فرهنگ استفاده از رستوران به‌ویژه در روزهای تعطیل نزد خانواده‌های ایرانی از قدیم‌الایام مرسوم بوده و واژه تعطیلی آشپزخانه روز جمعه اصطلاحی رایج است اما این روزها به دلیل گرانی مواد غذایی و بالا رفتن هزینه‌ها کم‌کم این واژه و فرهنگ رستوران رفتن در حال حذف شدن از آداب ایرانی است.
افزایش چند برابری مواد اولیه و قیمت غذا این روزها بسیاری از مردم و مصرف‌کنندگان را از حضور در رستوران‌ها منع کرده و لذا تبعات این موضوع دامن رستوران‌داران را گرفته و موجب شده تا بسیاری از آن‌ها عطای اشتغال در این صنف را به لقایش ببخشند.
در حال حاضر قیمت یک سیخ کباب‌کوبیده ۱۵۰ گرمی باکیفیت قابل‌قبول به مرز ۱۰۰ هزار تومان رسیده است و قیمت یک پرس چلوکباب با وزن کم و برنج پاکستانی ۱۶۰ هزار و در رستوران‌های لوکس از ۲۲۰ تا ۳۰۰ هزار تومان متغیر است.
شیشلیک و هم‌چنین چلو ماهیچه به‌عنوان غذای برند رستوران‌های مشهد نیز مرزهای نیم میلیون را خیلی وقت است که درنوردیده و این روزها بر روی قیمت های ۶۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان بسته به نوع سرویس دهی جولان می‌دهد.
گرانی غذا موجب شده تا به‌صف فلافل فروشی‌ها افزوده شود و ساندویچ‌فروش‌ها با اقبال بیشتری برای مشتری روبرو باشند اما بررسی خبرنگار ما نشان می‌دهد که تمامی اصناف مرتبط با مواد غذایی دچار کاهش مشتری و درآمد هستند.
افزایش قیمت، کاهش مشتری
احسان فردوسی مدیر داخلی یکی از رستوران مشهد با اعتراف به اینکه مجبور به افزایش ۳۰ تا ۵۰ درصدی قیمت تمام‌شده به بازار می‌گوید: این موضوع نه‌تنها موجب نارضایتی مصرف‌کننده شده بلکه بیشتر به رنج ما رستوران‌داران انجامیده که باوجود هزینه‌های سنگین، با کسادی هم روبه‌رو هستیم.
وی اذعان می‌کند: متأسفانه قیمت مواد غذایی افزایش یافته و از سوی دیگر تعداد مشتریان کاهش داشته و تنها یک قلم هزینه اجاره بهاء به‌تنهایی کمر بسیاری از رستوران‌داران را خم کرده است.
وی بابیان اینکه کار هر رستوران‌داری نیست که بتواند هزینه ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومانی اجاره را در بازار فعلی بپردازد می‌افزاید: از اوایل سال گذشته در حال بازگشت به روند طبیعی بودیم که به‌یک‌باره افزایش قیمت‌ها، ضربه‌ای بزرگ‌تر از کرونا بر ما وارد کرد؛ چراکه از طرفی کاهش قدرت خرید مردم و از سویی گرانی اقلام غذایی دست‌به‌دست هم داده و کسادی شدیدی را برای رستوران‌داران به همراه داشته است.
متأسفانه قیمت مواد غذایی افزایش یافته و از سوی دیگر تعداد مشتریان کاهش داشته و تنها یک قلم هزینه اجاره بهاء به‌تنهایی کمر بسیاری از رستوران‌داران را خم کرده است
فردوسی اذعان می کند: استفاده از مواد مرغوب، لازمه پرطرفدار بودن یک رستوران است لذا با افت کیفیت غذا و حتی خدمات‌دهی، خیلی سریع یک رستوران خالی از مشتری می‌شود و بازگرداندن آن‌ها هم تقریباً ناممکن است که این موضوع در حال حاضر اوج گرفته است.
وی بابیان اینکه بسیاری از رستوران‌ها برای کاهش هزینه‌ها دست به تعدیل نیرو زدند بیان می‌کند: این اتفاق هم خواه‌ناخواه بر کیفیت خدمات‌دهی تأثیرگذار خواهد بود.
این رستوران دار بابیان اینکه بهترین رستوران‌ها را با ارائه بهترین کیفیت غذا در مشهد می‌توان یافت و حتی ازلحاظ قیمتی هم در مقایسه با شهرهای دیگر، نرخ‌ها منصفانه‌تر است بیان می‌کند: بااین‌حال افزایش قیمت‌ها بسیاری از رستوران‌ها را دچار کسادی کرده و به تعطیلی کشانده است.
وی با اشاره به نرخ نامه‌های دستوری و موجود می‌گوید: نرخ نامه‌ها نیز مانند گذشته کارکردی ندارند زیرا در حالی نرخ‌های ثابت از طرف اتحادیه اعلام می‌شود که مواد غذایی در ظرف یک ساعت قیمت آن متغیر می‌کند و قابل پیش‌بینی نیست .
گلایه اغذیه فروش‌ها
علی خسروی متولی یکی از اغذیه‌فروشی‌های شهر مشهد به بازار می‌گوید: تا سال گذشته کاهو کیلویی ۸ هزار بتومان ود اما حالا به ۲۴ هزار تومان رسیده است.
