مدیرکل تعاون روستایی استان یزد با اشاره به تلاشهای صورت گرفته برای ساماندهی نظام بهره‌برداری خرده مالکی بخش کشاورزی در اسان، تشکیل شرکت‌های کشت و صنعت 100 هکتاری را برای رفع این مشکل در استان پیشنهاد کرد.
یکی از چالش‌های بزرگ بخش کشاورزی در کشورمان به ویژه در استان یزد که مانع تغییر روش‌های کشاورزی و مدیریت صحیح بر آن برای رسیدن به استانداردهای کمی و کیفی جهانی می‌شود، پراکندگی و کوچک شدن اراضی کشاورزی است.
کوچک شدن اراضی کشاورزی پیامد‌های منفی بسیاری به دنبال دارد که از جمله آنها می‌توان به نبود امکان مدیریت و برنامه‌ریزی درست برای کاهش مصرف آب و انرژی و استفاده بهینه از خاک، نیروی انسانی و ماشین آلات اشاره کرد که نهایتاً نیز منجر به افزایش هزینه‌های تولید و جلوگیری از تولید محصول با کیفیت مطلوب و استاندارد می‌شود.
اجرای قانون اصلاحات اراضی قبل از انقلاب اسلامی و مجموعه قوانین حاکم بر این بخش مصوب در بعد از انقلاب اسلامی، یکی از عوامل مهمی است که سبب خرد شدن اراضی کشاورزی شده اما مهمترین عامل کوچک شدن زمین‌های کشاورزی استان یزد که مساحتی بالغ بر 158 هزار و 565 هکتار را در برمی‌گیرد، محدودیت منابع آبی و قوانین مربوط به ارث بوده است.
البته اقدامات متعددی در حوزه کشاورزی برای جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی از جمله جلوگیری از واگذاری جدید زمین‌های خرد و همچنین تشویق مالی و تسهیلاتی کشاورزان برای تجمیع زمین‌های خرد کشاورزی صورت گرفته است ولی در این بین، یکی از سازمان‌هایی که در این رابطه می‌تواند نقش موثری ایفا کند، سازمان تعاون روستایی است.
خرده‌مالکی در یزد جدی‌تر از دیگر استان‌ها
"علی جهازی مهریزی" مدیرکل تعاون روستایی استان در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، اظهارکرد: شدت خرده‌مالکی در بخش کشاورزی استان یزد، از سایر استان‌ها بیشتر است و دلیل آن نیز محدود بودن منابع آبی از گذشته تاکنون بوده است.
وی افزود: البته اقداماتی در رابطه با ساماندهی نظام‌های بهره‌برداری به ویژه در بحث نظام بهره‌برداری خرده دهقانی از سوی تعاون روستایی استان انجام گرفته است که از آن جمله می‌توان به تشکیل 16 شرکت تعاونی تولید روستایی در مناطق مختلف استان به همین منظور اشاره کرد که در این باره هفت شرکت تعاونی در خاتم، سه مورد در ابرکوه، سه مورد در بافق، دو تعاونی در اردکان و یک تعاونی تولید نیز در شهرستان مهریز شکل گرفته است.
یکپارچه‌سازی اراضی با اجرای طرح‌های تجهیز و نوسازی
جهازی در مورد اقدامات این تعاونی‌های تولید تصریح کرد: یکپارچه‌سازی اراضی و تجمیع آنها در قالب طرح‌های تجهیز و نوسازی اراضی از وظایف این تعاونی‌هاست و تاکنون حدود 35 درصد از سطوح زیرکشت استان تحت پوشش این تعاونی‌ها قرار گرفته است.
وی با تاکید بر این نکته که در حال حاضر بهترین الگوی نظام بهره‌برداری پیشنهادی برای استان یزد در دست مطالعه است، از پیشنهاد تشکیل شرکت‌های کشت و صنعت 100هکتاری در این رابطه خبر داد.
این مسئول در این باره خاطرنشان کرد: متاسفانه موضوع ارث اراضی استان را بیش از پیش به سمت خرده‌مالکی سوق داده است به نحوی که در بعضی نقاط روستایی، بهره‌برداری از آب و خاک مقرون به صرفه نیست ولی در صورتی که این اراضی در قالب شرکت‌های کشت و صنعت یا سهامی زراعی ساماندهی شوند و مالکیت به شکل سهام به افراد عرضه شود، علاوه بر رفع مسئله خرده‌مالکی، مشکل ورثه زمین‌های کشاورزی نیز با تقسیم سهام مرتفع خواهد شد.
