شهرستان بم گسترده ترین نخلستان های استان کرمان را در خود جای داده است، مهمترین و ارزآورترین محصول این شهرستان خرما است و خرمای مضافتی مرغوب ترین محصول به شمار می رود. آفت سوسک سرخرطومی خرما این روزها نخل به نخل در حال شیوع است و یکی از نیازهای جدی این شهرستان تخصیص اعتبار فوری برای مقابله جدی و گسترده با این حشره است.
در دنیا ۷۰۰ گونه مختلف خرما تولید می شود که ۴۰۰ گونه آن در ایران کشت می شود و گونه مضافتی یکی از پر طرفدارترین خرماهای ایران برای صادرات و مصرف در بازار داخلی است. زندگی مردم شهرستان های بم، فهرج و ریگان و نرماشیر به شدت به نخلستان ها وابسته است. از تولید خرما به عنوان اقتصاد تک محصولی شرق کرمان یاد می شود و بخش قابل توجهی از رزق مردم از همین محل تامین می شود.
بسیاری از مردم در خانه باغ های خود اقدام به کشت خرما کرده و محصول این باغ ها را برای تامین نیاز نیمه دوم سال به کار می برند.
در سال جاری آفت سوسک سرخرطومی خرما به صورت گسترده در باغهای شهرستان شیوع پیدا کرده است و از درون نخلها را تخریب می کند
هر سال از ابتدای شهریور برداشت خرما در نخلستانهای بم شروع می شود و در ۱۰ هزار هکتار نخلستانهای این شهرستان برداشت محصول انجام می شود اما در سال جاری آفت سوسک سرخرطومی خرما به صورت گسترده در باغهای شهرستان شیوع پیدا کرده است و از درون نخلها را تخریب می کند.
نخل زمانی آلوده می شود کمترین اثری از نابودی در خود نشان نمی دهد و پس از چند ماه از فعالیت این آفت و زمانی که دیگر امکان نجات یافتن ندارد نخل شروع به خشک شدن می کند.
تخصیص اعتبار ملی ضروری است
رسانه تحلیل بازار چندی قبل نیز در گزارشی به وضعیت نابسامان باغهای خرمای بم پرداخت که به عملکس العمل جهاد کشاوری منجر شد اما از آن زمان تا کنون روند شیوع ادامه یافته است، هر چند اقداماتی در استان برای مقابله با آفت انجام شده است اما بدون شک با توجه به جدی بودن این مخاطره اختصاص اعتبار ملی برای مقابله با آفت ضروری است.
این مطالبه مردم را در گزارش قبلی نیز پیگیری کردیم اما تا کنون به نتیجه نرسیده است. هم اکنون سالانه ۷۵ هزار تن محصول از نخلستانهای بم برداشت و سالانه به بیش از ۷۰ کشور جهان صادر می شود اما در صورت تخریب نخلها این پتانسیل از بین می رود و سالها طول می کشد که گونه های جدید نخل جایگزین شود.
مشکلات جدی در راستای مقابله با آفت سوسک سرخرطومی خرما و مقاومت این حشره در مقابل سموم موجب نگرانی مردم شده است و باید هر چه زودتر برای رفع این مشکل از سوی وزارت جهاد کشاورزی چاره اندیشی شود و گذر زمان موجب شیوع بیشتر آفت و سخت تر شدن مبارزه با آفت خواهد شد.
باید تلاش لازم در راستای مقابله با آفت در سطح ملی انجام شود هم اکنون خرما به ۷۰ کشور جهان صادر می شود و ۱۰۰ میلیون دلار ارزآوری دارد
نایب رئیس انجمن خرمای ایران در گفتگو با بازار با اشاره به اهمیت نخلستانهای بم گفت: باید تلاش لازم در راستای مقابله با آفت در سطح ملی انجام شود هم اکنون خرما به ۷۰ کشور جهان صادر می شود و ۱۰۰ میلیون دلار ارزآوری دارد این در حالی است که ارز آوری خرما در کشور ۵۰۰ میلیون دلار است و نقش خرمای تولید شده در بم در این بازار قابل توجه است.
