انگ رنگ بر مرکبات مازندران ؛ واقعیت یا هیاهو

باغداران مازندران با وجود کمک های حدود چهار هزار میلیارد ریالی به خاطر خسارت های سنگین برف و سرمای سال گذشته هنوز کمر راست نکرده اند که پرونده جدیدی برای تنگ کردن راه معیشت آنان باز شده است ، پرونده ای که به نظر می رسد اگر هوشیارانه با آن برخورد نشود ، دلالان و کار چاق کن ها تنها برنده حکم صادر شده برای آن خواهند بود.

علم کردن مطالبی از قبیل رنگ آوری در سورتینگ ها و بی کیفیت نشان دادن مرکبات مازندران تازگی ندارد ولی حجم مطالب و ادعاهایی که مطرح می شود ، بی سابقه است و توجه به آنها به اعتقاد کارشناسان اقتصادی سبب می شود تا راه برای واردات مرکبات از خارج برای عده ای باز شود و نارضایتی باغداران را در سالی که به نظر می رسد آب و هوا با آنان همراهی کرده، به دنبال داشته باشد.

مدعیان ناسالم بودن مرکبات مازندران می گویند که برخی از باغداران و سورتینگ داران پرتقال های نرسیده را برداشت کرده و به وسیله گاز اتیلن در رنگ آنها تغییر ایجاد می کنند تا به قیمت نوبرانه در بازار بفروشند ، موضوعی که بررسی های نشان می دهد صحت ندارد.

گاز اتلین سبب می شود رنگدانه کلروفیل سبز رنگ مرکبات تخریب شده و رنگدانه کاروتنوئید که یک رنگدانه زرد رنگ در زیر کلروفیل محصور شده است ، ظاهر شود.

استان مازندران 115 هزار هکتار باغ مرکبات دارد که از این میزان 25 هزار هکتار مربوط به نارنگی و بقیه پرتقال و دیگر مرکبات است .

سالانه از این باغ ها حدود 2 و نیم میلیون تن محصول برداشت می شود که یک میلیون و 750 هزار تن آن انواع پرتقال است .

** شرایط مناسب آب و هوائی ، علت اصلی رنگ دهی

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت : میزان تولید مرکبات استان به طور میانگین 2 و نیم میلیون تن است که از این میزان حدود 80 درصد برای نیاز مردم کشور تازه خوری می شود و بقیه قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارد .محمد تقی شکوهی شرایط آب و هوایی امسال مازندران را مناسب و مطلوب برای تولید مرکبات توصیف کرد و افزود : تجربه چند روز گرمای بیش از 30 درجه در ماه مهر و همچنین خنکی شب ها در یک ماه اخیر سبب شده است تا رنگ دهی و قندگیری مرکبات استان زودتر از موعد رخ بدهد .

وی گفت : اعضای کمیته فنی سازمان جهاد کشاورزی مازندران که شامل بالاترین مقام های مسئول این سازمان و محققان مراکز جهاد کشاورزی هستند ، با بررسی هائی که انجام دادند بر رنگدهی طبیعی و رسیده شدن پرتقال ها صحه گذاشته اند.

شکوهی با اشاره به اینکه سال های قبل برداشت پرتقال از 15 آبان در مازندران شروع می شد ، گفت : امسال با توجه به شرایط مساعد جوی ، برداشت این محصول با نظر کمیته فنی زودتر از سال های پیش انجام شده است .

وی افزود : رنگدهی و قندگیری بعضی از ارقام پرتقال همچون ' ناویلینا ' و ' فوکوموتو ' امسال حتی زودتر از زمان تعیین شده از سوی کمیته فنی انجام شد و برداشت آنها نیز صورت گرفت .

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی مازندران با انتقاد از ادعاهای مطرح شده در خصوص رنگ آوری مرکبات و تعمیم آن به تمامی محصول مرکبات استان ، گفت : برخی از افراد سودجو با وجود برخوردهای صورت گرفته همه ساله در مقیاس بسیار کم اقدام غیراخلاقی کم آوری را انجام می دادند و نباید اقدام این افراد را به باغداران و محصولات مرکبات کل مازندران تعمیم داد و این حق مرکبات کاران استان نیست .

وی افزود : با نظارت های دقیقی که از سوی اکیپ های سازمان صنعت ، معدن و کشاوری ، سازمان جهاد کشاورزی و دانشگاه علوم پزشکی مازندران بر روی سورتینگ داران استان صورت می گیرد تا محصولات سالم و مناسب وارد بازار شود ، امکان رنگ آوری و سودجوئی بشدت کاهش می یابد و نمی تواند بیشتر از حدی باشد که برای سایر محصولات در همه جای کشور صورت می گیرد.

شکوهی با اشاره به اینکه برف و سرمای پارسال صدها میلیارد ریال به باغداران این استان خسارت وارد کرد ، گفت : شرایط مساعد آب و هوایی امسال در استان باعث شده تا مرکبات خوبی به بار بنشیند و باغداران سال خوبی را در پیش دارند و رسانه ها باید دقت کنند در چنین وضعیتی مورد سواستفاده سودجویان قرار نگیرند .