وی اظهار کرد: عملیاتی شدن این پیشنهاد می‌تواند منجر به ایجاد مجتمع‌های باغی یا گلخانه‌ای در روستاها شود و قطعاً این مجتمع‌ها اقتصادی نیز خواهند بود.
عضویت 73 هزار کشاورز در تعاونی‌های روستایی
جهازی با اشاره به وظایف تعاون روستایی شامل هدایت، حمایت و نظارت بر تشکل‌های تحت پوشش در بخش حاکمیتی سازمان و انجام خریدهای تضمینی با به کارگیری شبکه تعاونی‌ها در حوزه تصدی‌گری تعاون روستایی، مهمترین برنامه‌ی هر ساله تعاون روستایی را توانمندسازی تشکل‌ها در قالب کمیته‌های ساماندهی تعاونی‌ها ذکر کرد.
مدیر کل تعاون روستایی استان مجموع شرکت تعاونی‌های روستایی فعال در استان را 39 تعاونی اعلام کرد و گفت: این تعاونی‌ها عام شمول و مامور به تأمین مواد اولیه لازم برای تولید،نگهداری محصول و خرید محصولات کشاورزان هستند.
به گفته وی، بیشترین تعداد تعاونی‌های روستایی استان در شهرستان تفت با هشت تعاونی و سپس یزد، ابرکوه، مهریزو خاتم هرکدام با پنج تعاونی، میبد و اردکان هرکدام با چهار تعاونی و شهرستان بهاباد با سه تعاونی تشکیل شده است.
جهازی تعداد اعضای کل تعاونی‌های روستایی استان را 73 هزار و 730 نفر ذکر کرد و افزود: بیشترین تعداد اعضای تعاونی‌های روستایی استان با توجه به بیشترین تعداد تعاونی‌ها در تفت، مربوط به این شهرستان هستند و تعداد اعضای تعاونی‌های روستایی مرکز استان نیز 16هزار و 486 نفر هستند.
حمایت کشاورزان با خریدهای تضمینی محصولات
این مسئول با اشاره به خریدهای تضمینی تعاون روستایی در راستای حمایت از بخش کشاورزی، در این باره گفت: در حال حاضر شبکه تعاونی روستایی استان خرید تضمینی گندم را از طریق 14 مرکز خرید در استان پیگیری می‌کند که در همین رابطه تاکنون بیش از پنج هزار تن گندم از کشاورزان استان خریداری شده است.
وی با بیان این که خرید تضمینی مقوله‌ای خارج از اختیارات تعاون روستایی و وابسته قیمت محصول در بازار است، تصریح کرد: نرخ محصولات اساسی کشاورزی همه ساله از سوی هیات دولت و به منظور پشتیبانی از کشاورزان اعلام می‌شود و دولت در زمان برداشت محصول در صورتی که قیمت کف بازار پایین‌تر از قیمت مصوب باشد، موظف به خرید محصول از کشاورزان است که این اتفاق در سال جاری تنها در مورد گندم تاکنون مصداق داشته است.
وی قیمت خرید تضمینی اعلام شده از سوی دولت در مورد گندم را به ازای هر کیلو، یک‌هزار و 155تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر قیمت گندم در بازار کمتر از قیمت مصوب است و با توجه به استراتژیک بودن این محصول، به صورت تضمینی در حال خریداری است.
جهازی خریدهای تضمینی تعاون روستایی استان در سال گذشته را شامل قریب 13 هزار تن گندم با نرخ هر کیلو یک‌هزار و 50 تومان و سه هزار و 497 تن ذرت با نرخ هرکیلو 850 تومان بیان کرد.
مدیر کل تعاون روستایی استان در پایان نیز در مورد ساماندهی عرضه مستقیم محصولات کشاورزی در قالب برپایی نمایشگاه‌ها، اعلام کرد: خوشبختانه در سال‌جاری با راه‌اندازی مجتمع بزرگ فروشگاهی تروکا در شهر یزد، انواع کالاهای اساسی و مورد نیاز مصرف خانوارها اعم از محصولات کشاورزی، مواد غذایی و بهداشتی با تخفیف 20 تا 60 درصد در خدمت شهروندان قرار گرفته و با توجه به فعالیت دائمی این مجموعه ضرورتی در مورد ایجاد نمایشگاه‌های موقت سابق احساس نمی‌شود.
ایسنا