خوشپور گفت: اختلالات و ناکارآمدیهای ناشی از ارز چندنرخی، سرکوب نرخ ارز و تعیین نرخهای اداری برای ارز موجب شده که دولت و بانک مرکزی بحث تکنرخی شدن ارز و شکلدادن به بازار متشکل ارز را بهعنوان راهحل نهایی رفع این مشکل پیگیری کنند.
وی افزود: اقدامات بسیار زیاد دولتهای مختلف در راستای حل مشکل ارز باعث شکلگیری نرخهای متفاوت ارز مانند نرخ نیمایی و نرخ ترجیحی شده و الان ارز تجاری هم یکی از همین اقدامات است.
مدیر اسبق سازمان برنامهوبودجه در توضیح بیشتر کارکرد بازار ارز تجاری گفت: ارز تجاری، تشکیل یک نوع بازار یا عرضه و تقاضای مصنوعی برای ارز است تا به سمت نرخ واقعی ارز حرکت کنیم و رانتهای ناشی از قیمتگذاری دستوری برای ارز به وجود نیاید؛ اما معتقدم تا زمانی که همه این اقدامات به بازار متشکل ارزی منجر نشود به نتیجه نخواهد رسید و مشکلات ارزی را حل نخواهد کرد.
خوشپور نرخ ارز را تبلور قدرت و یا ضعف اقتصاد کشور دانست و اظهار کرد: هرگونه دستکاری و ایجاد اخلال در بازار آزاد ارز پیامدهای نامطلوبی را در بخشهای مختلف اقتصادی به دنبال دارد.
این کارشناس اقتصادی از مغایرت ارز تجاری با سند بودجه ۱۴۰۴ سخن گفت و افزود: طبق بودجه ۱۴۰۴، قرار است که نرخ ارز کالاهای اساسی دولتی باشد و این نرخ باتوجهبه تغییرات سطح عمومی قیمتها بهنگام شود. بهعبارتدیگر ما در سال ۱۴۰۴ قطعاً یک تورمی را نسبت به سال ۱۴۰۳ تجربه خواهیم کرد و در طول سال نیز افزایش سطح عمومی قیمتها را داریم و نرخ کالاهای اساسی باید متناسب با آن تغییر کند؛ اما معلوم نیست ارز تجاری با ۶۱ میلیارد یورو که قرار است در بودجه ۱۴۰۴ مصرف شود چه ارتباطی دارد.
خوشپور با بیان اینکه نرخ ارز صادراتی تعیینکننده رغبت برای افزایش صادرات است و اگر این نرخ به هر طریقی سرکوب شود برای صادرات نتیجه عکس خواهد داد گفت: زمانی که نرخ واقعی ارز در بازار شفاف میشود به کشف نرخ واقعی ارز کمک میکند البته مخالفان این مباحث مسائلی مانند افزایش قیمتها را مطرح میکنند درحالیکه افزایش قیمت کالاها و محصولات هم در جهت شفافشدن و رونق تولید است و درعینحال دولت هم باید هزینه این افزایش قیمتها را به تولیدکنندگان بپردازد.
مدیر اسبق سازمان برنامهوبودجه در رادیو گفتوگو، تصریح کرد: اجرای طرح «بازار ارز تجاری» به رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان و انگیزهبخشی برای صادرات کمک بسزایی خواهد کرد و اگر هم قیمت محصولات افزایش پیدا کرد دولت باید هزینه آن را بپردازد.
وی مداخله بانک مرکزی از طرق نرخگذاری و یا تعیین حجم را اشتباه دانست و گفت: بانک مرکزی یک نهاد مقررات گذار برای حفظ بازار و حفظ ارزش پول است و در مواردی که بازار به سمت انحراف حرکت میکند میتواند اقدامات اصلاحی انجام دهد؛ اما بازیگری بانک مرکزی در بازار ارزی همه چیز را به هم میریزد.
خوشپور ادامه داد: حضور بانک مرکزی اگر بهعنوان داور و ناظر و حفظ سلامت بازار و جلوگیری از هرگونه فساد باشد درست است؛ اما اگر بهعنوان یکی از بازیگران و ذینفعان حضور یابد قطعاً بازار به هم میخورد و کارکرد ارز تجاری هم به لحاظ ماهیتی معادل همان ارز مبادلهای و ارز نیمایی خواهد شد.
مدیر اسبق سازمان برنامهوبودجه در رادیو گفتوگو تصریح کرد: یک باور اشتباه وجود دارد که کنترل قیمت کالاهای اساسی و تخصیص ارز باعث میشود مردم گرانیها را احساس نکنند درصورتیکه این موضوع آثار خود را بر جای میگذارد و مردم گرانیها و بی کیفیتی کالاها و خدمات را کاملاً احساس میکنند.