اسکندر زند معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به تاریخ ده هزار ساله کشاورزی اظهار کرد: کشاورزی در ده هزار سال قبل تنها یک نوع بود، اما به مرور زمان انواع مختلفی از کشاورزی ایجاد شده است. در حال حاضر از شیوه های افراطی کشاورزی تحت عنوان کشاورزی پرنهاده تا کشاورزی پایدار، کشاورزی کم نهاده، کشاورزی ارگانیک و کشاورزی بیو دینامیک یا اخلاقی، روش های مختلفی در سطح جهان مورد استفاده قرار دارد.
وی با بیان اینکه کشاورزی ارگانیک امروز به صورت یک انتخاب مطرح است، اما شیوه عمل اجباری ما کشاورزی پایدار است که در فرهنگ ما قدمت بالایی دارد، تصریح کرد: البته شیوه مطلوب ما کشاورزی اخلاقی یا بیو دینامیک است، اما به دلیل افزایش روزافزون جمعیت و ضرورت تامین امنیت غذایی، خود را به کشاورزی پایدار قانع کرده ایم.
زند با تاکید بر حرکت دنیا به سمت کشاورزی اخلاقی گفت: در کشور ما کشاورزی ارگانیک نیز دچار چالش های فراوانی است. این شیوه کشاورزی نیازمند فراهم کردن ساختار، نهاده و تولیدکننده است و با وجود هر سه این عوامل در کنار یکدیگر، تولید ارگانیک امکان پذیر است. با این همه، طبق آمار حدود یک درصد سطوح زیر کشت در دنیا ارگانیک است که در کشور ما این رقم بسیار کمتر است.
معاون وزیر کشاورزی با اشاره به اینکه از نظر ساختار، ما موسسات و نهادهای تحقیقاتی در زمینه کشاورزی ارگانیک را داریم، افزود: سازمان استاندارد هم استانداردهای ملی لازم را تدوین کرده، همچنین 5 شرکت بازرسی استاندارد نیز داریم که البته تعداد آنها باید افزایش یابد، اما شرکت های گواهی کننده را به آن صورت نداریم که باید روی این موضوع کار کنیم و برند معتبر ملی را در این خصوص تعریف کنیم، همچنین برخلاف 85- 84 کشور دیگر، ما هنوز قانون ارگانیک نداریم، گرچه خوشبختانه برنامه راهبردی ارگانیک نیز تدوین شده که هدف آن، رساندن سطح زیر کشت ارگانیک به 2 درصد اراضی کشاورزی است.
وی با تاکید بر اینکه در بخش عرضه نیز با کمک شهرداری تهران در میادین میوه و تره بار، غرفه هایی برای عرضه محصولات ارگانیک در نظر گرفته شده است، اضافه کرد: همچنین برنامه کاهش مصرف سموم در 20 سالی که از شروع آن می گذرد، برکاتی داشته است، بنابر این ساختارهای موجود در کشور برای تولید محصولات ارگانیک بیشتر از ساختارهای مفقود است.
زند در ادامه با اشاره به اهمیت نهاده ها در کشاورزی ارگانیک گفت: برخی از نهاده ها برای حفاظت و برخی برای تغذیه لازم است؛ در زمینه حفاظت، داشته های ما قابل قبول است، اما نباید به آنها قانع شویم. مثلا در زراعت، سه عامل کنترل بیولوژیک داریم که تعداد آن باید افزایش یابد. همچنین در زمینه حفاظت دام و طیور، اقداماتی برای جایگزینی داروهای گیاهی با شیمیایی انجام شده است. در زراعت و شیلات نیز کودهای بیولوژیک تولید شده، اما میزان آن کافی نیست. بنابر این در بخش نهاده ها اقدامات بیشتری باید انجام شود. اما خوشبختانه از نظر تولیدکننده مشکلی در کشور نداریم.
وی با تفکیک تولید طبیعی و تولید دست بشر در کشاورزی ارگانیک گفت: در تولید طبیعی سطح زیر کشت محصولات ارگانیک در جهان حدود 43 میلیون هکتار و پتانسیل کشور ما در تولید محصولات ارگانیک در عرصه های طبیعی حدود 1.1 میلیون هکتار است. در این مساحت، محصولات متنوعی از جمله بادام، گلابی، سماق، سقز، کنار و ... به بار می آید که باید از آنها استفاده کنیم.
زند در ادامه با اذعان به ضرورت همکاری دستگاه های مرتبط برای توسعه کشاورزی ارگانیک گفت: برای رفع چالش های موجود، همکاری و مشارکت وزارت جهاد کشاورزی، انجمن ارگانیک ایران، شهرداری، سازمان محیط زیست و ... لازم است تا فرهنگ سازی و مشارکت جمعی برای نهادسازی و تقویت ساختارها صورت پذیرد. همچنین مشارکت بخش خصوصی باید جلب شده و قانون محصولات ارگانیک تدوین و در مجلس تصویب شود. همچنین قیمت محصولات ارگانیک را باید برای مصرف کننده متناسب و به صرفه کنیم و سرمایه گذاری بر روی تجاری سازی این محصولات انجام دهیم.
باشگاه خبرنگاران