کشت زعفران ظرفیتی پنهان در توسعه اشتغال همدان/طلای سرخ همدان به نام مشهد صادر می شود

 همدان با دارا بودن زمین‎های حاصلخیز و موقعیت اقلیمی مناسب از تنوع آب و هوایی منحصر به فردی برخوردار است و به لحاظ اقلیم و هواشناسی یک استان چهار فصل است و دارای آب و هوای متنوعی است.

ین ویژگی موجب شده تا این استان، استعداد کشت انواع محصولات مختلف را داشته باشد و زعفران یکی از این محصولات است که در سال‎های اخیر با کشت، نتایج درخور توجهی در اختیار محققان و کشت‎کاران قرار داده است.

استان همدان دارای بیکاران بسیاری در کشور است، اما اگر مسئولان امر به کشت زعفران این استان توجه کنند، می‎تواند در بحث اشتغال تا حدودی تاثیرگذار باشد.

در همین زمینه یک زعفران کار در گفتگو با مهر با بیان اینکه در زمینه کشت این محصول سال گذشته از یک شرکت خصوصی اقدام به خرید پیازچه زعفران کرده‎ام، گفت: مهمترین مشکل زعفران‏ کاران نبود بازار فروش این محصول است.

عزت یاوری افزود: به دلیل نبود امکانات بسته‏‌بندی مناسب، زعفران تولیدی توسط کشاورزان همدانی به مشهد فروخته و با برند این استان به دیگر نقاط صادر می‎شود.

وی دیگر مشکلات زعفران‌کاران همدان را نبود مهارت کافی کشاورزان در کار داشت و برداشت زعفران دانست.

کارشناس کشاورزی استان همدان نیز در این خصوص گفت: شرایط آب و هوایی همدان باعث شده که این استان جزو استان‎هایی باشد که کشت زعفران در آن سازگاری داشته باشد.

نسرین دانشمند با بیان اینکه کشت زعفران در همدان روبه گسترش است، گفت: هیچ برندی برای زعفران در همدان وجود ندارد.

وی افزود: جهاد کشاورزی این آمادگی را دارد که به زعفران‎کاران همدانی آموزش‎های لازم را بدهد.

وی با بیان اینکه زعفران در همدان یک کشت نوپا است که با آب و هوای آن سازگاری دارد، افزود: اگر کشت این محصول در این روستاهای همدان جا بیفتد می‎تواند در امر اشتغال و درآمد روستائیان تاثیرگذار باشد.

وی عنوان کرد: این محصول در سال یک الی دو بار به آب نیاز دارد و در سال چندین بار گل‎دهی دارد.

وی اضافه کرد: زعفران یکی از بهترین محصولات قابل کشت در زمین‎های نامرغوب در مناطق دارای شیب و کم آب است که برای کشاورزان سود قابل توجهی به همراه دارد، چرا که گیاه زعفران نیاز به آب فراوان ندارد.

در همین زمینه معاون مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در گفتگو با مهر اظهار داشت: سطح زیر کشت زعفران در استان به 48 هکتار معادل 162 کیلو تولید زعفران رسیده و از آنجایی که این کشت هفت ساله است عموما در حال توسعه و افزایش محصول است.

رحیم بیات اظهار داشت: زعفران گیاهی از خانواده زنبقیان و تک لپه ای است که مبدأ اصلی آن آسیا است و در کتب قدیمی در مورد این گیاه، کشور های اصلی مبدأ چین و ایران معرفی شده است.

وی با بیان اینکه مراکش، پاکستان، ایتالیا، اسپانیا، چین، آمریکا، سوئیس، فرانسه و آرژانتین از کشورهای تولیدکننده زعفران اند افزود: ایران با 81 تا 89 درصد تولید جهانی زعفران، اولین تولید کننده زعفران در دنیا است و بیشترین صادرات ایران به اسپانیا می رود و با نام تجاری این کشور به دیگر کشورها صادر می شود.

معاون مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به اینکه در سال 91، 79 هزار هکتار سطح زیر کشت در ایران را زعفران به خود اختصاص داد اضافه کرد: استان های خراسان رضوی و خراسان جنوبی به ترتیب با 78 درصد و 18 درصد استان های اصلی تولید زعفران در ایران محسوب می شوند و پس از آنها استان های کرمان، خراسان شمالی، فارس، اصفهان و همدان در این زمینه فعال هستند.

