طی دو سال گذشته سازمان غذا و دارو اطلاع‌رسانی‌هایی را به جامعه
مصرف‌کننده انجام داده و با اقداماتی چون جلوگیری از توزیع شیرهای چرب‌شده،
برخورد جدی با توزیع آب‌های آلوده و بررسی دقیق بکارگیری خمیر مرغ اطمینان
بیشتری را در دل جامعه نسبت به چشم بینای ناظر سلامت مردم ایجاد کرده است،
اما در مقابل مشاهده می‌شود که برخی تولیدکنندگان نسبت به اهمیت سلامت
مردم و رفع نواقص بی‌توجه هستند تا جایی که توزیع آب ممنوعه را ادامه
می‌دهند و این مرحله است که مصرف‌کنندگان باید هوشیار باشند و بر اساس
ضوابط اعلام شده از سوی نهادهای مرجع، اقدام به خرید محصولات غذایی کنند.
11 روز مانده به پایان تابستان، رییس سازمان غذا و دارو از تخلف 10 درصد
تولیدکنندگان آب معدنی خبر داد و 9 روز بعد، برند آب معدنی که با نادیده
گرفتن هشدار سازمان غذا و دارو مبنی بر عدم تولید و عفروش تا زمان رفع
نواقص، در صدر قرار گرفت و اعلام شد که "دماوند"
نه تنها "آب معدنی نیست" و ارزش این نوع آب را ندارد بلکه با ثبت زمان
تولید آب معدنی قبل از دستور توقف تولید وزارت بهداشت، تحت پیگرد قانونی
است.
آب، خالص‌ترین و مهم‌ترین ماده حیاتی مورد نیاز انسان است، رنگ و بو ندارد و
میکروب نیز نباید داشته باشد و وزارت بهداشت مصمم‌تر از سازمان استاندارد
تاکید دارد که آب بسته‌بندی شده برند "دماوند" که یک چهارم بازار را در
دست دارد باید با عنوان صحیح "آب آشامیدنی" و نه "معدنی" پس از رفع نواقص
تولید شود لذا تا آن زمان دستور توقف تولید داده شده است.
به گفته دکتر رسول دیناروند - رییس سازمان غذا و دارو - فرآاورده مورد بحث
"آب معدنی " نیست؛ شرکت دماوند از سال گذشته موظف شده بود آب آشامیدنی
تولید کند؛ چراکه آب زمانی "معدنی" می‌شود که بسته بندی آن بدون هیچ اصلاحی
در خط صورت گیرد؛ یعنی نیازی به تصفیه شیمیایی - فیزیکی، ازن زدن، استفاده
از UV یا فیلتراسیون‌های شدید را نداشته باشد. بر همین اساس "دماوند" موظف
شده بود که برای ورود به بازار به آب آشامیدنی تبدیل شود نه آب معدنی.
وی با اشاره به تخلف این کارخانه تاکید کرده بود: شرکت آب بسته بندی
محصولاتش را از بازار جمع آوری نکرده و به جهت آنکه اخطار قبلی را نیز
رعایت نکرده بود، مجددا پلمب شد و تا زمانی که طرف مقابل دستورات نظارتی
دستوراتی که برای سلامت مردم است را رعایت کند، توقف تولید ادامه دارد.
دیناروند با انتقاد از مقابله شرکت دماوند با سازمان غذا و دارو تاکید کرد
که اگر این شرکت ضوابط مربوطه را رعایت می‌کرد، اکنون اصلاح شده بود و در
بازار هم وجود داشت.
در این بین شرکت "دماوند "ظاهرا گلایه‌ها و پلمب خط تولید آب را سوء تفاهم
می‌داند و اصرار دارد که به زودی تولید آب معدنی این کارخانه از سرگرفته
می‌شود.
