بالاخره سوت اجرای قانون هدفمندی یارانه ها به صدا درآمد و از روز پنجشنیه شب گرانی حامل های انرژی از جمله بنزین که تاثیر مستقیمی بر بازار کالاها دارد، کلید خورد. اگرچه اثرات این گرانی از چند روز قبل در بازار نمایان شده بود، اما اینک برخی خرده فروشانی که برای خرید از عمده فروشان آمده بودند، می گویند عرضه برخی اقلام در بازار با محدودیت مواجه شده و عمده فروشان دست نگاه داشته اند تا ببیند امکان تغییر قیمت وجود دارد یا خیر؟
این در شرایطی است که دولت، قیمت بنزین برای حمل و نقل عمومی را هنوز تغییر نداده است و همین امر شاید اندکی، تکانه های افزایش قیمت را در برخی کالاها به تاخیر اندازد اما از سوی دیگر، عمده فروشان کالاهای مورد نیاز مردم را عرضه می کنند تا بازار با نبود کالا مواجه نشود، اما وقتی خرده فروشان برای خرید مراجعه می کنند، به هر میزان که طلب کالا داشته باشند، با پاسخ مثبت مواجه نمی شوند.
البته این رفتار خرده فروشان و عمده فروشان در بازار دو جنبه دارد؛ اول اینکه عمده فروشان خود سودای انبار کردن کالا به بهانه گرانی را در سر دارند یا اینکه خرده فروشان می خواهند برای صرفه جویی بیشتر، کالاهای مورد نیاز مغازه های خود را به میزان مطمئن تری تهیه کنند تا اندکی گرانی را دیرتر احساس کنند، چراکه دیر یا زود، دولت اجازه افزایش قیمت را به دلیل اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها صادر خواهد کرد.
در این میان برخی می گویند مردم اقبال چندانی به ذخیره سازی کالاها همچون فاز اول نشان نداده اند و عده ای هم می گویند که نقدینگی در دست مردم کم است و همین امر سبب شده که آنها وارد بازار نشوند و با احتیاط بیشتری عمل کنند.
یکی از عمده فروشان بازار مولوی در گفتگو با مهر می گوید: زمانی که دولت اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانه ها را آغاز کرد، نزدیک به ایام پایانی سال بود و اوضاع اقتصادی نیز به اندازه فعلی، به هم ریخته نبود، این در حالی است که نرخ ارز نیز به میزان فعلی بالا نرفته بود و همین امر قدرت مانور مردم را در انبارسازی کالاهای اساسی بیشتر می کرد.
وی می افزاید: البته ذخیره سازی کالاها از سوی مردم یک حسن دیگر نیز داشت و آن اینکه، آنها تکانه های تورمی ناشی از اجرای قانون را کمتر احساس کردند، اما حال مردم به دلیل نبود نقدینگی، به صورت روزانه از بازار خرید می کنند و البته همین امر سبب می شود که تغییرات قیمتی در بازار نیز به آنها سریعتر منتقل شود.
در این میان، اگرچه وفور کالا در بازار است و کالا نیز به اندازه کافی تولید و ذخیره سازی شده است، اما بررسی های میدانی مهر نشان می دهد برخی عمده فروشان در عرضه کالاها احتیاط می کنند.
فعالان بازار از افزایش قیمت کالاها خبر می دهند و به خصوص اینکه به اعتقاد آنها، افزایش قیمت مدت‌ها پیش از اجرای افزایش قیمت بنزین از سوی دولت، به بازار منتقل شده است و تولیدکنندگان خود با هماهنگی با دولت یا بدون هماهنگی و به صورت خودسرانه، افزایش قیمت‌ها را اعمال کرده اند.
یکی از عمده فروشان در این رابطه به مهر می گوید: از حدود دو ماه قبل، رغبت برای انبار کردن کالاهای اساسی از سوی برخی عمده فروشان به وجود آمده است و همین امر سبب شده تا بازار با نااطمینانی از شرایط آینده حرکت کند، این در حالی بود که هنوز دولت افزایش قیمت بنزین را اعمال نکرده بود، اما رفتار خود عمده فروشان و توزیع کنندگان کالا بر این امر دامن می زد.
در این میان برخی از فعالان بازار به افزایش نرخ دلار نیز اشاره می کنند و می گویند، باز هم افزایش قیمت دلار بازار را با تلاطم مواجه کرده است که این امر خود وسوسه عدم عرضه کالا را فراهم می کند.
بررسی های میدانی مهر حکایت از این دارد که قیمت هر کیلوگرم برنج ایرانی درجه یک طارم 8200 تومان، هاشمی درجه یک به شرط پخت 8300 تومان، رمضانی 8200 تومان، دودی 8400 تومان و برنج خارجی هندی 5500 تومان، اروگوئه 3 هزار تومان است.
همچنین قیمت یک کیلوگرم شکر 2000 تومان، قند، 2500 تومان، چای خارجی نیم کیلویی 18000 تومان، عدس 3400 تومان، لوبیا سفید 7100 تومان، نخود 5500 تومان، لوبیا چیتی 7400 تومان، لپه 4500 تومان، است.
مهر