بنابر سیاست های کلی برنامه هفتم که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، ۹۰ درصد کالاهای اساسی باید در داخل کشور تولید شود و در مقابل محصولات جالیزی مازاد بر نیاز تولید نشود که با مازاد صادرات، منابع آبی کشور به هدر رود.
آقای محمد قربانی معاون برنامه ریزی اقتصادی وزارت جهاد گفت: بنابر تبصره ۸ تکلیف آن است که از ابتدای فروردین هر گونه اعمال تغییرات در صادرات محصولات کشاورزی پس از گذشت ۶ ماه از زمان ابلاغ لازم الاجراست.
به گفته قربانی، عوارض هندوانه و خربزه تعیین شده است، اما میزان آن باید از طریق معاونت تخصصی اعلام رسمی شود. ملاک حائز اهمیت آن است که تعیین عوارض برای محصولات آب بر به گونه ای باشد که تولید جذابیت نداشته باشد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت:محصولات جالیزی نیاز به تامین بازار داخل ندارد، بلکه از طریق کشت فراسرزمینی نیاز محصولات جالیزی باید فراهم شود تا تنش آبی به خارج از مرزها منتقل شود.
اخذ عوارض نیم درصد صادرات محصولات آب بر مناسب نیست
آقای رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: با توجه به تحریم های ظالمانه و مشکلات انتقال ارز، راهکارهای تشویقی محصولات اساسی باید در راستای محدودیت کشت محصولات آب بر اتخاذ شود.
به گفته او، اخذ عوارض نیم درصد صادرات محصولات آب بر روش مناسبی نیست، به همین خاطر اعلام الگوی کشت صحیح برای ۵ سال آینده و قیمت های حمایتی کشاورزان را به امر کشت ترغیب می کند.
نورانی می گوید: صادرکنندگان موظف به پرداخت بهای آب مجازی نیستند چرا که اگر تولیدکننده ای به اشتباه از آب مجازی استفاده کرده است، جریمه نباید پرداخت کند.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: از برنامه های تشویقی برای تولید محصولاتی که آب بری کمتری دارند، باید استفاده کنیم، درغیراین صورت همانند سنوات گذشته با اتخاذ سیاست های تنبیهی نتیجه معکوس می گیریم.
بنابر گفته نورانی، در شرایط تحریم، صادرکنندگان هزینه بالایی برای رقابت با رقبا به منظور دور زدن تحریم باید پرداخت کنند که با این وجود دریافت عوارض منجر به قاچاق و حذف صادرکننده واقعی می شود.
دریافت عوارض نیم درصد صادراتی محصولات آب بر روش مناسبی برای محدودیت کشت محصولات آب بر نیست، تنها این روش موجب شده تا قاچاقچیان پای کار آیند. کمااینکه به رغم ممنوعیت صادرات کیوی تا ۱۵ مهر، قاچاق محصول به بازارهای حوزه خلیج فارس رونق می گیرد.
کاهش محصولات آب بر با اجرای الگوی کشت محقق می شود
آقای محمد شفیع ملک زاده مشاور نظام صنفی کشاورزی گفت: اجرای الگوی کشت در تولید محصولات استراتژیک و کاهش محصولات آب بر همچون صیفی تاثیر بسزایی دارد؛ بنابراین سیاست وزارت جهاد به جای اتخاذ عوارض صادراتی باید به این سمت رود.
به گفته او، بنابر وعده مسئولان مبنی بر توسعه سیستم های نوین آبیاری، حمایت از کشاورزان به منظور جایگزینی آبیاری های نوین و تحت فشار با غرقابی صورت گیرد که این موضوع کمک بزرگی در حداقل رساندن بحران آب بخش کشاورزی دارد.
ملک زاده می گوید: با اجرای الگوی کشت به کشاورزان برنامه می دهیم که چه محصولاتی بکارند و در مقابل تضامین لازم خرید باید داده شود تا کشاورزان دغدغه ای برای فروش محصول نداشته باشند.
مشاور نظام صنفی کشاورزی گفت: تولید محصولات استراتژیک بدلیل هزینه های بالا و قیمت های فعلی صرفه اقتصادی ندارد، به همین خاطر چاره ای جز تولید محصولات آب بر وجود ندارد که در نهایت مازاد باید صادر شود.
با فراهم شدن زیرساخت های کشت محصولات استراتژیک همچون اعلام قیمت عادلانه، کشاورزان به کشت ترغیب می شوند، در غیراین صورت محصولات آب بر برای کشاورز عایدی بیشتر تولید می کنند.
ضرورت بازنگری قیمت محصولات استراتژیک بر حسب قیمت های جهانی
آقای مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران گفت: در ارتباط با مبحث صادرات محصولات آب بر بحث ترویجی مستمر نداریم، محدودیت کشت محصولات صیفی و جالیزی در حد پیشنهادات وزارت جهاد بوده است.
به گفته او، با بازنگری قیمت محصولات استراتژیک برحسب قیمت های جهانی و سایر شاخص ها باید فضا برای کشت محصولات استراتژیک فراهم شود.
شادلو می گوید: اگر امسال یک محصول قیمت مناسبی در بازار داخل و صادرات داشته باشد، کشاورزان اقدام به کشت می کنند که بدلیل ازدیاد کشت، سال بعد تولید دچار چالش می شود.
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران گفت: اگر امکانات فرآوری، ذخیره سازی و صنایع تبدیلی فراهم نشود، در کشت محصولات استراتژیک دچار مشکل می شویم. در غیراین صورت کشت محصولات غیرضرور همچون هندوانه به کشورهای همسایه انجام می شود.