زیتون یکی از درختان همیشه سبز است که در مناطق اطراف دریای مدیترانه به خوبی رشد میکند و در مناطقی که دارای شرایط اقلیمی مناسب باشند، سازگاری خوبی نشان میدهد.
محصول اقتصادی زیتون در نقاط گرم و نیمه گرمسیری، جاییکه خطر یخبندانهای شدید زمستانه وجود نداشته باشد، به دست میآید و امروزه یکی از مهمترین محصولات باغی است که تقریبا از روغن و میوه و کنسرو آن در تمام دنیا استفاده می شود و در حال حاضر کشت آن در اکثر نقاط جهان رایج است.
این روزها زیتون ایلام در حالی توسط استانهای همجوار خریداری میشود که در بازارهای فروش نامی از این استان نیست و گویی باز هم باید جای خالی برندسازی، صنایع تبدیلی و واحدهای فرآوری موجب شود که زحمات بر دوش باغداران ایلامی و نام و کام آن به سود دیگران باشد
به گفته کارشناسان توسعه کشت این محصول نهتنها میتواند نیاز جمعیت کشور به روغن خوراکی را در الگوی تغذیه تامین کند، بلکه فرایندهای تبدیلی این صنعت نیز میتواند موجب شکوفایی صنایع چوبی, دامی, صابون سازی و... در کشور شود، همجتین صرفه جوییهای ارزی و ریالی قابل توجهی هم به همراه داشته باشد.
ظرفیتهای استان ایلام در حوزه پرورش زیتون
در این بین، استان ایلام به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی، بهرهگیری از آبوهوای معتدل، بادهای غربی، وجود کوهستانهای وسیع و مرتفع، دارای بارندگیهای پاییزه و زمستانه چشمگیر و به غیر از آبهای جاری، وجود آبهای زیرزمینی فراوان در این منطقه، از پتانسیل و شرایط مطلوبی برای کشت زیتون برخوردار است.
با این وجود، این روزها زیتون ایلام در حالی توسط استانهای همجوار خریداری میشود که در بازارهای فروش نامی از این استان نیست و گویی باز هم باید جای خالی برندسازی، صنایع تبدیلی و واحدهای فرآوری موجب شود که زحمات بر دوش باغداران ایلامی و نام و کام آن به سود دیگران باشد.
توسعه و گسترش صنایع تبدیلی میتوان در ایجاد ارزش افزوده برای محصولات کشاورزی گامهای اساسی و موثری برداشت؛ از سوی دیگر نیز با تاسیس صنایع تبدیلی ضمن جلوگیری از ایجاد ضایعات محصولات و وارد آمدن زیان به کشاورزان منطقه، منابع درآمدی جدیدی ایجاد خواهد شد و بیکاری کاهش خواهد یافت
زیتون به عنوان محصولی کمآب بر جایگزین مناسبی در طرح اصلاح الگوی کشت محسوب میشود، اما باغداران ایلامی با وجود تولید محصول با کیفیت از نبود صنایع تبدیلی رنج میبرند و سود حاصل از آن به بازار استانهای همجوار میرود، بدین ترتیب به دلیل کمبود صنایع تبدیلی، تکمیلی، بسته بندی و فرآوری محصولات کشاورزی، کشاورزان ناچارند محصولات مرغوب خود را با قیمت کمی به واسطهها به فروشند.
مزایای احداث صنایع تبدیلی
هر ساله بخش عظیمی از محصولات تولیدی ایران به خارج از کشور صادر و با چند برابر قیمت به فروش میرسند در صورتی که با فراهم سازی صنایع تبدیلی به عنوان بخش مهمی از نیاز کشاورزی استان، میتواند ارز فراوانی برای این منطقه به ارمغان آورد.
توسعه و گسترش صنایع تبدیلی میتوان در ایجاد ارزش افزوده برای محصولات کشاورزی گامهای اساسی و موثری برداشت؛ از سوی دیگر نیز با تاسیس صنایع تبدیلی ضمن جلوگیری از ایجاد ضایعات محصولات و وارد آمدن زیان به کشاورزان منطقه، منابع درآمدی جدیدی ایجاد خواهد شد و بیکاری کاهش خواهد یافت.
استان ایلام با بیش از هزار هکتار سطح زیر کشت زیتون پتانسیل خوبی در این زمینه دارد، از این رو حمایت و تسهیلات عملی دولت و سازمانهای ذیربط از ایجاد کارخانههای صنایع تبدیلی یکی از الزاماتی است که میتواند مانع از بین رفتن محصول و فروش ارزانتر آن توسط کشاورزان شود.
صنایع تبدیلی و تکمیلی از جمله صنایع محسوب می شود که در افزایش ارزش افزوده بخش کشاورزی و همچنین توسعه صادرات و کاهش ضایعات تاثیرگزار است با گذر از کشاورزی سنتی و حرکت سریع تر به سمت کشاورزی صنعتی به گفته کارشناسان انسان می تواند در ۳۰ سال آینده حداقل ۲ برابر میزان فعلی مواد غذایی تولید کند اما نیاز است که به صنایع تبدیلی و تکمیلی اهمیت فراوانی داده شود.
استان ایلام ظرفیت های بسیار زیادی را در بخش کشاورزی دارد مساحت کل استان را حدود ۲۰ هزار کیلومتر مربع که معادل ۲ میلیون هکتار است مرز مشترک استان ایلام حدود ۴۳۰ کیلومتر با کشور عراق است