آرمان خالقی در ارزیابی نرخ سود تسهیلات بانکی که اخیراً به تصویب شورای پول و اعتبار رسید، اظهار داشت: در حال حاضر بانکها مدعی این هستند که منابع مالی محدودی دارند و به همین دلیل، کاهش نرخ سود بانکی سپرده‌ها را به صلاح نمی‌دانند.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی آمار دقیقی از میزان منابع مالی بانکها که می‌توانند به طور واقعی به متقاضیان پرداخت کنند، وجود ندارد.
خالقی با بیان اینکه طبق ادعای سیستم بانکی، معوقات بانکی باعث شده است توان تسهیلات‌دهی بانکها کاهش یابد، گفت: در حال حاضر به منظور اینکه منابع مالی در سیستم بانکی باقی بماند و به سمت بازارهای دیگر سوق پیدا نکند، بحث لزوم بالا بودن نرخ سود بانکی مطرح است.
خالقی ادامه داد: نرخ سود بانکی تا پیش از کاهش اخیر 2 درصدی، به اندازه نرخ سود تسهیلات در زمان تورم 35 درصدی بوده است در حالی که نرخ سود باید متناسب با کاهش نرخ تورم، اصلاح شود.
سود بانکی بالا، تمایل به کارآفرینی را کاهش می‌دهد
وی با اشاره به کاهش نرخ تورم در کشور، گفت: در صورتی که سپرده‌گذاری در سیستم بانکی جذاب‌تر از فعالیت تولیدی باشد، رغبت برای کارآفرینی کاهش خواهد یافت و این مسئله به نفع تولید داخل و حمایت از تولیدات ملی نیست.
وی تصریح کرد: در این شرایط، فعالان اقتصادی به سمت سپرده‌گذاری در بانکها خواهند رفت، زیرا امنیت سرمایه‌هایشان حفظ می‌شود و علاوه بر این، زحمتی برای دریافت سود متحمل نخواهند شد.
به گفته این کارشناس بخش صنعت، با این اتفاق، رشد سرمایه‌گذاری در امور تولیدی کاهش خواهد یافت و در عین حال، بالا بودن نرخ سود تسهیلات باعث می‌شود قیمت تمام‌شده پول برای واحدهای صنعتی بالا باشد و در نتیجه قیمت تمام‌شده کالا نیز افزایش خواهد یافت.
قدرت رقابت‌پذیری تولیدات ایرانی با نرخ سود بالا کاهش می‌یابد
وی ادامه داد: در این صورت بانکها به دنبال اعطای تسهیلات به بخش‌های واسطه‌ای خواهند رفت و سرمایه‌گذاری مولد اتفاق نمی‌افتد.
این کارشناس صنعت بالا بودن نرخ سود تسهیلات را عاملی برای کاهش رقابت پذیری تولیدکنندگان ایرانی با تولیدکنندگان خارجی عنوان کرد و گفت: سیستم بانکی باید با ایجاد تنوع در خدمات‌دهی، سودآوری خود را افزایش دهد و برای این کار باید رقبای خارجی بانکها نیز امکان حضور در کشور را پیدا کنند.
خالقی تصریح کرد: اگر سود تسهیلات بانکی بالا باشد، تولید سودده نخواهد بود و قدرت ریسک‌پذیری در سرمایه‌گذاران کاهش می‌یابد.
* نرخ سود بانکی، تدریجی کاهش یابد
وی با بیان اینکه نرخ سود تسهیلات بانکی باید به صورت تدریجی کاهش یابد، گفت: نرخ سود نباید یکباره کاهش یابد، زیرا باعث ایجاد شوک در بازارهای مالی می‌شود و به همین دلیل، کاهش تدریجی نرخ سود روش مناسبی خواهد بود.
وی توضیح داد: در گام اول، نرخ سود تسهیلات بانکی با کاهش 2 درصدی از سوی شورای پول و اعتبار همراه شده که باید ببینیم چه برآیندی از آن حاصل می‌شود، اگر این اتفاق باعث ایجاد شوک در بازار نشود، می‌توان امیدوار بود که در آینده نیز کاهش دوباره نرخ سود اتفاق بیفتد.
این کارشناس صنعت افزود: نرخ سود تسهیلات بانکی باید هم‌راستا با کاهش نرخ تورم پایین آید و اگر واکنش‌ها نسبت به کاهش اولیه نرخ سود تسهیلات منفی نباشد، می‌توان طی ماه‌های آینده، کاهش دوباره را اعمال کرد.
* حفظ قدرت تسهیلات دهی بانکها با کاهش تدریجی نرخ سود
وی تأکید کرد: به این ترتیب، شاهد خروج سپرده‌ها از سیستم بانکی نخواهیم بود و در عین حال، بانکها قدرت اعطای تسهیلات به بخش تولید را دارا خواهند بود و نقدینگی نیز وارد بازارهای دیگری مانند ارز و سکه نمی‌شود.
خالقی با اشاره به وعده مسئولان دولتی مبنی بر تک‌رقمی شدن نرخ تورم، گفت: نرخ سود بانکی نیز باید هم‌پای نرخ تورم کاهش یابد و اگر این اتفاق به صورت تدریجی انجام شود، کاهش نقدینگی بانکها و خروج سرمایه‌ها از سیستم بانکی را نخواهیم داشت و در مقابل، چرخش مالی در بخش تولید رونق خواهد گرفت.
خالقی افزود: اعطای تسهیلات با نرخ سود پایین، قدرت رقابت‌پذیری واحدهای تولیدی را افزایش می‌دهد و تولیدات ملی مورد حمایت قرار خواهند گرفت.
تسهیلات ارزان‌قیمت، قدرت انتخاب بین کالای ایرانی و خارجی را ایجاد می‌کند
وی در پایان با اشاره به بحث‌های مطرح شده از سوی برخی افراد مبنی بر اینکه دولت به صورت دستوری نرخ سود را تعیین می‌کند، گفت: چطور زمانی که نرخ سود بانکی با دستور دولت افزایش یافت،کسی معترض این مسئله نبود.
وی ادامه داد: در حال حاضر نرخ سود بانکی با همان استدلال و تدبیری کاهش یافته که در گذشته افزایش یافته بود.
این کارشناس صنعت تأکید کرد: اگر قرار باشد بانکها خودشان نرخ سود را تعیین کنند، باید به تولیدکنندگان نیز اجازه داده شود که محصولشان را به هر قیمتی می‌خواهند، عرضه کنند.
وی تأکید کرد: اعطای تسهیلات ارزان‌قیمت به بخش تولید باعث می‌شود تولید داخل تقویت شود و حق انتخاب بین کالای ایرانی و خارجی را برای خریداران فراهم می‌کند.
فارس