تیر ماه سال 90 پس از حدود شش ماه از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها که قرار بود یارانه‌های دولت را که به همه چیز اختصاص می‌یافت هدفمند و به سمت رونق تولید هدایت کند، خبر آمد که مردم باید با یارانه شیر خداحافظی کنند اما از همان زمان کارشناسان معتقد بودند که این اقدام باعث کاهش قدرت خرید جامعه و کاهش مصرف شیر و لبنیات می‌شود و در پی تغییر قیمت‌ها باید تدبیری برای جلوگیری از کاهش قدرت خرید اندیشیده شود.
اما حذف یارانه شیر و افزایش مداوم قیمت آن در بازار که رابطه مستقیمی با قدرت خرید مردم دارد باعث شد میزان مصرف این فرآورده لبنی طی سال‌های اخیرهمچنان روند کاهشی داشته باشد درصورتیکه براساس استاندارد جهانی مصرف سرانه هر نفر باید 200 کیلوگرم باشد.
سرانه مصرف شیر در ایران در زمره کم‌مصرف‌ترین کشورها
دراین باره حسین چمنی - مشاور صنایع شیر ایران - به ایسنا گفت: میزان مصرف سرانه شیر در کشورهای توسعه یافته بیش از 300 کیلوگرم و در برخی کشورها مانند هلند، نروژ، سوئد، دانمارک، نیوزیلند و... بیش از 500 کیلوگرم است که البته این کشورها برای افزایش مصرف خود همچنان در تلاشند این در حالی است در خوشبینانه‌ترین حالت میزان مصرف سرانه شیر در ایران حدود 85 کیلوگرم اعلام شده است که البته محاسبات نشان می‌دهد که این میزان کمتر از 70 کیلوگرم شده است.
وی تصریح کرد: طی دو سال گذشته - پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و حذف یارانه شیر از تولید و مصرف - مصرف سرانه شیر در کشور 22 درصد نسبت به سال‌های پیش از آن کاهش یافت. از سوی دیگر محققان اعلام می‌کنند 90 درصد مردم ایران با کمبود کلسیم و 80 درصد آن‌ها با کمبود ویتامین D به عنوان عامل جذب حداکثری کلسیم مواجه شده‌اند.
چمنی هشدار داد: جمعیت ایران رو به پیری است و طی 40 سال آینده جمعیت 6.5 میلیونی سالمندان ایرانی به بیش از 26 میلیون نفر می‌رسد اما اگر تا آن زمان برای افزایش میزان دریافت کلسیم تدبیری اندیشیده نشود بسیاری از این سالمندان زمین‌گیر می‌شوند.
آزادسازی قیمت شیر اقتصادی نیست
مشاور ارشد صنایع شیر ایران تاکید کرد: افزایش قیمت شیر که باعث کاهش توان خرید مصرف‌کننده می‌شود یک تصمیم‌گیری غیر اقتصادی است، گرچه دامداران با حذف ارز مرجع هزینه‌های تولیدشان افزایش می‌یابد اما باید دولت ورود پیدا کند تا هزینه‌های افزایش یافته آن‌ها به گونه‌ای جبران شود.
وی ادامه داد: صنعت شیر کشور در چند سال گذشته علیرغم تحمل برخی بی‌مهری‌ها ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، تعهد خود را ثابت کرد و حتی سال گذشته با کمتر از چهار درصد حاشیه سود این محصول تولید شد.
چمنی تصریح کرد: گرچه دولت از نظر درآمدها با مشکل مواجه است اما اگر تدبیری برای تنظیم رابطه قیمت و میزان مصرف شیر و لبنیات در نظر گرفته نشود طی سال‌های آینده هزینه‌های چند برابری بابت درمان بیماری‌های ناشی از کمبود مصرف شیر باید بپردازیم.
به نظر می‌رسد که دولت می‌تواند به جای آزادسازی قیمت‌ها که به گفته کارشناسان اقتصادی شانس موفقیت دولت در اوضاع اقتصادی کنونی در بهترین حالت ریسکی 50 – 50 دارد، بخشی از درآمد حاصل از حذف ارز مرجع را برای حمایت از دامداران و سایر تولیدکنندگان صرف کند تا هم هزینه‌های تولید آن‌ها کاهش یابد و هم بتواند به نحوی از افزایش قیمت این محصولات و بیماری‌های ناشی از کاهش مصرف آن‌ها پیشگیری کند البته باید منتظر ماند و دید کلید دولت تدبیر و امید در این مسئله نیز به کار می‌آید؟
ایسنا