روز گذشته معاون اول رئیس جمهوری به همراه پنج وزیر کابینه دولت یازدهم به عراق رفت تا طی این سفر در مورد گسترش مبادلات تجاری گفت‌و‌گوهایی صورت گیرد. دولت می‌خواهد شرایطی را فراهم کند که روابط اقتصادی کشورمان هم سطح با روابط راهبردی و سیاسی با عراق باشد. در حال حاضر سالانه حدود 12 میلیارد دلار حجم مبادلات اقتصادی دو کشور است، البته این رقم می‌تواند افزایش بیشتری پیدا کند. یکی از دلایلی که باعث شد ایران نتواند رکورددار صادرات در عراق باشد، صدور کالاهای بی‌کیفیت به عراق است. سال‌های گذشته برخی از تولید‌کنندگان کالاهای بی‌کیفیت خود را به عراق صادر کردند و این امر باعث شد که مردم عراق نسبت به کالاهای ایران بدبین شوند. با بروز این اتفاق سازمان ملی استاندارد وارد عمل شد و تمام کالاهای صادراتی به عراق را ارزیابی کرد. به نحوی که تمام تولید‌کنندگان کالاهای کیفی خود را به عراق صادر کردند. اما حضور داعش هم دلیل دیگری شد تا کاهش صادرات و حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در عراق با چالش مواجه شود. خیلی از پیمانکاران به دلیل نگرانی از اینکه با مشکل روبه‌رو می‌شوند فعالیت خود را متوقف کردند اما این روزها مقام‌های دولتی کشورمان اعلام کردند که عراق امن است و هیچ مشکلی وجود ندارد. عراق طالب خیلی از کالاهای ایرانی است و حتی در زمینه خدمات فنی و مهندسی رغبت زیادی دارد که ایرانیان حضور داشته باشند. هر ماه فرصت‌های سرمایه‌گذاری که در عراق وجود دارد اعلام می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند به استناد صحبت‌های رایزنان حضور پررنگی در عراق داشته باشند.
عراق امنیت لازم رادارد
ولی‌الله افخمی راد رئیس سازمان توسعه تجارت درباره همکاری مشترک ایران و عراق به خبرنگار ایران گفت: فرصت خوبی برای گسترش فعالیت سرمایه‌گذاران و تولید‌کنندگان در بازار عراق فراهم شده است. مردم عراق تمایل زیادی به خرید کالاهای ایرانی دارند.
وی افزود: برخلاف صحبت‌هایی که برخی‌ها می‌کنند، عراق امن است و هیچ مشکلی در زمینه فعالیت تجار وجود ندارد. در حال حاضر سرمایه‌گذاران ترکیه در عراق حضور دارند و این امر نشان می‌دهد که عراق امنیت لازم را دارد.
وی تصریح کرد: با دولت عراق مذاکراتی خواهیم کرد تا طی آن بتوان زمینه حضور سرمایه‌گذاران ایرانی را بیش از گذشته فراهم کرد. طی 10 ماهه سال‌جاری میزان صادرات ایران به عراق حدود 5 میلیارد و 112 میلیون دلار بوده است و این رقم تا پایان سال افزایش بیشتری خواهد یافت.
افخمی راد متذکر شد: دولت عراق مایل به توسعه صادرات کالاهای ایرانی است. بدین جهت باید برای افزایش صادرات برنامه‌های جدیدی تدوین شود.
وی با بیان اینکه تجار ایرانی باید کالاهای با کیفیت خود را به عراق صادر کنند تصریح کرد: اگر کالای بی‌کیفیت وارد عراق شود قطعاً بازار عراق را از دست خواهیم داد. لذا سازمان ملی استاندارد نیز نظارت‌های لازم را بر صادرات کالاها به عراق دارد.
وی گفت: فعالیت پیمانکاران ایرانی در عراق نسبت به گذشته افزایش یافته اما ضروری است که در زمینه ساخت واحد‌های مسکونی و ساخت کارخانه‌های مختلف پیمانکاران ورود پیدا کنند.
