کاوه زرگران ، از صادرات 4.3 میلیارد تومانی مواد غذایی در 10 ماهه سال 1393 خبر داد و افرود: این میزان حدود 15 درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور را شامل می‌شود.
این مقام صنفی افزود: صنعت شیرینی و شکلات کشور با 537 میلیون دلار صادرات و 13 درصد رشد و صنایع لبنی با 474 میلیون دلار صادرات و 2.5درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل، نسبت به دیگر بخش‌های صنایع غذایی وضعیت بهتری دارند.
وی ادامه داد: ایران در بخش‌هایی مانند شیرینی، شکلات و خشکبار به اکثر نقاط جهان حتی کشورهای اروپایی صادرات دارد اما در زمینه محصولات لبنی که موضوع تاریخ انقضا در مورد آنها اهمیت دارد و همچنین به وسایل حمل و نقل یخچالی و سردخانه‌دار نیاز دارد، عمده صادرات کشور به عراق، آذربایجان و برخی دیگر از کشورهای همسایه است.
انتقاد از بی‌توجهی به بازار روسیه
دبیر کل کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی با انتقاد از بی‌توجهی دولت‌مردان و فعالان صنایع غذایی به بازار روسیه گفت: روسیه سالانه میلیاردها دلار صنایع غذایی وارد می‌کند؛ برای مثال بر اساس اعلام سازمان تجارت جهانی واردات صنایع غذایی به این کشور در سال ۲۰۱۳ به حدود ۴۰ هزار میلیارد دلار رسید که در این میان، سهم صنایع لبنی4.3 میلیارد دلار بود.
زرگران ادامه داد: تا به حال مقامات روسی چندین نامه رسمی را به دفتر کانون انجمن‌های صنایع غذایی ارسال و نیاز این کشور به محصولات ایرانی را اعلام کرده‌اند اما هیچ اقدام جدی و عملی از سوی تولیدکنندگان ایرانی برای صادرات به روسیه صورت نگرفته است.
وی افزود: با توجه به تیره شدن روابط سیاسی روسیه با کشورهای غربی، این کشور درصدد جایگزین کردن منابع تامین نیازهای خود است و ایران باید از این فرصت استفاده کند.
این مقام مسئول صنفی اضافه کرد: دامداری‌های ایران روزانه 3000 لیتر شیر مازاد بر نیاز کشور تولید می‌کنند که عمده آن صرف تولید برخی محصولات جانبی مانند شیر خشک می‌شود اما می‌توان با افزایش این ظرفیت وارد بازارهای جدید صادراتی شد.
زرگران ادامه داد: نخستین قدم برای ورود صنایع لبنی به بازار روسیه، هفته آینده با ورود نمایندگان سازمان دامپزشکی این کشور به ایران برداشته می‌شود؛ چرا که برای واردات هر نوع فراورده لبنی و دامی به روسیه، این سازمان باید از بنگاه تولیدکننده آن در کشور مبدا بازدید و شرایط بهداشتی آن را تایید کند.
وی افزود: با پیگیری‌های مکرر کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی، نمایندگان این سازمان روز ۱۳ اسفند برای نخستین بار به ایران می‌آیند و از سه کارخانه بزرگ کشور که به دو برند شناخته شده تعلق دارند بازدید می‌کنند.
دبیر‌کل کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی ایران با حتمی دانستن تایید این سه واحد تولیدی، بیان کرد: دو بنگاه دیگر نیز در حال آماده‌سازی مدارک خود هستند و احتمال دارد آنها نیز مورد بازدید قرار گیرند.
تعلل مقامات دولتی برای انعقاد قرارداد تجاری با روسیه
زرگران گفت: ایران در مورد انواع موادغذایی و کشاورزی از ظرفیت لازم برای صادرات به روسیه برخوردار است ولی به دلیل مشکلات و ضعف‌هایی که در زمینه امکانات و ابزار صادراتی در کشور وجود دارد، اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی یکی از ضعف‌های موجود را تعلل مقامات دولتی کشور در اخذ امتیازات تجاری از روسیه دانست و افزود: در حال حاضر میان این کشور و کشورهای گروه سی‌آی‌اس، توافقنامه تجاری‌ای وجود دارد که بر مبنای آن از محصولات غذایی این کشورها تعرفه وارداتی گرفته نمی‌شود؛ در نتیجه آنها می‌توانند تولیدات خود را با قیمت مناسبی به بازار روسیه صادر کنند.
