محمدحسن انتظاری با اشاره به اینکه مکملها به دو دسته مکملهای دارویی و پروتئینی تقسیم بندی میشوند، اظهار کرد: پرمصرفترین گروه مکملها نوع پروتئینی است که اغلب توسط ورزشکاران و بدنسازان و با هدف عضله سازی استفاده میشود.
وی با تاکید بر اینکه 90 درصد مکملهای بازار مضر هستند، افزود: اگر چه تمام انواع مکملها نیروزا هستند و حجم عضلهها را افزایش میدهند اما در طولانی مدت موجب شکستن استخوانها، پارگی تاندونها و اختلال در عملکرد ارگانهای حیاتی مانند قلب و کلیهها و در موارد حاد سبب از کار افتادن کبد میشود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید بر اینکه اکثر مکملهای پروتئنی آسیب زا از طریق قاچاق وارد کشور میشود، گفت: متاسفانه برخی مکملهای نیروزا نیز بدون انجام تستهای تکمیلی از طریق مجاری قانونی به کشور وارد میشود و یا برخی تولید کنندگان پس از دریافت مجوزهای قانونی از وزارت بهداشت از حدود استانداردهای تجاوز کرده و محصول غیرمجاز تولید میکنند.
انتظاری اضافه کرد: هورمونهای استروئیدی حجم اعظمی از مکملهای غیر قانونی را تشکیل میدهند که علاوه بر احتمال عقیم شدن و اختلال در عملکرد طبیعی بدن برای ورزشکاران حرفهای نیز دوپینگ محسوب میشود.
وی تصریح کرد: هر چند هورمونهای استروئیدی در عضله سازی کاذب موثر است اما توازن افزایش حجم عضلهها با سایر ارگانهای بدن را به هم میزند.
این متخصص تغذیه اضافه کرد: تحقیقات نشان میدهد که مکملهای گیاهی نسبت به مکملهای دارویی کم ضررتر است اما این تصور که فرآوردههای گیاهی بیضرر هستند نیز نادرست است زیرا برخی از خطرناکترین سموم جهان در طبیعت یافت میشود.
انتظاری با اشاره به مضرات استفاده خود سرانه از مکملها خاطرنشان کرد: استفاده از انواع مکملها باید با بررسی بالینی پزشکان و انجام آزمایشهای پزشکی مربوطه متناسب با نیاز افراد صورت گیرد.
وی با بیان اینکه استفاده از مکملهای دارویی حتی اقسام محلول در آب آنها باید متناسب با نیاز جسمی افراد تجویز و مصرف شود، افزود: برای نمونه مصرف خودسرانه از کلسیم باعث رسوب این ماده در بافتهای نرم مانند لاله گوش شده و احتمال بروز سنگ کلیه را افزایش میدهد.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه استفاده از مکملهای دارویی هرگز توجیه کننده عادتهای غلط غذایی افراد نیست، تصریح کرد: استفاده از تمام ویتامینها و املاح به طور هم زمان و در طولانی مدت باعث اختلال در جذب این ویتامینها میشود که به نوبه خود تبعات منفی بسیاری برای بدن به دنبال دارند.
انتظاری با تاکید بر اینکه 95 درصد نیاز یک فرد بالغ به انواع مکملها از طریق مواد غذایی سالم و طبیعی برطرف میشود، گفت: توصیه میشود افراد در مصرف مکملهای غذایی احتیاط کنند.
ایسنا