بیات گفت: در کتب مربوط به تاریخچه زعفران، هگمتانه از مبداهای اصلی تولید زعفران در ایران بوده و همچنین در این کتب تاریخی به روستای رودآور از توابع تویسرکان اشاره شده که محل خرید و فروش این محصول نیز بوده و این نشان دهنده جایگاه همدان در تولید این محصول از لحاظ تاریخی است.

وی به شرایط آب و هوایی مناسب برای کشت این محصول اشاره کرد و گفت: آب و هوای معتدل و نیمه گرمسیری، مناسب کشت زعفران است و در آب و هوای گرم و خشک تا دمای 40 درجه سانتی گراد را می تواد تحمل کند و نیز در ارتفاعات عملکرد بسیار مطلوبی دارد.

معاون مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه بهترین زمان کاشت برای زعفران شهریور ماه تا اوایل مهر ماه است، ادامه داد: عمق چاله ها برای کاشت محصول 15 سانتی متر است و در هر چاله سه تا پنج عدد پیاز کاشته می شود که متوسط وزن هر پیاز شش گرم است و برای کاشت در هر هکتار به سه تا پنج تن پیاز احتیاج است و 10 روز  پس از کاشت نیز می توان نخستین آبیاری محصول را آغاز کرد و آبیاری های بعدی در اواسط مهر و اوایل ابان صورت می گیرد.

بیات با اشاره به این موضوع که بهتر است پیازها قبل از کاشت با مواد مخصوص ضدعفونی شوند گفت: اصلی ترین دشمن زعفران در زمان کاشت بیماری های قارچی و موش است.

وی با بیان اینکه زعفران نسبت به گیاهان دیگر گیاه کم توقعی است، گفت: کود حیوانی و شیمیایی باعث تقویت محصول می شود و با وجود اینکه هزینه کاشت در سال اول بسیار بالاست و زعفران در سال اول محصول خوبی نمی دهد اما گیاه بادوامی است که بین پنج تا ده سال در خاک می ماند که عملکرد مفید آن سه تا هفت سال است و پیاز آن در خاک تکثیر می شود که از مزایا و منبع درآمد در زمان کشت این محصول است.

معاون مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان عنوان کرد: در هنگام رشد گیاه انتظار می رود که ابتدا گل و سپس برگ گیاه بروید، برداشت زعفران از اوایل آبان ماه آغاز و تا پایان آبان ادامه دارد و زمان برداشت محصول از شش صبح تا قبل از بالا آمدن آفتاب تند است زیرا پس از این زمان جدا کردن خامه از گیاه که مهمترین قسمت زعفران است دشوار می شود.

بیات با اشاره به اینکه برداشت این محصول به صورت خانوادگی از لحاظ اقتصادی به صرفه است، ادامه داد: سیکل زندگی زعفران با گیاهان دیگر متفاوت است و به این ترتیب است که آبان ماه گل می دهد و اردیبهشت به خزان می رود و همچنین از خواص این گیاه می توان به ضد اسپاسم، تقویت کننده معده و نشاط آور بودن زعفران اشاره کرد.

وی گفت: عملکرد در هکتار زعفران پنج تا شش کیلو در کشور است که به علت خشکسالی کاهش می یابد. همچنین کشور افغانستان با وجود اینکه از ایران پیاز زعفران را تامین کرده عملکردش 10 کیلو در هکتار است.

معاون مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه تولید زعفران در سال 91 در کشور 60 تن بوده است افزود: سطح زیر کشت استان از سال 82 که 15 هکتار بوده در سال 92 به 48 هکتار معادل 162 کیلو تولید زعفران رسیده و از آنجایی که این کشت هفت ساله است عموما در حال توسعه و افزایش محصول است.

بیات ادامه داد: 19 تا 20 هکتار از اراضی زیر کشت زعفران در شهرستان ملایر است و تقریبا در همه شهرستان ها بالای یک هکتار زمین زیر کشت این محصول وجود دارد.

وی گفت: سازمان جهاد کشاورزی با دادن وام و تسهیلات به کشاورزان برای کشت این محصول همواره پشتیبان آنها در این زمینه خواهد بود.

با توجه به مطالب بیان شده انتظار می رود کشاورزان همدانی با توجه به موقعیت و پتانسیل خوب همدان برای کاشت زعفران قدم هایی بردارند چراکه همدان نیز می تواند مهد زعفران شود کمااینکه جهاد کشاورزی نیز باید کشاورزان را در کاشت زعفران یاری و برای حل مشکلات آنان اقدامات خوبی صورت دهد.