ۶۷۵ میلیون و ۹۵۴ هزار دلار ذرت وارد شده است.
اما در سال گذشته ۳۰ میلیون تن به ارزش ۱۹.۶ میلیارد دلار کالای اساسی وارد ایران شده بود که ۲۶.۹ میلیون تن به ارزش ۱۵.۱ میلیارد دلار به کالای تامین ارز شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص داشت؛ از این میزان سهم گندم هفت میلیون تن به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار بود که کمتر از ۱۳ درصد ارزش کل واردات کالای اساسی است.
این در حالی است که گندم حتی از نظر وزنی با اختلاف بیش از ۲.۸ میلیون تنی بعد از ذرت قرار داشت که با ۹.۷ میلیون تن به ارزش ۳.۴ میلیارد دلار، در صدر واردات پارسال بوده است. گندم از نظر ارزش نیز بعد از ذرت، روغن خوراکی و دارو و تجهیزات پزشکی در رتبه چهارم قرار داشته است.
بر این اساس عملکرد واردات کالای اساسی در سال جاری نشان دهنده افزایش هزینه واردات گندم است تاجایی که آن را به رتبه اول واردات از نظر ارزش رسانده است.
گزارش موجودی کالای اساسی در هفته اول تیرماه نیز از این حکایت داشت که از سه میلیون تن موجود در انبارهای بنادر بیش از ۴۹۰ هزارتن به گندم اختصاص داشت و در بین حدود ۱.۳ میلیون تن کالاهای اساسی موجود در شناورها هم بیش از ۱۵۰ برای این کالا بوده است.