واپس نشینی بهداشتی اعم از رشد مصرف سنتی تا 15 درصد از کل شیر تولیدی کشور ، رشد 50 درصدی بیماری تب مالت ، ایجاد حدود 8000 مرکز عرضه ثابت و سیار غیررسمی و واگذاری سلامت مردم به دلالان و سوداگران از دستاوردهای این پدیده نامیمون است .
دلایل گرایش مصرف کنندگان به لبنیات فله:
ü کاهش قدرت خرید
ü بی اعتمادی به لبنیات صنعتی ناشی از:
الف : عملکرد ضعیف برخی برندهای لبنی با تولید محصولات با کیفیت پایین
ب : باورهای سنتی و عدم تامین برخی نیازهای مصرف کنندگان در محصولات صنعتی
ج : ترویج ارگانیک و تازه بودن لبنیات فله
د :تبلیغ منفی آگاهانه یا غیر آگاهانه نسبت به کیفیت لبنیات صنعتی
ه: عدم آگاهی مصرف کنندگان نسبت به خطرات بهداشتی و اقتصادی لبنیات فله و ویژگی‌های متناظر مثبت در لبنیات صنعتی
ü روند رو به رشد سهولت دسترسی به لبنیات فله
ü غفلت و عدم پیگیری به موقع دستگاههای اجرایی و نظارتی متولی سلامت و اقتصاد مردم
ü تصورات سطحی از اشتغال در بدنه دولت و حمایت غیر مستقیم از اشتغالهای کاذب و آسیب رسان به سلامت
ü نظام توزیع پر هزینه
ü دستوری بودن اقتصاد لبنیات
اقدامات انجام شده از سال 1391 با معاونت و مباشرت انجمن صنایع غذایی مازندران :
1- مازندران اولین استانی بوده که خطر بهداشتی و اقتصادی فله فروشی لبنیات را در کشور مطرح و در حال حاضر بین تشکلهای تخصصی و دولت بعنوان استان پیشرو و مطرح است.
2- تشکیل کمیته استانی ساماندهی عرضه لبنیات فله با دستور استاندار وقت
3- تشکیل 10 جلسه توسط کمیته مذکور
4- تهیه بانک اطلاعاتی مراکز عرضه لبنیات فله در سطح استان
5- انجام تور بازدید گروهی و انفرادی برای بازرسی و برخی اقدامات قانونی نسبت به مراکز غیر مجاز
6- اطلاع رسانی مطبوعاتی
7- تهیه فیلم آموزشی
آسیب‌شناسی عدم موفقیت کمیته ساماندهی :
ü نگاه صنفی و بخشی تشکل‌ها و مسئولین بدون توجه به سلامت مردم
ü ضعف قوانین
ü عدم اراده کافی برای پیگیری و اجرا
ü محدودیت پشتوانه‌های سخت افزاری، نرم افزاری و منابع انسانی
ü پای کار نبودن سازمان دامپزشکی بعنوان متولی اصلی
ü بی خبری مطلق دستگاه قضا از وقوع و شیوع پدیده فله فروشی و اهمیت بهداشتی و اقتصادی آن
ü عدم اولویت برتر در وزارت بهداشت
راهکارها :
هر راهکاری برای برون رفت از وضعیت نابسامان فعلی باید ناظر بر دو استراتژی اصلی باشد:
اولا موجب افزایش سطح آگاهی مصرف کنندگان و اعتمادسازی به محصولات لبنی صنعتی شود. ثانیا منجر به ساماندهی مراکز عرضه و برخورد با متخلفین شود:
الف : برنامه سازی و بکارگیری امکانات صدا و سیما و سایر رسانه‌ها با همکاری دانشگاه علوم پزشکی ، سازمان دامپزشکی ، متخصصین بهداشت و تغذیه ، تشکلهای صنفی و تخصصی و . . .
ب : ورود دستگاه قضایی به مقوله فله فروشی با رویکرد امنیت بهداشتی و اقتصادی
ج : تهیه بنرها و بروشورهای آموزشی و شناسایی مخاطب خاص مانند دانش‌آموزان ، دانشجویان ، کارمندان و کارگران
د : هم افزایی و هماهنگی تشکل‌ها و دستگاههای اجرایی و نظارتی و قضایی برای برخورد قانونی و ساماندهی مراکز عرضه لبنیات فله