دبیر‌کل کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی ایران ادامه داد: چنین توافقنامه‌ای میان ایران و روسیه منعقد نشده است؛ در نتیجه تولیدکنندگان ایرانی برای صادرات محصولات خام کشاورزی به این کشور باید ۱۵ درصد تعرفه پرداخت کنند و این امر توان رقابتی آنها را کاهش می‌دهد.
زرگران، کمبود خودروهای یخچال‌دار و کشتی‌های دارای کانتینر سردخانه‌دار در ایران و هزینه بالای استفاده از آنها را یکی دیگر از مشکلات موجود برای صادرت مواد غذایی به روسیه دانست و گفت: کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی از شهریور ماه سال جاری درخواست خود مبنی بر فراهم کردن این امکاناتی را به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه و شخص وزیر نیز دستور تهیه آنها را صادر کرده اما هنوز این امر تحقق نیافته است.
به گفته وی کانون در حوزه‌های مختلف، پیگیری‌های لازم را برای حل مشکلات و موانع صادراتی مواد غذایی انجام داده است چرا که در صورت برطرف نشدن این موانع، صادرات به روسیه با مشکلات جدی مواجه می‌شود.
به فکر جایگزین برای عراق باشیم
زرگران، عراق را از جمله کشورهایی دانست که صنایع غذایی ایران حضور موفقی در بازار آن داشته‌اند و در عین حال تاکید کرد: این کشور در حال حاضر در صدد توجه به تولید داخلی است و تلاش می‌کند وابستگی خود را به واردات کاهش دهد به همین دلیل بهتر است تولیدکنندگان ایرانی تلاش خود را بر مشارکت با تجار و صنعتگران بومی و ایجاد شرکت‌های مشترک در این کشور متمرکز کنند.
دبیر کل کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی افزود: ایران باید به فکر بازارهای جایگزین نیز باشد چرا که به در آینده نه چندان دور از حجم صادرات به عراق کاسته می‌شود و باید کشورهای دیگر را جایگزین بازار این کشور کنیم.
وی ادامه داد: بهتر است کشورهایی به عنوان هدف صادراتی انتخاب شوند که ایران روابط سیاسی و فرهنگی خوبی با آنها داشته باشد و از توان اقتصادی و مالی خوبی نیز برخوردار باشند.
زرگران به بازار 500 میلیون نفری کشورهای همسایه ایران اشاره کرد و گفت: باید از ظرفیت بازار این کشورها برای صادرات انواع مواد غذایی استفاده بیشتری داشته باشیم به ویژه در زمینه‌هایی مانند لبنیات و آرد.
دخالت دولت مانع استفاده از ظرفیت‌ها می‌شود
این مقام صنفی افزود: متاسفانه دخالت‌های دولتی مانع استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود می‌شود؛ برای مثال در حال حاضر کارخانه‌های تولید آرد با حدود 50 درصد ظرفیت خود تولید می‌کنند اما دولت به بهانه پرداخت یارانه گندم به آنها اجازه صادرات نمی‌دهد.
وی ادامه داد: دولت مقرر کرده است تولیدکنندگان باید آردی که از گندم داخلی تولید می‌کنند تنها به مصرف خبازی‌های داخل کشور برسانند و برای صادرات از گندم وارداتی استفاده کنند اما استفاده از این نوع آرد به سرمایه در گردش زیادی نیاز دارد و استفاده از آن برای تولیدکنندگان به‌صرفه نیست؛ به همین دلیل آنها نمی‌توانند از تمام ظرفیت خود استفاده کنند.
به گفته زرگران، این مشکل در گذشته برای صنایع تولید روغن نیز وجود داشت اما حدود شش ماه پیش برطرف و اجازه صادرات به تولیدکنندگان داده شد.
ایسنا