تولید شیر خام کشور بنا بر آمار وزارت جهاد کشاورزی 10 میلیون و 800 هزار تن در سال است، اما کارخانههای لبنی میگویند، این رقم در خوشبینانهترین حالت 5.5 تا 6 میلیون تن است.
آمار سال 90 سازمان خواروبار جهانی نیز رقم 9 میلیون و 200 هزار تن شیر خام را برای ایران عنوان کرده است.
مرکز آمار ایران نیز آمار تولید شیرخام در سال 90 را نیز رقمی بین 2 آمار وزارت جهاد کشاورزی و کارخانههای لبنی یعنی 6 میلیون و 601 هزار تن قید میکند.
حال سئوال این است، مسئولان تصمیمگیر باید بر چه اساسی و با اتکا به کدام آمار تصمیمگیری کنند؟ آمار واقعی کدام است؟ و اصولا این اختلاف از کجا ناشی میشود؟
سعید سلطانی سروستانی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در این باره گفت: شاید آمار 10 میلیون و 800 هزار تنی وزارت جهاد کشاورزی در مورد تولید شیر خام هم اغراقآمیز باشد، اما آمار کارخانههای لبنی نیز ناشیانه است.
سلطانی خاطرنشان کرد: آمار تولید شیرخام کشور کمتر از 10 میلیون تن نیست، زیرا آمار شیر خود مصرفی و استفاده به صورت سنتی در کشور زیاد است.
به گفته سلطانی کارخانههای لبنی تنها میزان شیر خامی که جذب میکنند را به عنوان آمار تولید به حساب میآورند، در حالی که بخش زیادی از تولید شیر خام کشور به صورت خودمصرفی در روستاها و یا در لبنیاتیهای سنتی عرضه میشود.
وی تصریح کرد: بخش زیادی از تولید شیر خام کشور برای تولید شیرخشک استفاده میشود، به طوری که در شش ماه نخست سال 15 هزار و 500 تن شیر خشک به کشورهای دیگر صادر شده و بخش زیادی نیز در داخل استفاده شد.
به گفته سلطانی ظرفیت تولید شیر خشک کشور 2 میلیون تن است که معمولا علاوه بر استفاده کودکان، در بخش صنعت، بستنیسازی، بیسکویتسازی و غیره استفاده میشود.
وی در خصوص دلیل عدم ارائه شیر خام به کارخانههای لبنی و استفاده به صورت خودمصرفی و عرضه در لبنیاتیهای سنتی میگوید: دامداران ترجیح میدهند محصول خود را نقدی بفروشند و معمولا کارخانهها پول دامداران را به صورت یک ماهه و 2 ماهه پرداخت میکنند.
سلطانی میگوید: دامدار موجود زنده را نگهداری میکند و برای تامین خوراک و هزینههای آن روزانه باید پول نقد داشته باشد و دامها نمیتوانند یک روز علوفه نخورند.
مدیرعامل اتحادیه دامداران معتقد است: برای مصرفکنندگان نیز خرید شیر و فرآوردههای آن از لبنیاتیهای سنتی به صرفه است و بنابراین عرضه شیر خام در لبنیاتیهای سنتی رواج بیشتری یافته است.
وی میگوید: در حالی که یک کیلوگرم شیر خام توسط دامداریها 930 تومان به فروش میرسد، کارخانههای لبنی با افزایش صددرصدی به قیمت 1850 تومان میفروشند و برای مصرفکننده به صرفه است که مستقیم از دامدار و یا لبنیاتیهای سنتی خریداری کند.
سلطانی همچنین میگوید: با تبدیل یک کیلوگرم شیر به ماست قیمت تمام شده آن یک هزار تومان تمام میشود، اما کارخانههای لبنیاتی کیلویی 2 هزار تومان میفروشند و مصرف کننده ترجیح میدهد به جای خرید از فروشگاهها خودش مستقیم شیر را به ماست تبدیل کند و استفاده کند.
البته سلطانی به مضرات عرضه شیر و فراوردههای آن در ماستبندیها اعتقادی ندارد و میگوید: در صورتی که مسائل بهداشتی رعایت و شیر به خوبی جوشانده شود، مشکلی ایجاد نمیکند و عرضه به صورت سنتی در کشوری مانند هلند نیز رایج است و حتی قیمت آن بیشتر از شیر و فرآوردههای صنعتی است.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران معتقد است تا زمانی که قیمتها برای تولیدکننده و مصرفکننده منطقی نباشد، میزان خودمصرفی و عرضه شیر به صورت سنتی همچنان رایج خواهد بود.
فارس