1-اواسط مردادماه سال گذشته، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا روسیه را تحریم کردند و این تحریم، فرصت مناسبی برای ورود کشورهایی چون ایران به بازار روسیه بود. متاسفانه ایران در آن مقطع نتوانست به جایگاه شایسته ای در بازار روس ها دست پیدا کند و ترکیه از این فرصت به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.
2-بطور کلی روس ها 40 میلیارد دلار در سال از سراسر جهان مواد غذایی و محصولات کشاورزی وارد می کنند که سهم ترکیه در این واردات رقمی نزدیک به یک میلیارد و 583 دلار است.
3-کل واردات روسیه از دنیا در سال 2014، 286 میلیارد دلار بوده و ترکیه نزدیک به 5 میلیارد دلار از این واردات سهم داشته که یک و نیم میلیارد آن مربوط به محصولات کشاورزی است.
4- گوشت 14 درصد، انواع میوه و آجیل، 14 درصد، لبنیات و تخم مرغ و عسل 10 درصد، نوشیدنی ها 8 درصد و سبزیجات و صیفی جات 7 درصد از واردات ترکیه به روسیه را تشکیل می دهد.
5- در حوزه های مثل لبنیات و عسل و تخم مرغ که ایران ظرفیت های زیادی برای صادرات دارد، ترک ها نزدیک به 4 میلیارد دلار صادرات به روسیه داشتند.
6-ترک ها در سال 2014، 800 میلیون دلار میوه های خوراکی، آجیل و مرکبات پوست کنده و 585 میلیون دلار سبزیجات خوراکی به روسیه صادر کردند. صادرات کنسروجات ترکیه به روسیه 42 میلیون دلار بود که با تنش های سیاسی اخیر بین دو کشور، قطع شده و ایران می تواند جایگزین ترکیه در این حوزه باشد.
7- گوجه فرنگی مرکبات و انگور تازه و خشک کرده محصولاتی است که که ایران در هر سه ظرفیت تولید و دارد و می تواند نزدیک به 1 میلیارد دلار صادرات این محصولات به روسیه را که پیش از این توسط ترک ها انجام می شد، پوشش دهد.
8-میزان صادرات کشمش ایران به روسیه 18 میلیون دلار، و ترکیه به این کشور 186 میلیون دلار یعنی 10 برابر صادرات ایران بوده که اکنون این صادرات قطع شده و فرصت مناسبی برای ایران در صادرات این محصول به ترکیه فراهم آمده است.
9-از مرداد ماه سال گذشته صنایع لبنی ایران آمادگی افزایش حجم صادرات به روسیه را داشتند اما هنوز منتظر امضای پروتکل دامپزشکی اند. 80 درصد از لبنیات ایران به عراق صادر می شود که بازار قابل اتکایی نیست و میزان تولید فرآورده های لبنی ایران از 11 میلیون تن به 5.5 میلیون تن رسیده. روس ها بطور کلی 643 میلیون دلار لبنیات و محصولات لبنی وارد کرده اند.
10-هر کیلو لبنیات 1.58 دلار ارزآوری برای کشور دارد در حالی که هر کیلو نفت کمتر از 22 سنت. قیمت شیر 11 برابر نفت ارزآوری برای ایران دارد و صادرات پنیر های خاص 54 برابر نفت ارز آوری دارد. روسیه سالانه 1.5 میلیارد دلار پنیر وارد می کند و این بازار بزرگ را صنایع لبنی ایران می تواند پوشش دهد.
11-تعرفه واردات به روسیه یکسان است اما به دلیل محاسبه ملاک واحد قیمت در گمرک روسیه، کالای ایرانی تعرفه بیشتری می پردازد. ترکیه در سال 2009 با امضای پروتکلی توانست این تعرفه را با برای 100 شرکت خوش نام صادراتی کاهش دهد.
12-صادرات فرآورده های دامی ایران به روسیه در انتظار امضای پروتکل دامپزشکی است.
13-قیمت تمام شده محصولات دامی از جمله مرغ در صادرات به روسیه بالاست. برای مثال مرغ ایران 10 تا 12 درصد گران تر از مرغ برزیلی به روسیه می رسد که با در نظر گرفتن جوایز صادراتی یا سیاست هایی می توان این قیمت را کاهش داد.
14- روس ها به شرکت های ایرانی اعتماد ندارند که می توان با راه اندازی کنسرسیوم صادراتی برای محصولات خام کشاورزی این مشکل را حل کرد.
15- حمل و نقل، و مشکلات بانکی و مالی، روادید و عدم وجود پرواز مستقیم تجاری از جمله موانع توسعه صادرات ایران به روسیه است.