علیرضا زالی، در ششمین نشست گروه کاری سلامت و امنیت غذایی استان تهران، اظهار کرد: سالهای آغازین استقرار نان کامل در سفره مردم هزینه در بردارد گرچه این کار در واقع سرمایه‌گذاری برای ارتقا و بهبود سلامت مردم و کاهش بیماری‌هایی نظیر سرطان و سو تغذیه محسوب می‌شود.
رئیس گروه کاری سلامت و امنیت غذایی استان تهران، این نشست را همگرایی بین بخشی در حوزه آرد و نان بین تمام دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله وزارت صمت، جهاد کشاورزی، سازمان استاندارد، معاونان غذا و داروی دانشگاه‌ها، اصناف و اتحادیه‌ها برشمرد که به آسیب شناسی چالش‌های موجود در تهیه آرد و نان کامل پرداخته و ضمن بررسی وضعیت موجود راهبردهای اصلاحی در این خصوص ارائه می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: حرکت به سمت مصرف نان کامل، باید علمی، متقن با جلب مشارکت عمومی آحاد شهروندی، بدون کارهای هیجانی، با برنامه ریزی مدون و در چهارچوب‌های تعیین شده صورت بگیرد.
زالی افزود: در دانشگاه مسیری که در حوزه سلامت می‌خواهیم فراهم کنیم باید حتماً در این راستا باشد زیرا کارهایی که به صورت موضعی انجام شود بدون نتیجه خواهد بود.
وی در ادامه گفت: در این نشست بارقه‌های رسیدن به اشتراک نظر در خصوص تولید نان کامل را مشاهده کردیم اما رسیدن به گفتمان مشترک بسیار مهم است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر حرکت متعهدانه نسبت به سلامت مردم گفت: استفاده از نان کامل و گنجاندن آن در سبد غذایی مردم را باید به عنوان یک راهبرد بپذیریم.
به گفته وی، نانی که امروز در اختیار مردم قرار می‌گیرد ممکن است تأمین کننده سلامت مردم نباشد و به جز تأمین نیازهای کالریک در زمینه رفع نیازهای سلامت مردم نقشی ایفا نمی‌کند.
زالی با اشاره به تغییر دیدگاه جهانی نسبت به نان و اصطلاح «نان درمانگر» گفت: نان درمانگر علاوه بر تأمین انرژی و کالری باید درحوزه پیشگیری و کاهش بیماری‌ها و رفع مشکلات سلامت مؤثر باشد که تمام اینها در حوزه پیشگیری از بیماری‌ها، تقلیل عوارض سو ناشی از مصرف نان غیرمطلوب و در عین حال آثار مثبت سلامت بخش نان کامل حاصل می‌شود.
وی افزود: بی تردید در بدیل‌سازی و جایگزینی (استخلاف) نان کامل نسبت به نان موجود باید حرکت رو به جلو همگرایانه با مشارکت‌های بین بخشی را آغاز کنیم.
به گفته زالی، نان کامل از مسیر آرد کامل می‌گذرد و در خصوص تعاریف موجود در خصوص آرد کامل نیز نیاز به همزبانی مشترک است.
وی، آرد کامل را طبق تعریف جهانی حاوی پوسته، جوانه و آندوسفر برشمرد و تاکید کرد: آنچه آرد کامل را متمایز می‌کند این است که هیچ یک از این سه عنصر بیولوژیک حیاتی در طول فرایند تولید نان نباید دچار خدشه و کاهش شوند.
زالی با اشاره به اینکه پوسته گندم حاوی مقدار زیادی فیبر است گفت: شش درصد گندم را پوسته تشکیل می‌دهد اما بزرگترین بخش نان کامل، فیبر موجود در آن است که می‌تواند از بروز بیماری‌های گوارشی نظیر یبوست، مشکلات گوارشی و سرطان کولون جلوگیری کند.
نان آرد کامل ضد سرطان است
وی خاطرنشان کرد: جوانه گندم نیز مملو از سلولز، پروتئین و املاح و اسیدهای آمینه است و آرد کامل دارای ویتامین‌های گروه ب و آنتی اکسیدان‌ها و ضد سرطان است.
زالی تاکید کرد: حرکت به سمت آرد کامل یک حرکت مهم در راستای سلامت مردم است و ما دغدغه سلامت مردم را داریم.
رئیس گروه کاری سلامت و امنیت غذایی استان تهران در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد که برای تولید نان کامل و ترویج مصرف آن باید همه دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله تولید کننده‌ها، عرضه کننده‌ها، نانواها و… مشارکت داشته باشند.