** مرکبات سالم مازندران در سبد مصرف مردم

مدیر عامل اتحادیه باغداران مازندران هم گفت : با توجه به شرایط آب و هوایی مساعد و خوب مازندران در سال جاری برای مرکبات ، از اول آبان پرتقال های تامسون قابل برداشت و آماده برای مصرف است .

محمدرضا شعبانی با تاکید بر این که موضوع رنگ آوری مرکبات مازندران صحت ندارد ، افزود : دستگاههای نظارتی استان هر سال قوی تر از سال قبل با توجه به انباشت تجربیات گذشته وارد عمل می شود و امسال بر خلاف ادعاها ، از سال هائی است که کمترین تخلف را در این زمینه شاهد بودیم .

وی گفت : واقعا من متاسفم که برخی بدون مطالعه و بررسی امنیت غذائی جامعه را خدشه دار و اعلام می کنند که مردم فعلا پرتقال زرد و نارنجی نخورند و مدعی هستند که کارخانه های رنگ آوری پرتقال در شرق مازندران رنگ آوری می کنند.

شرق مازندران به خاطر شرایط آب و هوائی کمترین میزان باغ مرکبات استان را دارد و بیشترین باغ مرکبات و پرتقال مازندران هم مربوط به مناطق مرکزی و غربی این استان است .

همچنین بر خلاف ادعاهای مطرح شده ، بیشترین سورتینگ های مازندران هم در مناطق مرکزی و غرب استان فعالیت دارد .

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران هدف از طرح ادعای رنگ آوری پرتقال ها را بر هم زدن تعادل در بازار مصرف اعلام کرد و گفت : در این صورت این دلالان هستند که وارد عمل می شوند و محصولات باغداران را به قیمت اندک تاراج می کنند .

وی افزود : البته در داخل کشور ما با افرادی مواجه هستیم که از طریق واردات یا خرید قبلی ذخیره مرکبات دارند و اکنون که با ورود مرکبات شمال احساس خطر کرده اند ، تلاششان را برای بدنام کردن مرکبات مازندران و فروش محصولات ذخیره شده خودشان با قیمت بالا متمرکز کرده اند.

شعبانی با اشاره به فعالیت حدود 400 واحد سورتینگ مجاز در مازندران ، گفت : ذره بین نظارت نهادهایی همچون اداره کل صنعت ، معدن و تجارت ، تعزیرات حکومتی و دانشگاه علوم پزشکی بر روی این واحدها وجود دارد و تا دست از پا خطا نکنند.

وی افزود : البته نمی توانیم منکر صد در صدی رنگ آوری مرکبات در برخی سورتینگ های غیر مجاز شویم ، ولی با نظارت هایی که صورت می گیرد این موضوع تحت کنترل و ناچیز است .

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران خطاب به مصرف کنندگان گفت : بنده به عنوان متولی بخش خصوصی مرکبات در مازندران به مردم اطمینان می دهم با نظارت های جدی در خصوص فعالیت سورتینگ داران و بویژه مساله رنگ آوری مرکبات در مازندران ، مردم نگران سلامت مرکبات این استان نباشند و مطمئن باشند مرکبات سالمی را مصرف می کنند .

** ذره بین علوم پزشکی بر فعالیت سورتینگ داران

در همین حال ، دانشگاه علوم پزشکی مازندران به عنوان یکی از دستگاههای ناظر برای کنترل و نظارت بهداشتی بر فعالیت سورتینگ داران استان اعلام کرد که از امسال این نظارت ها اجرایی و جدی تر شده است .

مدیر نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت : قبلا که فعالیت سورتینگ ها و تامین فرآورده های خام ‌کشاورزی به صورت سنتی بود ، کار نظارت را سازمان جهاد کشاورزی انجام می داد ولی با ورود تجهیزات و مواد فرآوری ها در سورتینگ از جمله واکس و اتیلن ، از 2 سال پیش با تهیه ضوابط انجام این کار و گرفتن مصوبه استاندارد در کارگروه سلامت و امنیت غذایی مازندران ، نظارت ما وارد فاز اجرا شد .

حسین مکرمی اضافه کرد : براساس این مصوبه ، به ازای هر چند واحد سورتینگ یک مسئول فنی یا همان کارشناس صنایع غذائی بر کارها نظارت می کند و پروانه فعالیت صادر می شود .

مدیر نظارت بر مواد غذایی مازندران با اشاره به اینکه مصوبه پارسال به دلیل سرمای و خسارت وارده شده به باغداران اجرائی نشده بود ، گفت : ولی امسال مصوبه به صورت جدی اجرایی شد.

وی با تاکید بر اینکه خارج از این مصوبه ، دانشگاه علوم پزشکی مازندران نظارت جدی بر فعالیت های این بخش از حوزه کشاورزی دارد ، افزود : این که عده معدودی سودجو ممکن است در گوشه و کنار اقدام غیراخلاقی رنگ آوری را انجام دهند مانند هر شغل دیگری ممکن است وجود داشته باشد ولی واقعیت این است که مرکبات مازندران سالم است و نباید تخلف اندک یک عده سودجود را به حساب همه باغداران گذاشت .

مکرمی تاکید کرد : مرکبات مازندران عاری از مسائل مطرح شده و سالم و ‌مناسب برای مصرف است . /ایرنا