عصر یک روز گرم ماه مبارک رمضان با بازرس سازمان صنعت، معدن و تجارت و رئیس گشت های مشترک تعزیرات حکومتی تهران راهی بازار پایتخت می شویم. بازاری که بیشتر موضوع نان، میوه، آش و حلیم و زولبیا و بامیه اش داغ است.
از خیابان مطهری گرفته تا محله گیشا... بازرسان به سراغ فروشگاه هایی می روند که حداقل اتیکت قیمت ندارند. اما در این میان امان از میوه فروشان تهرانی که به قول برخی شهروندان با قیمت های کیلویی، صدای مردم را در آورده اند.
در خیابان جهان آرا به سراغ یک میوه فروشی بزرگ رفتیم که برچسب قیمت روی میوه هایش نصب نبود. مشتری ها هر یک قیمت ها را سئوال می کردند و فروشنده مجبور بود قیمت بدهد اما نکته قابل تامل اینجا بود که هر مشتری قیمت خاصی داشت! یعنی اگر مشتری وضعش مناسب نبود یک قیمت و اگر هم خودروی لوکسی داشت قیمت دیگری برای او لحاظ می کردند! یکی از شهروندان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: انگور یاقوتی را از میوه و تره بار قزل قلعه کیلویی ۷۸۰۰ تومان خریداری می کنم در حالی که مغازه دار ۹ تا ۱۳ هزار تومان می دهد.
فروشنده بعد از کلی خواهش خواست بازرسان را مجاب کند که قیمت هایش پایین است اما به دلیل نداشتن فاکتور خرید و عدم ارائه فاکتور به مشتری و چند نرخی بودن میوه هایش توسط بازرس سازمان گزارش شد تا به هیئت عمومی برود و در موردش تصمیم گیری کنند.
عدم نصب قیمت و گران فروشی مهمترین تخلفات بازار میوه
اما نکته قابل تامل در این گشت ها این بود که برخی مغازه دارها چندین مغازه میوه فروشی داشتند و آنها را اجاره داده بودند که فاصله این فروشگاه ها از هم بسیار کم بود. متاسفانه در دیگر فروشگاه های میوه فروشی در منطقه گیشا و سایر مناطق رسم شده که میوه فروش ها در کنار عرضه میوه آبلیمو و ترشی هم عرضه کنند که این خلاف قانون است. در حالی که آبلیموها بیشتر غیراستاندارد بوده و از آب کاه و اسید تولید می شوند که به دستور بازرس در محل جمع آوری شد. اما مهمترین تخلفات در این فروشگاه ها عدم درج قیمت و نصب اتیکت و گران فروشی بود.
در هنگام بازرسی از یک فروشگاه عرضه میوه شهروندان گفتند اگر سری به چهارراه بالاتر بزنید خوب است. یکی از شهروندان هم گفت: روز گذشته همسرم رفت شلیل بخرد که کیلویی ۲۲ هزار تومان با او حساب کرده بودند که فروشنده گفت هرکاری دلتان می خواهد بکنید! پس از این اظهارات خبرنگار مهر بعنوان فروشنده نامحسوس خود را به آن میوه فروشی رساند و ۴ کیلو شلیل خریداری کرد که در رسید نوشته شده بود ۴ کیلو ۲۲ هزار تومان در مجموع ۸۸ هزار تومان! بازرسان پس از بررسی دریافتند فروشنده تخلفات زیاد گران فروشی دارد و حتی برای هر میوه چندین اتیکت روی هم نوشته که با هم فرق دارد که در همان محل جریمه شد.
بازار میوه تهران بی سرو سامان است
بر اساس این گزارش یکی از فروشگاه های عرضه میوه، مستاجر بود و سن و سال حدود ۲۵ سال داشت، می گفت: ماهانه ۱۲ میلیون تومان اجاره مغازه می دهیم و مجبوریم بر اساس قیافه قیمت ها را تعیین کنیم! به قول معروف هر قدر تیغمان ببرد از مشتری پول می گیریم. امید شهرآبادی رئیس گشت های مشترک تعزیرات حکومتی تهران در گفتگو با مهر گفت: درست می گوید. واقعا بازار میوه تهران بی سرو سامان است و برخی فروشگاه ها بی حساب و کتاب از مردم پول می گیرند.
جریمه های کوچک برای گران فروشان بزرگ
غیر از بازار میوه وضعیت بازار مرغ و گوشت هم مورد بازرسی قرار گرفت که برخی قصابی ها مرغ های روزهای گذشته را همچنان در یخچال خود نگهداری می کردند که بعضا حتی در آستانه فاسد شدن بود. برخی هم در کنار فروشگاه کالاهای غیر استاندارد عرضه می کردند که تخلف محسوب می شد.
مهمترین دغدغه بازرسان و ماموران تعزیرات قوانینی بود که دست و پای آنها را به نوعی بسته بود. بعنوان مثال یک میوه فروشی که بسیار قیمت هایش گران بود به دلیل عدم صدور فاکتور ۵۹۲۰۰ تومان و به دلیل عدم درج قیمت ۶۷۷۰۰ تومان و به دلیل عدم ارائه فاکتور خرید تنها ۵۰ هزار تومان جریمه شد که این میزان در مقابل گران فروشی های این فروشگاه بسیار ناچیز بود! به نوعی می توان گفت که جریمه های کوچک برای گران فروشان بزرگ مهمترین مشکل تعزیرات در برخورد با گران فروشان است.
شهرآبادی گفت: میوه گران است اما همین گرانی هم با تعرفه است. در بازار داغ زولبیا و بامیه هم مشکلاتی بود. از جعبه های سنگین وزن تا روغن های سوخته برای طبخ زولبیا و بامیه ... با این حال برخی فروشگاه های میوه و شیرینی قوانین را رعایت می کردند که مورد تشویق قرار گرفتند. هر چند متخلفان جریمه شدند اما آنها تنها چند فروشگاه بودند در حالی که گران فروشی و عدم درج قیمت و ارائه فاکتور معتبر به مشتری در سطح تهران موج می زند. مسئولان سازمان صنعت و تجارت باید فکر اساسی برای کنترل بازار بی سر و سامان میوه داشته باشند.
خبرنگار : سید هادی کسایی زاده