"پ‍ژوهشکده میگوی کشور" به دنبال ارتقاء سطح مدیریت آبزی پروری میگو درمناطق شیلاتی

cمرکز تحقیقات شیلاتی خلیج فارس در سال ۱۳۵۶ تأسیس و فعالیتهای تحقیقاتی این مرکز از بهمن ماه‌‌ همان سال آغاز شد.

این فعالیت‌ها در قالب طرح تحقیقاتی منطقه‌ای ارزیابی ذخایر شیلاتی خلیج فارس با همکاری شش کشور حوزه خلیج فــــــارس (عربستان سعودی، کویت، عراق، قطر، بحرین و امارات متحــــــده عربی) و مشــــارکت سازمان خــــوارباروکشاورزی جهانی (فائو) انجام پذیرفت.

پس از پایان طرح منطقه‌ای، از سال ۱۳۵۸ مرکز فعالیتهای تحقیقاتی خود را در خصوص میگو متمرکز نمود و با استفاده از اطلاعات حاصل از این ذخیره، محدودیت‌هایی جهت ممنوعیت صید در ماههای تخمریزی برای حفاظت بهتر از این آبزی به مورد اجرا گذاشت.

در سالهای بعد پروژه‌هایی در خصوص امکان تکثیر و پرورش میگوی ببری سبز، ارزیابی ذخایر کفزیان، بیولوژی گونه‌های کفزی در معرض خطر، امکان صید گونه‌های سطحزی توسط تور ترال میان آبی و پرساین، تهیه سیستم آمار آبزیان، آلودگیهای آلی و معدنی، بررسی و شناسایی بیماریهای میگو، مولد سازی میگو، بالا بردن تولید لارو از هر مولد، بالا بردن توان تولید استخرهای پرورشی، پایش اثرات متقابل پساب ناشی از استخرهای پرورشی برمحیط زیست دریائی را اجرا نموده است.

 در حال حاضر این مرکز با نام پژوهشکده میگوی کشور در استان بوشهر فعالیت می‌نماید.

 اهداف پژوهشکده میگو:

۱- ارتقاء سطح مدیریت آبزی پروری می‌گودرمناطق شیلاتی کشورازطریق توسعه پژوهش‌های علمی پیرامون تکثیرمصنوعی، پرورش، مولدسازی و تغذیه گونه‌های مختلف میگوی بومی و غیربومی

۲- ارتقاء دانش بیولوژیکی ازنظرشیلاتی درکشور ازطریق گسترش پژوهش درزمینه‌های چرخه حیات، ترکیب، فراوانی، پراکنش ومیزان زی توده زنده گونه‌های مختلف آبزیان قابل برداشت، پویائی جمعیت و حفاظت ازذخایرآنان به ویژه میگو و سایر کفزیان در آبهای حوزه فعالیت

۳- مشارکت درافزایش تولید، برداشت اصولی و مسئولانه ازمنابع آبزیان در آبهای دریائی و داخل کشور از طریق توسعه تحقیقات کاربردی میگو شامل مدیریت بهداشت وبیماری‌ها، حفاظت از ذخایر ژنتیکی وبهره گیری ازعلوم جدید از جمله زیست فن آوری و فن آوری نانو و فراوری محصولات میگوی پرورشی

وظایف:

اهم شرح وظایف پژوهشکده میگو به شرح موارد ذیل است:

• تحقیق و بررسی بیولوژی و ذخایر گونه‌های آبزیان خلیج فارس

• شناسایی و معرفی تکنیک‌های تکثیر و پرورش گونه‌های مختلف

• تحقیق در زمینه روش‌های مدیریت بهداشتی، تشخیص، پیشگیری، درمان و کنترل بیماریهای می‌گو

• بررسی و تحقیق درخصوص تغذیه و ساخت غذای میگوهای پرورشی

• بررسی امکان معرفی و سازگار نمودن گونه‌های می‌گوهای پرورشی غیر بومی به منظور توسعه پرورشی میگو در سواحل

• بررسی و شناسایی منابع آبی مستعد پرورش میگو در سواحل کشور

• بررسی و تحقیق در زمینه اکولوژی منابع آبی و استخرهای مزارع پرورش می‌گو

• مطالعه سیستم‌های مختلف تکثیر و پرورش میگو در جهان و معرفی روش‌های بهینه آن در ایران.

• بررسی اثرات متقابل زیست محیطی ناشی از فعالیت کارگاه تکثیر و پرورش میگو

• تحقیق در زمینه کاربرد و اثرات دارو‌ها و مواد شیمیایی قابل استفاده در صنعت تکثیر و پرورش میگو

• بررسی و انجام تحقیق پیرامون اصلاح‌نژاد میگوهای پرورشی ایران

• تحقیق و بررسی در زمینه ژنتیک مولکولی گونه‌های میگو برای تشکیل بانک ژن

• شناسایی و استفاده از روشهای تشخیص سریع در تشخیص بیماریهای میگو.

