کاهش توزیع شیر خشک از اردیبهشت آغاز شد. با وجود اینکه رئیس انجمن تولیدکنندگان شیر خشک نوزاد از تولید ۲۷ میلیون قوطی شیر خشک تا پایان مرداد خبر داده و به مهر گفته بود، نیاز سالانه بازار ایران به این محصول ۶۱ میلیون قوطی است. آمار تولید ۵ ماه نخست سال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته و تقریباً ۵۰ درصد نیاز کشور تولید شده است.
کمبود شیر خشک در بازار به میزان تولید بر میگردد یا به نحوه توزیع؟ به گفته رئیس این انجمن، تولید ۶۱ میلیون قوطی شیرخشک نوزاد به ۱۱۰ میلیون دلار ارز نیاز دارد که اگر به این عدد نیازمندی تولید شیر خشکهای رژیمی و متابولیک را هم اضافه کنیم اعتبار مورد نیاز ۲۰۰ میلیون دلار خواهد بود.
در ادامه سازمان غذا و دارو برای جبران کسری بازار مبادرت به فراخوان برای واردات ۳۰ میلیون قوطی شیرخشک کرد که بر اساس نیاز سالانه کشور ۵۰ درصد نیاز را پوشش میدهد.
در حال حاضر ۴ برند تولیدکننده شیر خشک نوزاد در ایران فعالیت دارند که تأمین این بازار را مدیریت میکنند.
تغییر روش توزیع برای ساماندهی بازار
علیرضا عسگری یکی از فعالان این بازار گفت: برخی شرکتهای تولیدی توزیع محصولات خود را به شکل استانی انجام میدهند اما مدتی است که دچار چالش شدند.
وی افزود: یکی از شرکتها حدود ۵ سال است که مجوز توزیع استانی از سازمان غذا و دارو داشته که ۵۰ درصد نیاز بازار استانهای تهران، البرز و قم را تأمین میکرده است.
وی با بیان اینکه ۶ ماه است برای تمدید مجوز اقدام شده اما تمدید نمیشود، اظهار کرد: بر اساس تغییراتی که در سازمان غذا و دارو رخ داده تولیدکنندگان شیر خشک نوزاد برای توزیع محصولات خود باید مجوز مورد نیاز را از اداره کل امور فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل دریافت کنند که یکی از زیرمجموعههای سازمان غذا و دارو است.
وی گفت: متولی تاکید دارد شرکتهای تولیدکننده باید توزیع سراسری داشته باشند در حالی که برای تأمین انبارهای مورد نظر که شرایط خاصی نیز دارند زمان نیاز است.
عسگری ادامه داد: یکی از شرایط مورد نیاز برای پیوستن به شبکه توزیع سراسری این است که توزیع کننده در ۸ تا ۱۰ استان انبار داشته باشد که برای تأمین آن باید ۶ ماه تا یک سال زمان اختصاص داده شود. نمیتوان با تصمیمات خلق الساعه و یک شبه تولید و بازار را دچار چالش کرد.
این فعال حوزه شیر خشک با بیان اینکه داروخانهها ترجیح میدهند شیر خشک را از تولیدکنندگان دریافت کنند تا شرکت پخش، اظهار کرد: خرید شیر خشک از شرکت پخش مشکلاتی دارد. گاهی برخی شرکتها برای تحویل هر کارتن شیر خشک به داروخانهها، آنها را ملزم میکند تا چند کارتن از داروهایی که بازار تقاضای کمتری دارند نیز خریداری کنند.
عسگری افزود: تولیدکنندگان برای ورود به هر حوزهای باید سرمایه گذاری کنند و نمیتوان با قوانین خلق الساعه سرمایه گذار را از این هزینه کرد دلسرد کرد. در حال حاضر با ممنوعیت توزیع استانی تولیدکنندگان ناچار به تعدیل نیرو بوده ضمن اینکه ماشین آلات خریداری شده و سایر تجهیزات بدون استفاده باقی میماند. متولیان امر هر تصمیمی برای مدیریت تولید و بازار اتخاذ میکنند باید به مجریان آن زمان بدهند تا شرایط را برای این تغییرات فراهم کنند.