چای تخمیری کامبوجا طی سالیان اخیر شهرت و محبوبیت بسیاری در میان طرفداران تغذیه سالم پیدا کرده است. قدمت نوشیدن این چای در چین به قرن سوم پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد که پس از آن این نوشیدنی راه خود را به سوی روسیه، هند و ژاپن باز کرد و به یکی از نوشیدنی‌های اصلی جنگجویان سامورایی تبدیل شد. اما نوشیدنی کامبوجا یا به قول طرفدارانش «بوچ» (بوج) از ترکیب چای سبز، سیاه یا سفید با آب، شکر و قارچ کامبوجا تهیه می‌شود. پس از ترکیب این مواد طی یک فرآیند باکتریایی و تخمیری که یک هفته طول می‌کشد، چای کامبوجا آماده می‌شود.
«کامبوجا» که در برخی موارد به آن «چای کامبوجا» هم می‌گویند همیشه فهرستی طولانی از فواید سلامتی را همراه دارد. این چای که یک نوشیدنی «پروبیوتیک» است از سیستم ایمنی و گوارشی بدن حفاظت می‌کند. این نوشدنی مفید همچنین حاوی آنزیم، اسیدهای آمینه، آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنول‌ها است. با این حال همچنان شواهد علمی اندکی درباره ادعای سالم و مغذی بودن این چای وجود دارد. اما به تازگی متخصصان دانشگاه «لتونی» 75 مطالعه را که ثابت می‌کند چای کامبوجا برای بدن مفید است، جمع‌آوری و 18 دلیل برای مفید بودن نوشیدن این چای تخمیری اعلام کرده‌اند.
پس به خاطر این 18 دلیل سلامتی توصیه می‌شود از این نوشیدنی مفید غافل نشوید:
سم‌زدایی
چای کامبوجا حاوی میزان قابل توجهی اسید گلوکرونیک (GA) است. این اسید که به عنوان یک سم‌زدا شناخته می‌شود در بدن انسان با سمومی نظیر داروها و آلودگی‌های محیطی آمیخته شده و سپس آنها را به ترکیبات حل‌شدنی تبدیل می‌کند که بدن قادر به دفع آنهاست. نوشیدن این چای همچنین به بافت‌های بدن در مقابله با جذب سموم صنعتی کمک می‌کند.
خواص آنتی‌اکسیدانی
کامبوجا سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی نظیر ویتامین‌های E و C، بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدهاست. این چای مانند چای سیاه محتوی پلی‌فنول‌ها و سایر ترکیبات دارای قدرت آنتی‌اکسیدان‌ها است. اما از آنجا که چای «کامبوجا» تخمیر شده به مراتب از چای سیاه معمولی بسیار مفیدتر است. متخصصان دریافته‌اند که میزان فعالیت آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کامبوجا صد برابر بیشتر از ویتامین C و 25 برابر بیشتر از ویتامین E است. بنابراین نوشیدن آن به درمان بیماری‌های مزمن ناشی از استرس اکسیداتیو کمک می‌کند.
انرژی‌زا
کامبوجا آهن موجود در چای سیاه را آزاد می‌کند که این مسئله به افزایش هموگلوبین خون کمک کرده و انتقال اکسیژن به بافت‌ها را افزایش می‌دهد. این نوشیدنی میزان جذب آهن بدن را از سایر سبزیجات آهنی افزایش می‌دهد.
افزایش قدرت ایمنی
استرس اکسیداتیو، سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کند اما در‌عوض حجم بالای ویتامین C موجود در کامبوجا سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. قدرت بالای آنتی‌اکسیدانی کامبوجا همچنین از آسیب‌های سلولی، بیماری‌های التهابی، از کار افتادن سیستم ایمنی و تشکیل تومورهای سرطانی جلوگیری می‌کند.
بهبود بیماری‌های گوارشی
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDs) برای دل و روده سمی هستند. این داروها منجر به زخم معده می‌شوند. به عنوان مثال «ایندومتاسین» که یک داروی معروف NSAIDs محسوب می‌شود گردش خون را مختل کرده و به بافت‌های مخاطی معده آسیب می‌رساند. تحقیقات نشان می‌دهد قارچ کامبوجا به شکل موثری زخم‌های دستگاه گوارش را درمان می‌کند. متخصصان می‌گویند این چای از ترکیبات مخاطی معده نیز محافظت می‌کند. فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی این چای همچنین از پوشش داخلی معده محافظت می‌کند. کامبوجا ترشح اسید معده را که به اعضای مخاطی آسیب می‌رساند، کاهش می‌دهد. در واقع تاثیر درمانی این چای معادل با داروی «امپرازول» تشخیص داده شده است.
جلوگیری از چاقی
کامبوجا به تنظیم متابولیسم کمک می‌کند. آزمایش این نوشیدنی روی حیوانات نشان می‌دهد که این چای با افزایش محدودیت کالری منجر به کاهش وزن می‌شود.