• بررسی و زمینه استاندارد سازی ادوات و روش‌های صیادی جهت بهره برداری پایدار از منابع آبزی خلیج فارس

• تحقیق و بررسی در زمینه تولید می‌گوهای (SPR، SPF) ۱۵- تحقیق و بررسی گونه‌های می‌گوهای پرورشی عاری از بیماری و مقاوم به بیماریهای خاص.

• تحقیق و بررسی در زمینه تولید و کاربرد پروبیوتیک در میگو.

• تعیین و اعلام ممنوعیت‌های زمانی و مکانی گونه‌های تجاری آبزیان خلیج فارس.

• انجام پایش‌های مستمر از میزان الگوی بهره برداری گونه‌های تجاری آبزیان خلیج فارس.

• انجام مطالعات اقتصادی و اجتماعی فعالیت‌های صید و صیادی و تکثیر و پرورش آبزیان خلیج فارس.

• تعیین پارامترهای زیستی (رشد، مرگ و میر) گونه‌های اقتصادی خلیج فارس.

• برآورد میزان توده زنده گونه‌های اقتصادی خلیج فارس.

• تعیین حداکثر میزان قابل برداشت مجاز گونه‌های اقتصادی خلیج فارس.

• انجام تحقیقات خصوصیات زیستی آبزیان از قبیل تولید و مثل، تغذیه و... به منظور ارائه نتایج مطالعات و اعمال مدیریت بر ذخیره.

• تحقیق و بررسی تولید فرآورده‌های بیولوژیک از باقی مانده سخت پوستان و میگوهای پرورشی و دریایی.

** ساختارسازمانی وشرح وظایف بخش‌ها:

شرح وظایف واحدهای تخصصی:

بخش آبزی پروری:

 - شناسائی ومعرفی تکنیک‌های تکثیروپرورش گونه‌های مختلف می‌گو

 - تحقیق پیرامون تغذیه وساخت غذای میگوی پرورشی

 - بررسی امکان سازگاری گونه‌های میگوی پرورشی غیربومی جهت توسعه پرورش میگو در کشور

 - مطالعه سیستم‌های مختلف تکثیر و پرورش میگو در جهان و معرفی روش‌های بهینه در کشور

بخش بوم‌شناسی (اکولوژی):

- بررسی منابع آبی مستعدپرورش آبزیان در سواحل کشوراز نظر فاکتورهای فیزیکی، شیمیائی و بیولوژیک وبررسی ارتباط اکولوژیک بین پارامترهای مزبور

- تحقیق درزمینه اکولوژی منابع آبی واستخرهای پرورش میگو

- بررسی اثرات آلاینده‌های براکوسیستم‌های آبی

بخش بیولوژی وارزیابی ذخایر:

- تحقیق وتعیین پارامترهای زیستی (رشد، مرگ ومیرو...) گونه‌های اقتصادی آبزیان خلیج فارس

- اعلام زمان ومکان ممنوعیت و آزادی فصل صید گونه‌های تجارتی آبزیان خلیج فارس

- انجام پایش‌های مستمرازمیزان الگوی بهره برداری گونه‌های تجاری آبزیان خلیج فارس

- برآوردمیزان توده زنده و تعیین حداکثر محصول قابل برداشت مجازگونه‌های اقتصادی خلیج فارس

- انجام مطالعات اقتصادی واجتماعی فعالیت‌های صید و صیادی

- بهینه سازی و استاندارد کردن ادوات صید و معرفی روشهای جدید صید به منظور بهربرداری پایدار

بخش بهداشت وبیماریهای آبزیان:

- شناسایی عوامل بیماریزای عفونی و غیر عفونی در مراکز تکثیر و مزارع پرورش میگو

- بررسی اپیدمیولوژیک بیماریهای می‌گو.

- بررسی و مطالعه امکان بهبود روشهای تشخیص، درمان، بیشگیری و کنترل بیماریهای میگو.

- مطالعه و بررسی سیستم ایمنی میگو و تلاش در بالا بردن مقاومت میگو‌ها در برابر استرس و بیماری‌ها.

- بهبود روشهای مدیریت بهداشتی در مراکز تکثیر و پرورش میگو.

- همکاری در تدوین فارماکوپه و ضوابط استفاده از دارو‌ها در مراکز تکثیر و پرورش میگو می‌باشد.

تجهیزات وتوانمندی‌ها:

شامل: چندین آزمایشگاه تخصصی مجهز، دو ایستگاه تحقیقاتی میگو، کشتی تحقیقاتی، موزه آبزیان دریائی وادوات صید که به قرار زیر است:

آزمایشگاههای تخصصی:

• آزمایشگاه بیماریهای عفونی میگو

• آزمایشگاه بیماریهای غیرعفونی میگو

• آزمایشگاه میکروبیولوژی

• ازمایشگاه تحقیقات زیستی

• آزمایشگاه تحقیقات غیرزیستی

• آزمایشگاه عمومی

آزمایشگاههای فوق دارای دستگاههائی همچون عمل آورنده بافت میگو، میکروتوم، PCR، گرمخانه، میکروسکوپ معمولی و میکروسکوپ دوربین‌دار مجهز به نمایشگر، هات پلیت، اتوکلاو، لوپ، اسپکتروفوتومترUV، اسپکتروفوتومترDR ۴۰۰۰، اسپکتروفتومترقابل حمل DR ۲۰۰۰، نمونه بردار آب نیکس، نمونه برداربنتوز‌ها (گراپ)، اکسیژن سنج، کوره الکتریکی، آون الکتریکی، دستگاه CTD، شوری سنج چشمی، هدایت سنـج، PH سنج، هیدروم‌تر، ترازوی دیجیتال دستگاه عمل آورنده بابه همراه سایر لوازم معمول مورد نیاز آزمایشگاه...

