افزایش نامتناسب قیمت کالاها و وجود برخی تبعیضها در تعیین قیمتها از سوی سازمان حمایت در شرایطی اتفاق افتاده که وزیر صنعت دلیل افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی را با وجود دریافت ارز مرجع، بالا رفتن هزینه بستهبندی اعلام میکند. این در حالی است که مصوبهای برای افزایش قیمت برخی کالاهای دیگر که اتفاقاً آنها نیز با رشد هزینه بستهبندی روبرو هستند، صادر نشده است.
روغن از جمله محصولاتی است که با وجود دریافت ارز مرجع 1226 تومانی برای واردات مواد اولیه و همچنین کاهش قیمت جهانی روغن خام طی سه ماهه اخیر نسبت به سه ماهه مشابه سال گذشته،برای چهارمین بار مجوز افزایش قیمت را از سازمان حمایت دریافت کرده است.
غضنفری، وزیر صنعت دلیل افزایش قیمت روغن را افزایش هزینه بستهبندی عنوان کرده است،اما باید دید این افزایش قیمت چقدر بوده که با وجود برخورداری این صنعت از ارز مرجع و مزیت کاهش قیمت جهانی مواد اولیه، سازمان حمایت با افزایش مجدد قیمت روغن موافقت کرده است؟
افزایش قابل توجه قیمت روغن و توجیه وزیر صنعت این سوال را ایجاد میکند که سهم بستهبندی در تولید روغن چقدر است که به دلیل بالا رفتن هزینه بستهبندی، قیمت روغن تا 17 درصد افزایش را تجربه کرده است؟
به گفته کارشناسان سهم بستهبندی در قیمت تمام شده تولید روغن حدود 15 درصد است که این رقم در صنایع دیگر مانند شیرینی، شکلات و محصولات لبنی بیشتر است اما افزایش قیمت مصوب از این محل برای روغن نباتی بیشتر از سایر صنایع بوده است. به این ترتیب، روغن نباتی تنها کالایی است که از مهر 89 تا کنون 4 مرتبه مصوبه افزایش قیمت از سازمان حمایت دریافت کرده است.
از سویی با اجرایی شدن قانون هدفمندی یارانهها، مسئولان وزارت صنعت از تولیدکنندگان خواستند تا قیمت محصولاتشان را به نرخهای مرداد 89 بازگردانند که در آن زمان نیز در مورد روغن نباتی این اتفاق عملی نشد و حتی پس از آن با افزایش قیمت این کالای اساسی هم موافقت شد.
* سود حاصل از توزیع روغن بین کارخانهها
در عین حال روغن خام مورد نیاز کارخانههای روغن نباتی توسط شرکت بازرگانی دولتی با ارز مرجع به کشور وارد میشود و سپس توسط تعاونی کارخانجات روغن و دانههای روغنی ایران (فردا) که به انجمن صنایع روغن وابسته است، بین کارخانهها توزیع میشود که در این بین، بابت توزیع هر کیلو روغن 5 تومان نصیب این تعاونی میشود. در نتیجه با احتساب واردات حدود 400 هزار تن روغن خام به کشور حدود 2 میلیارد تومان بابت توزیع روغن به تعاونی فردا پرداخت شده است.
از سوی دیگر، برخی کارخانههای روغن از مشکلات موجود در زمینه حمل محصول و انحصاری بودن حمل توسط دو شرکت گلایهمندند و میگویند هزینه حملی که از کارخانههای روغن دریافت می شود تقریباً دو برابر نرخهای مصوب است.
* عرضه محدود روغن و صف خریداران
با وجود تمام حمایتهایی که وزارت صنعت از صنایع روغن به عمل آورده است در حال حاضر توزیع روغن در فروشگاهها و مراکز عرضه با کمبود روبرو است و در برخی فروشگاهها مردم برای خرید این کالای اساسی مجبورند در صف بایستند.
همچنین عدم نظارت بر بازار این محصول باعث شده تا قیمت روغن فله و حلب 16 کیلویی روغن در بازار بالاتر از نرخهای مصوب سازمان حمایت باشد به طوری که با وجود تصویب نرخ 48 هزار تومانی برای هر حلب 16 کیلویی روغن، این کالا در بازار حدود 54 هزار تومان به خریداران عرضه میشود.
برخورد دوگانه در کنترل قیمت کالاها از سوی سازمان حمایت در حالی ادامه دارد که مهمترین بهانه وزارت صنعت برای افزایش نامعقول قیمت برخی کالاها تنها بالا رفتن هزینه بستهبندی عنوان میشود. هزینهای که مردم باید چند برابر آن را به کارخانهها پرداخت کنند.
فارس