یکی از مهمترین عوامل موثر در شکل گرفتن الگوی غذایی انسان است که تعیین کننده چگونگی انتخاب ، آماده کردن ، طبخ ، مصرف و نگهداری موادغذایی است.
به گفته متخصصان، عادات غذایی ریشه در عوامل مختلفی مانند شرایط اجتماعی ،اقتصادی ، فرهنگی ، جغرافیایی ، مذهبی ، کشاورزی و بسیاری عوامل دیگر دارد که سینه به سینه و نسل به نسل به افراد رسیده و ریشه در باورهای انسان دارد . ما معمولا بدون تفکر و تعمق ، از عادات غذایی پیروی می کنیم و توجهی به اثرات آنها در سلامت خود نداریم ، در حالیکه بسیاری از عادات غذایی معمول ما ممکن است نامناسب بوده و اثرات نا مطلوب و گاه جبران ناپذیری در سلامت ما بجای گذارد.
عادات تغذیه و فعالیت بدنی نوجوانان و جوانان در پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر و در بزرگسالی از جمله چاقی، بیماریهای قلبی عروقی و دیابت نقش مهمی دارند.
با توجه به این که بیش از 25 درصد جامعه ایران را نوجوانان و جوانان تشکیل میدهند، پژوهشی در کشور به تعیین میزان فعالیت بنی و عادات تغذیه نوجوانان و جوانان مراجعهکننده به پایگاه تندرستی پرداخته است.
در این پژوهش که توسط دکتر فریما راجی و دکتر علیاصغر کلاهی به روش توصیفی - مقطعی بر روی 524 نفر (385 دختر و 139 پسر) از مراجعهکنندگان به پایگاه تندرستی سردار جنگل در غرب تهران انجام گرفته، عادات تغذیه بر اساس مصرف گروههای غذایی شامل میوه، سبزی، حبوبات، لبنیات، روغن، نمک تکمیل و بر حسب سه دسته مطلوب، نسبتا مطلوب و نامطلوب طبقهبندی شدند.
میانگین سنی دختران و پسران شرکتکننده در این تحقیق نیز، به ترتیب برابر 18.4 و 16.9 سال بوده است.
یافتههای این پژوهش نشان داد: در مجموع، 25.5 درصد شرکتکنندگان در تحقیق عادات تغذیه مطلوب، 65 درصد عادات تغذیه نسبتا مطلوب و 9.5 درصد عادات تغذیه نامطلوب داشتند.
بر اساس نتایج به دست آمده، رفتار تغذیهای مطلوب مردان بالاتر از زنان (29.5 درصد در مقابل 23.8 درصد) بوده ولی این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبوده است.
همچنین در زمینه فعالیت بدنی، 20.2 درصد نمونهها دارای فعالیت بدنی شدید، 34.1 درصد دارای فعالیت بدنی متوسط و 45.7 درصد فعالیت بدنی کم داشتند.
یافتهها حاکیست: بین جنس با عادات تغذیه و فعالیت بدنی رابطه معنیداری آماری مشاهده نشده است.
در مجموع تنها 20.2 درصد از مشارکتکنندگان تحقیق هم فعالیت بدنی شدید و هم عادات تغذیه مطلوب داشتند.
این پژوهش نتیجهگیری کرده است که فعالیت بدنی و عادات تغذیه در بین نوجوانان و جوانان مورد مطالعه مطلوب نیست؛ بنابراین توصیه شده است که مداخلات آموزشی جامعهمحور و مشاورههای فعال در جهت افزایش آگاهی نوجوانان وجوانان و در نتیجه بهبود تغذیه و افزایش فعالیت بدنی انجام گیرد.
ایسنا