وی می‌گوید: سوسیس را سال گذشته کیلویی ۴۰ هزار تومان می‌خریدم اما امسال ۱۲۰ هزار تومان و جنس‌های درجه‌یک به کیلویی ۲۲۰ هزار تومان رسیده است.
وی بابیان اینکه قیمت یک عدد نان باگت فرانسوی از ۵ هزار تومان به ۲۰ هزار تومان و خیار شور از کیلویی ۵ هزار تومان به ۲۵ هزار رسیده است اظهار می کند: با این ارقام نجومی که همه بیش از ۳ تا ۵ برابر گران شده است انتظار دارید یک عدد ساندویچ را دست مشتری به چه قیمتی برسانیم؟
این فروشنده مواد غذایی بابیان می‌کند فلفل دلمه‌ای و قارچ به‌عنوان یکی از مواد پر مصرف در تهیه پیتزا تا سال گذشته به ازای هر کیلو ۱۵ هزار تومان بوده است می گوید: این اقلام حالا به کیلویی ۸۰ هزار تومان رسیده که اگر اجاره بهاء و دستمزد کارگر را هم به‌اضافه کنیم سر به فلک می‌کشد.
خسروی با اشاره به مغازه شاغل در آن می گوید: سال گذشته این مغازه به متراژ ۳۰ متری را به قیمت ۱۷ میلیون تومان اجاره کردیم اما امسال صاحب‌ملک صحبت از ۳۰ میلیون تومان اجاره بهاء در طول ماه را دارد لذا با این شرایط به‌طور حتم تا پایان تابستان مجبور به جمع‌آوری مغازه هستیم.
این فروشنده اغذیه بابیان اینکه یک عدد ساندویچ با مواد اولیه باکیفیت افزون بر ۱۰۰ هزار تومان تمام می‌شود بیان می‌کند: فروش یک ساندویچ به قیمت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای مصرف‌کنندگانی که بیشتر آن‌ها طبقه متوسط هستند مقدور و قابل‌قبول نیست.
وی اذعان می‌کند: از همین رو فروش بسیار افت کرده و برای نگاه‌داشتن مشتری مجبور هستیم از محصولات درجه‌دو و فراورده‌های گوشتی ارزان‌تر استفاده کنیم.
غذا گران تمام می‌شود
رئیس اتحادیه صنف رستوران‌داران، چلوکباب، آشپزخانه و حلیم‌پزان مشهد نیز بابیان اینکه افزایش قیمت با توجه به شرایط موجود و تورم شدید در بازار مواد غذایی غیرقابل‌اجتناب است به بازار می‌گوید: هزینه‌های رستوران‌داری حداقل ۴۰ درصد افزایش داشته است و با توجه به آمارهای رسمی مبنی برافزایش ۷۴ درصدی مواد غذایی نسبت به سال گذشته لذا کاملاً واضح است که نرخ تمام‌شده غذا گران آب می‌خورد.
هزینه‌های رستوران‌داری حداقل ۴۰ درصد افزایش داشته است و با توجه به آمارهای رسمی مبنی برافزایش ۷۴ درصدی مواد غذایی نسبت به سال گذشته لذا کاملاً واضح است که نرخ تمام‌شده غذا گران آب می‌خورد
حسن امیریان بابیان اینکه در حال حاضر بسیاری از رستوران‌ها با کمترین سود سعی دارند تا مشتریان خود را راضی نگاه‌دارند به بازار می‌گوید: متأسفانه قدرت خرید مردم بسیار کم شده و از طرفی هزینه‌های رستوران‌داری مانند هزینه کارگر و از همه مهم‌تر اجاره بهاء و هم‌چنین مواد غذایی با افزایش چشمگیر همراه بوده است لذا طبیعی است که این عوامل بر ریزش مشتریان و از طرف دیگر کاهش درآمد رستوران‌ها تأثیرگذار است.
رئیس اتحادیه صنف رستوران‌داران مشهد بابیان اینکه شرایط اقتصادی و کاهش فروش در سال گذشته منجر به کناره‌گیری افزون بر ۲۵۰ عضو این صنف از شغل رستوران‌داری شده است بیان می‌کند: گرانی غذا موجب شده تا مشتریان مراجعه‌کننده به رستوران کمتر از حد معمول غذا سفارش دهند.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا در رستوران‌ها نرخ غذا بسیار متفاوت و نرخ نامه مانند گذشته محوریت ندارد نیز اظهار می‌کند: نرخ نامه در حال حاضر به یکی از مشکلات جدی رستوران‌دارها برای ارائه سرویس به مشتریان تبدیل‌شده است زیرا مواد غذایی و مواد اولیه موردنیاز در بازار قیمتی بسیار متغیر داشته و این در حالی است که هنوز نرخ نامه جدید باقیمت‌های جدید صادر و ابلاغ نشده است.
امیریان بابیان اینکه وضعیت فعلی این روزهای رستوران‌داران تماماً به ضرر آن‌ها تمام می‌شود بیان می‌کند: بسیاری از واحدهای صنفی از کار کناره‌گیری کردند و تعدادی نیز برای اینکه بتوانند دخل‌وخرج را هماهنگ کنند از نیروهای خود کاسته‌اند لذا با این وضعیت و در صورت ادامه‌دار شدن گرانی و تورم به‌طور حتم شاهد کناره‌گیری بیشتری از اعضا در این صنف خواهیم بود.