به منظور اطلاع رسانی و افزایش همکاری و هماهنگی مورد نیاز جهت اجرای مؤثر فرآیند نصب و بهره برداری از «سیستم موقعیت یاب ماهواره ای» (GPS) در کامیون های ترانزیتی به قلمرو جمهوری اسلامی ایران، به ویژه کامیون های خارجی ورودی از کشورهای همسایه و باتوجه به تعدد کامیون های ترانزیتی ترک متناسب با حجم بالای مبادلات تجاری فیمابین، براساس هماهنگی های بعمل آمده جلسه ای با حضور رایزن بازرگانی سفارت ترکیه در تهران و کارشناس تجاری سفارت مزبور، معاون مدیرکل امور کارنه تیر و ترانزیت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیرکل دفتر همکاریهای بین الملل و نماینده ارشد دفتر نظارت بر ترانزیت، در محل دفتر همکاریهای بین الملل گمرک ایران برگزار گردید.
غلامرضا صفاری طاهری مدیرکل دفتر همکاری های بین الملل گمرک ایران با اشاره به اینکه موضوع الزام به نصب GPS بر روی کامیون ها، اقدامی کنترلی با هدف مبارزه موثر با تخلفات گمرکی و در عین ارائه تسهیلات و روان سازی حمل و نقل و عبور کالا از قلمرو کشور است و علاوه بر قوانین داخلی در کنوانسیون بین المللیTIR نیز مستند قانونی دارد، تاکید کرد: این اقدام به صورت زمان بندی و در دو مرحله انجام شده است. مرحله اول نصب GPS، از 10 اردیبهشت ماه 93 برروی کامیون های داخلی و مرحله بعدی آن، با توجه به سیاست یکسان سازی برای همه کامیون های عبوری از تاریخ 17 تیر ماه 93 در مورد کامیونهای خارجی اعمال شده است.
وی گفت: به منظور تسهیل این فرآیند، علاوه بر بررسی امکان استفاده از اطلاعات موجود در سیستم کشور مقابل که در اولویت و ترجیح گمرک ایران است، موضوع تهیه و نصب دائم یا موقت GPS برای کامیون های ترانزیتی، با همکاری گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز امکان پذیر خواهد بود و در این ارتباط هرگونه شبهه جریمه یا ایجاد الزام برای یک کشور خاص منتفی است.
همچنین«همت گریش» رایزن بازرگانی سفارت ترکیه ضمن تشکر از همکاری های گمرک ایران درخصوص مدیریت مسائل و مشکلات رانندگان کامیون های ترانزیتی از مسیر جمهوری اسلامی ایران به ترکمنستان و ضرورت پیگیری موضوع و ادامه همکاری های خوب فیمابین، درخصوص الزام به نصب GPS بر روی کامیون های ترک، توجه به عوارض احتمالی این مسئله را ضروری دانست و گفت: ممکن است در برخی موارد نصب GPS موجب اختلال سایر سیستم های کامپیوتری شود و به همین دلیل شایسته است توجه ما عمدتا معطوف به حمایت از تجارت سالم و بازرگانان درستکار باشد.
نماینده ارشد دفتر نظارت بر ترانزیت گمرک ایران هم با اشاره به آخرین وضعیت و اقدامات انجام شده جهت رسیدگی به مشکلات مربوط به تردد کامیون های ترانزیتی به مقصد ترکمنستان که عمدتا ناشی از محدودیت های اعمال شده از حیث تعداد پذیرش کامیون ها از سوی طرف ترکمنی است، ضرورت استمرار همکاری دوجانبه و دسترسی به اطلاعات موردنیاز با استفاده از GPS را جهت انجام اقدامات کنترلی مورد تاکید قرار داد.
این گزارش می افزاید: نماینده اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز با اشاره به ضرورت بهره گیری از تجربیات و شیوه های موفقیت آمیز سایر کشورها و عضویت کشور ترکیه در کمیته اجرائی تیر و استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک، تصریح کرد: گمرک ترکیه از GPS استفاده می کند و حتی برای کالاهائی که ریسک بالائی دارند و یا اینکه حقوق و عوارض آنها بالا است، از مأمور بدرقه نیز بهره می گیرد.
وی اظهار داشت: اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران به عنوان بخش خصوصی، گمرک ایران را محق می داند که در راستای ایجاد سلامت و روان سازی حمل و نقل کالا اقدامات لازم را بعمل آورد و در کنوانسیون تیر نیز این موضوع به صراحت ذکر شده و سعی بر این است که استفاده از این ابزارها هزینه زیادی را به بخش حمل و نقل تحمیل نکند و ما برای تحقق این امر همکاری های لازم را با گمرک ایران انجام خواهیم داد.
برپایه این گزارش علی بعیدی مفردنیا مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات گمرک ایران نیز مطالبی درخصوص ضرورت استفاده از اطلاعات GPS بیان کرد و گفت: هدف اصلی نصب GPS، ارائه تسهیلات به بازرگانان معتبر و درستکار بوده و تجربه ثابت کرده که کمتر از 2 تا 3 درصد وسائط نقلیه ریسک بالائی دارند و 97 درصد مابقی فرآیند حمل و نقل را سالم انجام می دهند.
وی افزود: بنابراین آنها انتظار دارند سازمان گمرک تسهیلات لازم را به آنها ارائه دهد و از جمله تسهیلات مورد انتظار، روان سازی حمل و نقل و عبورکالا از قلمرو کشور است و برای تحقق این هدف، ناگزیر از استفاده از ابزارهای کنترلی هستیم.
بعیدی مفرد نیا افزود: ابزارهای کنترلی، اطلاعات ورودی سیستم مدیریت ریسک را تشکیل می دهند و آنچه که اهمیت بیشتری دارد، اطلاعات است نه ابزارها، بنابراین هدف اصلی، تبادل اطلاعات بین گمرک ایران و گمرک ترکیه بوده و اگر GPS گمرک ترکیه بر روی کامیون های ترک نصب شده باشد و امکان استفاده از اطلاعات آن برای گمرک ایران فراهم شود،در آن صورت دیگر نیازی به نصب GPS گمرک ایران بر روی کامیون های ترک نخواهد بود و در یک فرصت یکماهه، دوطرف در این زمینه بررسی های لازم را جهت همکاری حداکثری به عمل خواهند آورد.
در پایان این جلسه ضرورت ارتباط نزدیک و مستمر مراجع ذیمدخل به منظور اجرای بهینه فرآیند انجام کار مورد تأکید و توافق شرکت کنندگان قرار گرفت.