محمد اکبری بیان کرد: هر سال حدود ۱۸۰ تن خرما در شرق استان کرمان تولید و روانه بازار داخلی و خارجی می شود که در اقتصاد تک محصولی شرق استان کرمان نقش کلیدی دارد.
درخواستهای لازم برای تخصیص اعتبار داده شده است
وی عنوان کرد: کرمان رتبه نخست سطح زیر کشت خرما را دارد و بم از قطبهای اصلی تولید خرما در استان کرمان محسوب می شود. باید به این نکته توجه کرد که شغل بسیاری از مردم شرق کرمان به این محصول وابسته است و باید برای حفظ این پتانسیل اقتصادی چاره اندیشی اساسی انجام شود.
دبیر ستاد ملی مبارزه با آفت سوسک سرخرطومی حنایی نیز در بازدید از نخلستانهای بم در خصوص این آفت گفت: این آفت در شش استان دیده شده است و اخیرا شهرستان بم نیز به این آفت آلوده شده است. باید برای مهار آفت اعتبار لازم در سطح ملی تخصیص یابد تا بتوانیم گامهای جدی برای کنترل برداریم.
کاظم محمدپور در نخستین گام ۲۰۰ میلیارد ریال برای مقابله با این آفت اختصاص یافته است و وزیر جهاد درخواستهای لازم برای اختصاص ۹۰۰ میلیارد تومان برای مقابله در یک دوره سه ساله را داده است و امیدواریم این اعتبار در دسترس قرار گیرد.
وی زمان را برای کنترل آفت مهم دانست و گفت: باید اقدامات لازم برای مهار آفت در بم انجام شود تا شاهد گسترش بیشتر آفت نباشیم و امیدواریم با تخصیص فوری اعتبار و استفاده از تجربه ای که در دیگر استانها داشتیم بتوانیم آفت را مهار کنیم.
کشاورز باید با دیدن نخستین نشانه ها آفت اقدام فوری انجام دهد و کارشناسان جهاد کشاورزی را در جریان قرار دهند تا روند مبارزه با آفت آغاز شود و تاخیر در این مساله مشکل ساز می شود
وی آموزش به باغداران را مهم ارزیابی کرد و گفت: کشاورز باید با دیدن نخستین نشانه ها آفت اقدام فوری انجام دهد و کارشناسان جهاد کشاورزی را در جریان قرار دهند تا روند مبارزه با آفت آغاز شود و تاخیر در این مساله مشکل ساز می شود.
وی استفاده از قرص فستوکسین و تولید گاز توسط این قرص و حذف حشره را مهمترین راه مقابله با آفت دانست، این قرص در محل زندگی حشره گذاشته می شود با تنه درخت مسدود می شود و بعد از پنج روز حشره از بین می رود.
وی ردیابی آفت و مقابله مستمر با حشره را بسیار مهم دانست و افزود: باید تا ریشه کنی آفت با جدیدت کار قابله انجام شود.
آشنایی با خطرناک ترین آفت خرما
سوسک سرخرطومی آفت بسیار خطرناک نخل است. قدرت تخریب این آفت به حدی است که در صورت ورود به مناطق جغرافیایی جدید می تواند اثرات اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی قابل توجهی داشته باشد.
این سوسک مهمترین آفت نخل خرما در جهان است. این سوسک مخرب، بومی جنوب آسیا است. اما از دهه ۱۹۸۰ به سرعت محدوده جغرافیایی خود را به سمت غرب گسترش داده است. در سال ۱۹۸۵ میلادی ابتدا در عربستان سعودی و امارات متحده عربی رسید و سپس در سراسر خاورمیانه گسترش یافت. سوسک حنایی خرما از سال ۱۹۹۴ در اسپانیا و سایر کشورهای حوزه مدیترانه جایی که دو گونه اصلی نخل وجود دارد، شناسایی شد.
سوسک حنایی خرما همانند بسیاری دیگر از هم جنسان خودش دارای چهار مرحله اصلی زندگی شامل تخم، لارو، شفیره و حشره بالغ است. طول عمر سوسک بالغ حنایی حداکثر سه ماه است اما در همین زمان چندین چرخه جفت گیری و تخم ریزی را انجام می دهد.