۶۰ درصد انرژی مردم ایران از نان تأمین می‌شود
زالی با اشاره به این که ایرانیان روزانه ۸۲ میلیارد تومان نان خریداری می‌کنند، گفت: ۶۰ درصد سبد غذایی و تأمین انرژی مردم ایران از نان صورت می‌گیرد. سرانه مصرف نان هر ایرانی به ۱۶۱ کیلوگرم رسیده که نسبت به گذشته افزایش یافته است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر سرمایه گذاری بر بهبود کیفیت نان گفت: ایرانیان ۳۷ درصد بیشتر نسبت به مردم جهان نان استفاده می‌کنند بنابراین باید به سمت سرمایه گذاری در راستای ارتقای کیفیت نان و نان کامل حرکت کنیم و باید گام به گام با راهبردهای مدیریتی و استفاده از صاحبان فرایند و در نظر گرفتن چالش‌ها به سمت نان کامل برویم.
زالی با اشاره به ضرورت فرهنگ سازی و اطلاع رسانی به مردم در خصوص مزایای نان کامل، تاکید کرد: باید دانشگاه‌ها، وزارت بهداشت، وزارت جهاد کشاورزی و … در راستای آگاه سازی مردم تلاش کنند و این فرهنگ را ایجاد کنند که نان کامل برای سلامت مردم مفید است. زیرا اگر برنامه ریزی مشخص، حمایت دولت، فرهنگ سازی عمومی، طراحی صحیح بازاریابی و… در این زمینه صورت نگیرد مردم از نان کامل استقبال نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: برای ارائه یک نقشه علمی در خصوص تولید نان کامل و ترویج مصرف آن در جامعه باید تمام فرایندها در این راستا مورد بررسی قرار گیرد و همه ابعاد آن در نظر گرفته شود.
ضرورت برنامه‌ریزی برای کاهش دورریز مواد غذایی و نان
زالی در ادامه به مواردی نظیر ضرورت ارتقای دانش کشاورزان و ارتقای دانش نوین در تولید آردهای مناسب‌تر اشاره کرد و افزود: در خصوص دور ریز بالای نان و مواد غذایی در کشور باید مدیریت صورت گیرد.
وی با اشاره به مطالعات صورت گرفته یادآور شد: هم اکنون نان لواش متداول‌ترین نان مصرفی در تهران است و پس از آن نان تافتون و سنگک قرار دارد. بنابراین باید با توجه به استقبال مردم تهران اقدامات لازم برای تغییر نان موجود به نان کامل انجام شود.
زالی تاکید کرد: تهیه نان از آرد کامل نیاز به مهارت بیشتر نانوا دارد و در این خصوص می‌توان از تجارب سایر کشورها در تولید نان کامل بهره برد.
وی با اشاره به اقبال مردم به نان سبوس دار در سالهای اخیر خاطرنشان کرد: نان سبوسدار جای نان کامل را نمی‌گیرد، زیرا وقتی سبوس به صورت خارجی به خمیر نان اضافه می‌شود می‌تواند در فرایند پخت نان به صورت ناقص به ماده سمی آکریل آمید تبدیل شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه تاکید کرد: آرد کامل برای سلامت مفید است و نیازی به غنی سازی آن نیست.
وی در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد که برخی مواد موجود در آرد کامل نظیر فیتات و اگزالات اگر به درستی مدیریت نشوند می‌تواند اثرات سویی برای سلامت داشته باشد و موجب کاهش جذب املاح از دستگاه گوارش شود.
زالی با اشاره به وجود امکانات لازم از نظر تکنیکی، فنی، صنعتی در تولید آرد کامل در تهران یادآور شد: ظرفیت‌ها و اقدامات خوبی در حوزه‌های مختلف از جمله استانداردسازی، بازرگانی دولتی، نظارت و ممیزی و… در مورد نان کامل صورت گرفته است و می‌توانیم راهبردهای علمی در این خصوص ارائه کنیم. همچنین می‌توان از تجارب خوبی که در سایر استان‌ها نظیر استان مرکزی رخ داده است استفاده کرد.
وی تاکید کرد: سالهای آغازین استقرار نان کامل در سفره مردم هزینه در بردارد گرچه این کار در واقع سرمایه‌گذاری برای ارتقا و بهبود سلامت مردم و کاهش بیماری‌هایی نظیر سرطان و سو تغذیه و …، محسوب می‌شود.
زالی، موضوع نان را در کشور یک بحث امنیت غذایی برشمرد که با کاهش فقر و فقرزدایی ارتباط دارد و پیشنهاد کرد که قبل از تصویب برنامه توسعه هفتم بتوانیم یک طرح یا برنامه تشویقی ایجابی با نگاه علمی در جهت استفاده از نان کامل ارائه دهیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خاتمه سخنان خود با توجه به نگاه جهانی به نان به عنوان نان درمانگر ابراز امیدواری کرد با همکاری و مشارکت سازمان‌های مختلف بتوانیم در راستای ترویج استفاده از نان کامل گام برداریم.