درمان دیابت
تحقیق در‌این‌باره به سال 1929 میلادی بازمی‌گردد که نتایج مطالعات نشان داد کامبوجا سبب کاهش سطح قندخون می‌شود اما مطالعات اخیر نشان داد که این قارچ قندخون موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به دیابت را به شدت کاهش می‌دهد. مطالعه دیگری کامبوجا را به عنوان نامزد جدید درمان دیابت معرفی می‌کند.
سم زدایی از کلیه‌ها
کامبوجا آسیب‌هایی را که بر اثر آلودگی‌های محیطی به کلیه‌ها وارد شده رفع می‌کند و می‌تواند برای افرادی که از نارسایی کلیوی رنج می‌برند مفید باشد. این چای همچنین برای جلوگیری از انباشت توده کلسیم در کلیه‌ها مفید بوده و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می‌کند.
بهبود عملکرد عروق
استرس اکسیداتیو می‌تواند به دیواره داخلی رگ‌ها نیز آسیب برساند. این آسیب‌ها مقدمه بروز تصلب شرائین هستند و برای سلامت قلب تهدیدی جدی به حساب می‌آیند. آنتی اکسیدان‌های موجود در چای کامبوجا به احیاء و بازسازی دیواره سلولی رگ‌های خونی کمک می‌کند.
جلوگیری از تصلب شرائین
در یک آزمایش کلینیکی از 52 بیمار مبتلا به تصلب شرائین که کلسترول بالایی نیز داشتند، کامبوجا کلسترول خون آنها را پایین آورد. در مطالعه‌ای که روی اردک‌ها انجام شد، کامبوجا به میزان قابل توجهی ضمن کاهش LDL (کلسترول بد)، همزمان طی گذشت تنها 10 روز میزان HDL (کلسترول خوب) آنها را افزایش داد. مطالعه دیگر روی تاثیر کامبوجا در سایر حیوانات نشان داد کامبوجا حدود 45 تا 52 درصد حجم کلی کلسترول را کاهش می‌دهد. این نوشیدنی همچنین در عین افزایش HDL، میزان تری گلیسیرید و LDL را کاهش می‌دهد.
تنظیم فشارخون
از نوشیدنی کامبوجا برای جلوگیری از سردرد و سرگیجه‌های ناشی از فشارخون استفاده می‌شود. مصرف این قارچ برای درمان فشارخون بالا توصیه شده است.
درمان کم‌خونی
اسیدهای ارگانیک موجود در کامبوجا ترکیبات آهنی سه ظرفیتی موجود در منابع گیاهی را به یون‌های دو ظرفیتی آهن تبدیل می‌کند. این مسئله آهن‌هایی با منشا گیاهی را بیشتر در دسترس بدن قرار می‌دهد. همچنین ویتامین C موجود در کامبوجا جذب آهن را افزایش می‌دهد. متخصصان، نوشیدن کامبوجا را به ویژه به افراد مسن و گیاه‌خواران توصیه می‌کنند تا با افزایش جذب آهن از فقرآهن در آنها جلوگیری شود.
بهبود عملکرد کبد
بنابر مطالعات مختلف، نوشیدن این چای از اسیدی شدن کبد حیوانات ناشی از مصرف دوز بالای استامینوفن جلوگیری می‌کند. متخصصان معتقدند این چای در انسان نیز می‌تواند اثرات درمانی مشابهی داشته باشد.
بهبود سیستم عصبی
کامبوجا محتوی اسیدهای آمینه مختلف، آلکالوئیدهای متیل زانتین (کافئین، تئوفیلین و تئوبرومین)، اسید اسکوربیک (ویتامین C) و ویتامین‌های گروه B (شامل اسید فولیک B9) است که این ترکیبات برای متابولیسم طبیعی سیستم عصبی حیاتی هستند. این ترکیبات در سردردها و اضطراب به کمک سیستم عصبی آمده و از بروز حملات صرع جلوگیری می‌کنند.
درمان آسم
مصرف روزانه کامبوجا برای مبتلایان به آسم مفید است. این نوشیدنی سرشار از تئوفیلین است که یک ماده گشادکننده نایژه‌هاست. دوز درمانی تئوفیلین روزانه 0.18 تا یک گرم است. تنها یک فنجان کامبوجا محتوی 1.44 میلی گرم از این ماده است.
درمان مشکلات مفصلی
اسید گلوکزونیک موجود در کامبوجا در بدن قابلیت تبدیل به گلوکزامین، کندروتئین سولفات و سایر پلی ساخاریدها و گلوکوپروتئین‌های مرتبط با مفاصل، کلاژن و مایع نرم کننده حرکت مفاصل می‌شود. این نوشیدنی همچنین سبب بهبود التهاب مفاصل و علائم روماتیسم و نقرس می‌شود.
ایسنا