کشتی‌های تحقیقاتی:

فعالیتهای تحقیقاتی پژوهشکده در طرح منطقه‌ای با شناور تحقیقاتی لاور (لاوان) ۳ شروع گردید. این شناور مجهز به تور ترال ف و با ظرفیت ۲۰۰ تن در آبهای ایرانی خلیج فارس در طرح منطقه‌ای به کار گرفته شد.

- کشتی تحقیقاتی لاور ۲:

شناورهای لاور ۲ به طول ۵/۲۳ متر - عرض ۷ متر - آبخور ۶۵/۳ - سرعت ۵/۱۲ گره دریایی - ظرفیت ۲۲ نفر - مجهز به تور ترال کف، راهیاب، سونار، اکوساندر و تجهیزات ناوبری.

کشتی تحقیقاتی لاور۳:

شناورهای لاور ۳ به طول ۵/۲۳ متر - عرض ۷ متر - آبخور ۶۵/۳ - سرعت ۵/۱۲ گره دریایی - ظرفیت ۲۲ نفر - مجهز به تور ترال کف، راهیاب، سونار، اکوساندر و تجهیزات ناوبری.

کشتی تحقیقاتی فردوس:

شناور فردوس به طول ۵/۴۵ متر و عرض ۱۰ متر - آبخور ۸/۳ متر - سرعت ۱۲ گره دریایی - ظرفیت ۲۸ نفر - مجهز به تور ترال کف، راهیاب با مانیتور، دستگاه جایروب، ماهی یاب EK۵۰۰و سایر وسایل کمک ناوبری.

قایق:

قایق مروارید ۲۳ فوت با ظرفیت ۴ نفر. این قایق درآبهای ساحلی وبعضاً در اجرای پروژههای تحقیقاتی مشارکت فعال دارد.

ایستگاههای تحقیقاتی:

۱- ایستگاه تحقیقاتی تکثیر میگو در منطقه بندرگاه بوشهر:

- دارای سالن وحوضچه‌های تکثیر و آزمایشگاهای تخصصی

۲- ایستگاه تحقیقاتی پرورش میگو در منطقه (سایت پرورشی) حله بوشهر:

 دارای استخرهای پرورش میگو و آزمایشگاه

موزه آبزیان دریائی و ادوات صیادی:

دستاوردهای شاخص تحقیقاتی:

 حفظ و پایداری ذخیره آبزیان دریائی از طریق

الف) - بهینه نمودن ادوات صیادی

ب) - شناسائی ومعرفی ادوات صیادی مخرب

ج) - کاهش تلاش صیادی از طریق کاهش تعدادشناورها و کاهش روزهای دریاروی

د) - اعلام ممنوعیت صید در فصول مختلف برای انواع آبزیان اقتصادی همچون میگو، ماهی مرکب، کوسه ماهی، ماهی حلواسفید، ماهی حلواسیاه، ماهی شوریده، ماهی ساردین وماهی شیر

هـ) - تعیین مناطق حساس ساحلی (نوزادگاه‌ها) دریائی (مناطق تخم ریزی) گونه‌های اقتصادی آبزیان

 توسعه تکثیر و پرورش میگو ازطریق

الف) - دستیابی به تنوع گونه‌ای وفن اوری نوین تکثیروپرورش میگو

ب) - مولدسازی گونه‌های بومی

ج) - کسب روش‌های بهبودمدیریت مزارع پرورش میگو در سایت‌های مطالعه شده

د) - بررسی آثارزیست محیطی ناشی ازتوسعه پایدار و مسئولانه مزارع بر محیط زیست دریائی

 تدوین آئین نامه اجرائی مدیریت ذخایر میگو و تکثیر و پرورش آن با استفاده از منابع طرحهای تحقیقاتی خاتمه یافته جهت اعمال آن از سوی سازمان شیلات ایران در مناطق شیلاتی

عضویت در انجمنها و مجامع علمی درداخل و خارج ازکشور

عضو کمیته مدیریت صید شیلات استان بوشهــر

عضو کمیته تکثیروپرورش شیلات استان بوشهـــر

عضوشورای تحقیقات وآموزش سازمان جهادکشاوزی استان

عضوشورای توسعه وبرنامه ریزی استان بوشهر

عضو شورای پژوهشی موسسه تحقیقات شیلات ایران

عضو شوای اداری استان بوشهر