در لیبرالی ترین اقتصادهای دنیا نیز دولت به بانک ها اجازه نمی دهد چنین فعالیت هایی انجام دهند و به تولید آسیب برسانند.
با توجه به اینکه دولت تولید را هدف قرار داده و برای حرکت اقتصاد ایران قصد کرده تا موتورهای آن را گرم کند، بررسی مشکلات آن از دید کارشناسان می‌تواند برای یافتن راهکارهای مناسب، بسیار کارآمد باشد.
بسته سیاستی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود و لایحه رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور در این راستا تنظیم شده‌اند. محمدرضا مرتضوی دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفت‌وگوی کوتاه خود با روزنامه گسترش صمت به مواردی که در این لایحه باید مدنظر قرار گیرد، اشاره کرد و از دیکتاتوری بانکی به‌عنوان عاملی ضدتولید و ضدتوسعه یاد کرد.
بسته سیاستی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ تولید نیازمند چه حمایتی است که باید در این بسته گنجانده می‌شد؟
به عقیده من باید فهم درستی از تولید در کشور برقرار شود. در زمان جنگ سیستمی با عنوان تعزیرات برقرار شد و کنترل قیمت‌ها را برعهده گرفت. ۲۵ سال است که جنگ نیست اما سیستم تعزیرات برقرار است. این دخالت‌ها باید از اقتصاد حذف شود. تا زمانی که تولید اصلاح نشود هیچ اتفاق مثبتی در اقتصاد کشور نخواهد افتاد. چند اتفاق عملی در بسته خروج از رکود باید بیفتد. در مرحله نخست باید شرایطی فراهم شود که واحدهای تولیدی به‌صورت آسان به منابع مالی مطمئن دست‌یابند. از سویی جلوگیری کردن از پرداخت اعتبارات و ایجاد وقفه در تامین منابع بانکی برای واحدهای تولیدی به معنای آن است که این نقدینگی از مطالبات مشکوک‌الوصول به حساب‌های نامعلوم خواهد رفت و دیگر تسویه نخواهد شد. باید بین بانک‌ها، کارشناسان و مسئولان واحدهای تولیدی در این زمینه همکاری لازم صورت گیرد تا هم تولید نخوابد و هم بدهی‌های بانکی وصول شود.
همچنین داشتن شناخت درست از بازارهای صادراتی کالاهای ایرانی در زمانی که اقتصاد کشور محدود است و باید از رکود خارج شویم، بسیار اهمیت دارد. باید برای خروج از رکود به دنبال فضاهای جدید برای فروش کالاها باشیم. دولت باید تمامی موانع را در این زمینه برطرف کند تا بتواند در چنین فضایی رونق را به اقتصاد کشور بازگرداند.
برای بهبود وضعیت تولیدکنندگان چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌دهید؟ آیا لایحه حمایت از تولید که از سوی دولت یازدهم ارائه شده می‌تواند راهگشایی برای تولید کشور باشد؟
دولت باید امنیت شغلی و حمایت از تولید را در نظام قضایی ایجاد کند. در حال حاضر تولیدکنندگانی به‌دلیل بدهی‌های بانکی دچار مشکلات قضایی شده‌اند که هیچ‌کدام نقشی در ایجاد بدهی‌هایشان نداشته‌اند. شرایط اقتصادی کشور بنگاه‌ها را بدهکار کرده است. از سویی باید دید لایحه‌ای که دولت برای حمایت از تولید ارائه داده است دچار چه سرنوشتی می‌شود.
به اندازه کافی کشورهای دیگر برای اقتصاد کشور مزاحمت ایجاد کرده‌اند. نمایندگان باید برای تصویب این لایحه بکوشند و سنگ‌اندازی نکنند و بگذارند به اجرا دربیاید. اگر ایراداتی دارد کمک کنند تا ایرادات آن برطرف شود. بلاتکلیفی که برای این لایحه وجود دارد به زیان تولید تمام شده است. ۲ سال است که مجلس طرحی را با مضمون حمایت از تولید در دست دارد اما خروجی نداشته است. اگر با این روند پیش رویم سرنوشت مناسبی عائد بخش تولید نخواهد شد.
با این روند دیده می‌شود روحیه نیروی کار نیز با توجه به عملکرد دولت بهتر شده است و به‌عقیده من سال آینده سال خوبی برای تولید و صنعت خواهد بود. باید کابوس دولت نهم و دهم را به فراموشی بسپریم و به روشنی و آینده بهتر فکر کنیم.
با توجه به اینکه واحدهای تولیدی بدهی‌های بالایی به بانک‌ها دارند، رفتار آنها را برای پرداخت تسهیلات به واحدهای تولیدی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
درست است که باید مطالبات بانک‌ها به اقتصاد کشور بازگردد اما در این میان بانک‌ها کارشکنی‌های فراوانی کرده و از وضعیت موجود سوءاستفاده کرده‌اند. ۱۰سال است که می‌گوییم بانک‌ها خلاف جهت اقتصاد حرکت می‌کنند. در کشور دیکتاتوری بانکی به وجود آمده است. بانک‌ها به هیچ‌یک از نسخه‌های اقتصاددانان توجهی نمی‌کنند. آنها خود وارد فعالیت‌های تولیدی شده‌اند. در لیبرالی‌ترین اقتصادهای دنیا نیز دولت به بانک‌ها اجازه نمی‌دهد چنین فعالیت‌هایی انجام دهند و به تولید آسیب وارد کنند.
چه عواملی سبب می‌شود تا تولید قدرت رقابت در بازار را از دست بدهد؟
یکی از دلایلی که مالیات بر ارزش افزوده تولید را دچار مشکل کرده است، به این بازمی‌گردد که نظام توزیع پاسخگو نیست و رویه‌ای برای کنترل نظام توزیع وجود ندارد. از همان ابتدا قرار بود که ماشین‌های هوشمند میزان خرید مردم را محاسبه کنند و هیچ‌کدام از این ماشین‌های هوشمند در مراکز توزیع راه‌اندازی نشد.
منبع: روزنامه گسترش صمت