اشکان شبّاک، رئیس پژوهشکده آمار ایران با بیان اینکه سرشماری کشاورزی یکی از مهمترین فعالیتهای آماری در کشورهای دنیا است، در سیما گفت: نخستین سرشماری کشاورزی کشور در سال ۱۳۵۲ انجام شد و در حال حاضر ششمین سرشماری کشاورزی آغاز شده است. سرشماری طبق قانون مرکز آمار هر ۱۰ سال یک بار اجرا میشود. در سرشماری کشاورزی امسال چیزی حدود ۷۰۰ قلم آماری را قرار بود مورد پرسش قرار بدهیم، اما با توجه به شرایط و محدودیتهای خاصی که این سرشماری رخ داد، ما این را به ۲۸۰ قلم حدوداً کاهش دادیم.
وی محدودیتهای زمان، بحث منابع مالی و تغییرات دولت و … را از محدودیتهای پیش روی اجرای سرشماری دانست که باعث شد بار پاسخگویی را اضافه نکنیم و به آن ۲۸۰ قلم که سوالات اصلی و زیربنایی است، بپردازیم.
رئیس پژوهشکده آمار ایران بیان کرد: در سرشماریها، اطلاعات زیربنایی را به دست میآوریم که در سالهای بعد، آمارگیریهای نمونهای در مرکز آمار بر اساس آن انجام شود. لذا اطلاعات پایهای که اصطلاحاً به نام اطلاعات چارچوبی و فهرستی در سرشماریها به دست میآید، در آمارگیریها استفاده میشود.
وی با بیان اینکه در این سرشماری غیر از یک سری اطلاعات جمعیتی راجع به اطلاعات بهرهبردارها مثل سن، جنس و میزان سطح تحصیلات که حائز اهمیت است، اشاره میشود، اظهار کرد: در سرشماری ۹۳ چیزی حدود ۳۴ درصد از بهرهبردارهای ما بیسواد بودند و فقط ۶ درصد از آنها تحصیلات فوقدیپلم به بالا داشتند. امسال هم همین اطلاعات را خواهیم پرسید. اطلاعات اصلی دیگر در خصوص مساحت زیر کشت محصولات زراعی، محصولات دائمی باغی، باز مساحت زیرکشت به تفکیک نوع آبیاری و به تفکیک نوع محصول آنها پرسیده میشود. همچنین اطلاعات دیگری که به عنوان اطلاعات زیربنایی است، شامل تعداد دام به تفکیک سبک و سنگین، تعداد کرم ابریشم، بحث مساحت گلخانهای و مزارع آبزیان و … اینها سوالات پایهای است که ۲۸۰ قلم را تشکیل میدهند.
شباک با بیان اینکه این اطلاعات به صورت خوداظهاری است و به مردم مراجعه میشود، افزود: البته روشهای مراجعه علاوه بر حضوری، تلفنی نیز خواهد بود. احیاناً برای جاماندگان بعدها ممکن است روشهای دیگری هم اعلام شود. اما اغلب کار به صورت حضور در محل اقامت بهرهبرداران در سطح روستا و شهر است. این اطلاعات به صورت الکترونیکی به صورت آنلاین یا آفلاین جمعآوری میشود.
به گفته وی، نخستین اطلاعات در سامانه طراحی شده از مشهدالرضا ثبت شده است که همزمان در سامانه ما هم ثبت میشود.
رئیس پژوهشکده آمار ایران تاکید کرد: هر مکانی که به شبکه اینترنت از نظر جغرافیایی مرتبط است که در بیشتر کشور همینطور است، پاسخگویی به صورت آنلاین است، در غیر این صورت، اطلاعات توسط مأموران دریافت و در اولین فرصت در سامانه ثبت میشود.
وی در خصوص هزینه برگزاری این آمارگیریها گفت: آمارگیری به طور کلی یکی از هزینهبرترین فعالیتهایی است که در کشورها رخ میدهد اما این هزینه در همه دنیا، ارزشمند است، زیرا آمار زیربنای برنامهریزی است اما در سرشماری جدید با توجه به شرایط کشور سعی در کاهش هزینهها داشتیم. در این سرشماری بیشترین هزینهها برای تهیه تبلت برای مأموران آمار بود، پیشبینی شده بود کار با ۱۱ هزار تبلت انجام شود، اما با یک کار جهادی توانستیم این میزان را به ۵ هزار تبلت برسانیم و در کل کمتر از یک همت برای سرشماری کشاورزی امسال هزینه شد.
شباک بازه عملیات میدانی آمارگیری را ۴۵ روز و تا آذر ماه اعلام کرد و گفت: بعد از این اطلاعات استخراج، ویرایش، راستیآزمایی توسط سامانهها، اصلاح و پردازش میشود و پیشبینی میکنیم تا اردیبهشت ماه بتوانیم دادهها را با جزئیات کامل منتشر کنیم.