برنامه جامع دولت برای توسعه روابط با عراق
همچنین مهدی رئیس‌زاده عضو هیأت مدیره اتاق ایران و عراق درباره افزایش مبادلات تجاری دو کشور به خبرنگار ایران گفت: تا پیش از این به بازار عراق توجه کافی نمی‌شد اما خوشبختانه دولت یازدهم برای گسترش روابط تجاری دو کشور برنامه‌های جامعی دارد. سفر اخیر معاون اول رئیس جمهوری به همراه چند نفر از وزیران به عراق بیانگر آن است که دولت می‌خواهد حجم صادرات کالا و خدمات فنی و مهندسی را افزایش دهد.
وی افزود: حضور داعش در برخی از مناطق عراق باعث شد که میزان صادرات کالا به این کشور کاهش پیدا کند. بازار عراق برای سرمایه‌گذاران جذاب است لذا خیلی از کشورها برای حضور در عراق در حال برنامه‌ریزی هستند. ولی ایران به دلیل موقعیت خاص خود و همجوار بودن می‌تواند حضور پررنگ تری در عراق داشته باشد. رئیس‌زاده در ادامه به سه پیشنهاد اقتصادی ایران در همکاری با عراق اشاره کرد و افزود: عراق عضو اتحادیه عرب است. طی معاهداتی که کشورهای عرب با هم دارند میزان تعرفه واردات و صادرات صفر است همچنین کشور امارات عضو سازمان تجارت جهانی است از این‌رو قرار است با دولت عراق مذاکراتی صورت گیرد تا ما از عراق برای صادرات کالا به کشورهای عرب استفاده کنیم.
وی ادامه داد: دومین درخواست اقتصادی ایران از عراق در نظر گرفتن تعرفه برای کالاهای ایرانی است که مشابه آن را ترکیه به عراق صادر می‌کند. از آنجا که دولت ایران برای مبارزه با تروریسم به عراق کمک کرد و حتی دولت عراق از این کمک تشکر کرد در نظر گرفتن تعرفه برای کالاهای ترکیه که مشابه آن را تجار ایرانی به عراق صادر می‌کنند می‌تواند به توسعه تجارت منجر شود. طی این مدت ترکیه هیچ کمکی به دولت عراق برای از بین بردن داعش نکرد.
عضو هیأت مدیره اتاق ایران و عراق سومین درخواست ایران از دولت عراق را تقویت رایزنان دانست و گفت: حضور یک رایزن نمی‌تواند به گسترش روابط بینجامد لذا باید چندین رایزن باشند که بتوانند فرصت‌های سرمایه‌گذاری عراق را اعلام کنند. کمک‌های مالی هم می‌تواند در این میان تسهیل‌کننده باشد.
وی تصریح کرد: ما به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم کالاهای بی‌کیفیت به عراق صادر شود لذا دولت عراق می‌تواند از مردمش بخواهد که در صورت دیدن کالای بی‌کیفیت اعتراض خود را به رایزنان ایرانی مطرح کنند و پس از آن وزارت صنعت، معدن و تجارت جلوی صادرات کالاهای بی‌کیفیت را خواهد گرفت و آن تولید‌کننده با ممنوعیت صادرات کالا به عراق روبه‌رو خواهد شد. رئیس‌زاده گفت: تجار و تولید‌کنندگان کشورمان می‌توانند خدمات فنی و مهندسی (ساخت نیروگاه، کارخانه سیمان)، صنایع غذایی، محصولات نساجی، لبنیات و انواع صیفی را به عراق صادر کنند.
یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق نیز گفته است: فرصتی که پیش روی بخش خصوصی ایران قرار دارد بی‌نظیر است و با توجه به احترامی که مردم عراق در مقطع فعلی برای ایرانی‌ها قائل هستند، به‌کالای ایرانی علاقه پیدا کرده‌اند.وی افزود: عراقی‌ها به دلایلی که همه می‌دانند، دیگر به کالای ترکی علاقه ندارند در مقابل به کالای ایرانی علاقه‌مند شده‌اند و امیدواریم با تمهیداتی که دولت به آن اشراف دارد، بتوانیم بازار عراق را به بزرگ‌ترین بازار صادراتی ایران تبدیل کنیم.