محمدرضا ملاصالحی رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، گفت: سال گذشته، 773 هزار تن گوشت قرمز شامل گوشت گاو، گاومیش، گوسفند، بز و شتر در کشور تولید که نیمی از آن از دام سنگین و نیمی دیگر هم از دام سبک به دست آمده است.
* پیش‌بینی تولید 785 هزار تن گوشت قرمز در سال جاری
وی افزود: برآورد وزارت جهاد کشاورزی از میزان تولید گوشت قرمز طی سال جاری حدود 785 هزار تن است.
ملاصالحی در مورد برنامه وزارت جهاد برای افزایش تولید گوشت قرمز و کاهش واردات آن، گفت: برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در راستای افزایش تولید گوشت قرمز و به منظور ارتقای میانگین مصرف سرانه آن در کشور در دو بخش دام سنگین و سبک سازماندهی شده است.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی اظهار داشت: در این برنامه‌ها چون عمدتا از دام سنگینی مثل گاو برای تولید شیر استفاده می‌شود، بنابراین تمرکز ما هم در درجه اول بر روی این دام در راستای افزایش تولید شیر و سپس افزایش تولید گوشت قرمز است.
وی افزود: برای افزایش تولید گوشت قرمز پرورش گاو صرفا گوشتی به دلیل محدودیت مراتع کشور مثل کشورهای اروپایی یا آمریکای جنوبی امکان‌پذیر نیست و به همین دلیل برای افزایش تولید گوشت قرمز و شیر باید به سمت افزایش جمعیت گاوهای دو منظوره حرکت کنیم.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی بیان داشت: گاوهای دو منظوره (شیری - گوشتی) ضمن اینکه روند افزایش تولید شیر در کشور را محقق می‌کنند، تا حدودی باعث افزایش تولید گوشت قرمز از لحاظ کمی و کیفی می‌شوند، چرا که این دام‌ها ضمن افزایش تولید کیفی شیر به لحاظ چربی و پروتئین، گوشتی با کیفیت تولید می‌کنند.
ملاصالحی با بیان اینکه پیش‌بینی ما در بخش دام سنگین افزایش 15 درصدی جمعیت دام اصیل دو منظوره طی برنامه ششم است، گفت: نژاد گاو سمینتال یکی از نژادهای دو منظوره است که در واحدهای صنعتی و نیمه‌صنعتی برنامه‌هایی را برای افزایش و توسعه این دام به اجرا در آورده‌ایم.
وی با بیان اینکه بخشی از شیر و گوشت مصرف داخلی از گاوهای آمیخته به دست می‌آید، افزود: این گاوها عموما در واحدهای نیمه صنعتی، سنتی و روستایی نگهداری می‌شوند که اولویت تولید شیر دارند، اما از همین گاوها حجم قابل توجهی گوشت به دست می‌آید، بنابراین یکی از برنامه‌های آتی وزارت جهاد کشاورزی سوق دادن گاوهای آمیخته به سمت نژادهای دو منظوره است.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، با بیان اینکه برنامه اصلی سازمان جهاد کشاورزی در سال‌های آینده برای افزایش تولید گوشت قرمز از دام سبک است، گفت: علیرغم اینکه برنامه‌ریزی می‌شود تا 65 درصد گوشت قرمز از محل دام سبک تعیین شود اما الزامات قانونی هم اجازه رشد جمعیت دام سبک گوسفند و بز را نمی‌دهد، ضمن اینکه باید بخشی از این دام‌ها را برای تغذیه از مراتع خارج کنیم.
ملاصالحی تصریح کرد: بنابراین باید سامانه‌هایی جدیدی را بصورت سیستم‌های بسته و نیمه بسته برای تغذیه دام ایجاد کنیم که بخشی از علوفه دام به صورت دستی و بخشی هم از پس چرای مزارعی که محصول آن‌ها برداشت شده تأمین شود.
وی با اشاره به اینکه ساخت این سامانه‌ها از حدود 3 سال قبل شروع شده، افزود: نژادهای دام سبک کنونی در کشور مناسب مرتع‌اند و اغلب کوچ‌رو و نیمه کوچ‌رو هستند، بنابراین برای تغذیه دام‌های سبک از طریق سامانه‌ها جدید باید بخشی از نژادهای جدید را وارد کنیم.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در این رابطه دو طرح بزرگ و مؤثر داریم یکی سنتز نژاد و تولید نژادهای جدید برای سامانه‌های غیر مرتعی و در این راستا تلاش می‌کنیم، تا درصد دو قلوزایی و بره‌گیری از نژادهای جدید را افزایش دهیم.