آب بسته بندی دماوند نیز یکی از برندهایی است که با شرکت خارجی (فرانسوی)
جوینت شده و حضور فرانسوی‌ها را به عنوان تاکیدی بر سلامت محصول تولیدی
می‌داند، حال آنکه برای مصرف‌کنندگان سلامت محصول مهم است و مشارکت
خارجی‌ها زمانی قابل احترام است که معیارهای تولید مشخص شده توسط وزارت
بهداشت و سازمان استاندارد ایران رعایت شود.
آب معدنی چه تفاوتی با آب آشامیدنی دارد؟
تشنه‌اید و به سراغ خرید آب بسته‌بندی می‌روید، روی
بسته‌ها گاهی ذکر شده "آب معدنی" و گاهی عنوان "آب آشامیدنی" حک شده است
اما این تفاوت به قدری است که شاید بهتر باشد هنگام خرید، آگاهانه‌تر به
سراغ آب‌های بسته‌بندی برویم.
میان آب آشامیدنی و آب معدنی تفاوت‌هایی وجود دارد اما عامه مردم آب‌های
بسته‌بندی را آب معدن تلقی می‌کنند و نسبت به خرید و مصرف آن اطمینان کامل
دارند. البته باید گفت که آب معدنی و آب آشامیدنی هر دو از نظر سلامت مورد
اطمینان هستند و تفاوت جدی میان آن‌ها در طبیعی بودن و اضافه شدن برخی
مواد به آب آشامیدنی است و این در حالی است که قیمت آب معدنی و آشامیدنی
در بازار یکسان است که شاید همین امر نیز موجب بی توجهی خریداران نسبت به
تفکیک آب معدنی از آب بسته بندی شده است.
در واقع تفاوت آب معدنی و آشامیدنی در استاندارهای تعریف‌شده برای آنهاست؛
به طوری که آب معدنی باید از سفره‌های زیرزمینی در مناطق بکر استحصال شود و
محل قرارگیری کارخانه آن نیز در مناطق دور از هر گونه آلودگی انسانی و
حیوانی باشد، در حالی که برای دریافت مجوز احدث کارخانه آب آشامیدنی چنین
ممیزی وجود ندارد.
بر این اساس کارخانه آب آشامیدنی را حتی می‌توان در کنار یک شهرک صنعتی
احداث کرد چرا که در صورت آلوده شدن محصول نهایی می‌توان آن را با فرآیندها
و تغییرات شیمیایی از آلودگی‌ها پاک کرد، این درحالی است که در آب‌های
معدنی اجازه استفاده از روش‌های شیمیایی برای تصفیه وجود ندارد. اگرچه
آب‌های آشامیدنی به روش‌های شیمیایی و کلرزنی، تابش اشعه UB و اسمز معکوس
تصفیه می‌شوند اما تولیدکننده در تولید هر دو محصول ملزم به رعایت موارد
ایمنی برای مصرف‌کننده است و در کیفیت محصول نهایی و سلامتی آن تفاوتی میان
آب معدنی و آب آشامیدنی وجود ندارد.
همچنین در آب‌های معدنی ثبات نسبی پارامترهای معدنی باید احراز شود؛ آنالیز
پارامترهای معدنی مانند کلسیم، نیترات، سدیم و... در آب‌های معدنی باید در
چهار فصل از ثبات نسبی برخوردار باشد، در حالی که این ثبات پارامترها در
آب‌های آشامیدنی شرط نیست و می‌تواند در هر فصل از سال در نوسان باشد. چشمه
و یا منبع آب برداشت شده نیز باید در ریزالمنت‌هایی مانند روی و آلومینیوم
از ثبات نسبی برخوردار باشد اما در آب‌های آشامیدنی چنین الزامی وجود
ندارد.
امروزه خرید آب معدنی در جامعه از اقبال بالاتری برخوردار است و شاید همن
موضوع دلیلی برای مقاومت در برابر تغییر نام "آب معدنی" به "آب آشامیدنی"
باشد.
ایسنا