وی افزود: در حال حاضر درصد بره‌گیری کمتر از یک بره در ازای هر میش و در میانگین کشوری کمتر از 80 درصد است، بنابراین از هر میش به طور میانگین 8 دهم بره در سال به دست می‌آید که این عدد باید به بیش از دو بره در سال به ازای هر میش افزایش یابد.
ملاصالحی تصریح کرد: بنابراین با اجرای طرح سنتز نژاد انتظار می‌رود 2.2 بره به ازای هر میش به طور میانگین در سال به دست آید و در کنار این مهم با استفاده از نژادهای جدید به دنبال کاهش حجم دنبه هستیم، زیرا اغلب نژادهای گوسفند موجود در کشور گوسفندهای دنبه‌دار هستند.
وی با اشاره به پروژه دوم با عنوان تلاقی یک طرفه، اظهار داشت: در این پروژه نژادهای سبک جثه کم مصرف علوفه مانند سنگسری، کله کوهی و بلوچی را با نژادهای چند قلوزا تلاقی داده و نژادی حاصل می‌شود که ضمن کم مصرف بودن و جثه کوچک قابلیت چند قلوزایی داشته باشد.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: این نژاد حاصله را به عنوان نژاد پایه مورد استفاده قرار می‌دهیم و با نژادهای گوشتی سنگین وزن اعم از داخلی یا وارداتی تلاقی داده و تولید وارد سیستم پروار می‌شود.
* تولید 1.5 میلیون تن گوشت قرمز از دام سبک
ملاصالحی بیان داشت: از دو پروژه مذکور در تولید دام سبک انتظار می‌رود در 10 سال آینده حدود 1.5 میلیون تن گوشت قرمز از دام سبک در کشور تولید شود.
وی در پاسخ به این سؤال که چه تضمینی برای ادامه این طرح‌ها توسط دولت‌های آینده وجود دارد، گفت: چاره‌ای نیست و باید این طرح‌ها ادامه یابد ضمن اینکه براساس قانون افزایش بهره‌وری مکلف هستیم که ضمن تأمین بخشی از گوشت قرمز مورد نیاز جامعه از طریق دام سبک باید فشار به مراتع را هم کاهش دهیم.
* سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور پایین است
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه سرانه تولید گوشت قرمز در ایران 10 کیلوگرم است اظهار داشت: سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور پایین است، در حالی که این سرانه در دنیا 14 کیلوگرم است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا با شرایط کنونی نیاز به واردات گوشت قرمز و آن هم گوشت بوفالو وجود دارد، گفت: به عنوان متولی بخش تولید معتقد به واردات گوشت قرمز نیستیم اما در کشور برخی صنایع غذایی مثل صنایع تولید‌کننده سوسیس و کالباس به دنبال تهیه مواد اولیه ارزان قیمت هستند.
* کیفیت گوشت بوفالو با گوشت داخلی قابل قیاس نیست
ملاصالحی در پاسخ به این سؤال که آیا گوشت بوفالو هندی سالم است، گفت: آنچه از هندوستان تحت عنوان گوشت گاومیش وارد می‌شود، گوشت ارزان قیمت است و قطعا نمی‌تواند با گوشت با کیفیت داخلی برابری یا رقابت کند.
وی افزود: بنابراین ما به عنوان متولی بخش تولید بر واردات این محصول تأکیدی نداریم، مگر اینکه برای صنایع و فرآورده‌های غذایی که نیازمند تأمین گوشت ارزان قیمت هستند، آن را وارد کنند.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: وظیفه قانونی سازمان دامپزشکی برای واردات یک محصول اطمینان کامل از سلامت آن است و همکاران ما در این سازمان در صورت تصمیم به واردات یک محصول از مبدا تولید آن را کنترل می‌کنند و تا از سلامت محصول اطمینان حاصل نکنند، آن را به هیچ عنوان وارد نمی‌کنند و در این مورد بسیار با حساسیت و جدیت عمل می‌کنند.
فارس