صنایع تبدیلی به صنایعی اطلاق می شود که فرآورده های کشاورزی و دامی، به روش های فیزیکی و شیمیایی به مواد و کالای نیمه ساخته یا آماده مصرف، تبدیل می شود و ارزش اقتصادی این محصولات را ارتقا می دهد.
بـسیاری از محـصولات کـشاورزی دارای زمان تولید و مصرف کوتاهی هستند؛ صنایع تبدیلی در این محصولات، تغییراتی ایجاد می کند کـه امکان مصرف آن در طولانی مدت میسر شود.
با توسعه صنایع تبدیلی مشکلاتی از جمله افزایش بیکاری، کاهش نیروی انسانی در روستاها و افزایش حجم ضایعات کشاورزی حل شدنی خواهد بود علاوه بر این از روند مهاجرت روستاییان که به دلایل متعددی از جمله افزایش جمعیت، کاهش سرانه اراضی، ورود تکنولوژیهای نوین کشاورزی به روستاها، پایین بودن بازده نهایی کار، بالابودن درآمد و بازدهی بیشتر فعالیت در شهرها و همچنین وقوع خشکسالی های پی درپی، کمبود سرمایه و نبود زمینه انجام فعالیتهای صنعتی- خدماتی در روستاها صورت می گیرد جلوگیری کرده و به حل مشکلات آنان می پردازد.
این صنعت علاوه بر اشتغالزایی سبب افزایش ارزش افزوده محصولات و کاهش حجم ضایعات کشاورزی می شود.
از آنجایی کـه صنایع تبدیلی از محصولات کشاورزی به عنوان ماده اولیه استفاده می کند، گسترش و توسعه این صنعت موجب افزایش تولید شده و بـه طـورغیرمستقیم ارزش افزوده ایجاد می کند.
خام فروشی زمینه اشتغالزایی کشور های خارجی را فراهم می آورد!
در این راستا علی محمد شاعری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت صنایع تبدیلی اظهار کرد: در کشور ما محصولات کشاورزی به صورت تازه خوری مصرف شده و خام فروشی می شوند و فرصت های اشتغالزایی ناشی از توسعه صنایع تبدیلی در بسیاری از موارد از دست رفته است.
وی افزود: بسیاری از محصولات فرآوری نشده به بازار عرضه می شود. این امر فرصت های اشتغال ناشی از صنعتی شدن بخش کشاورزی را به خارج از کشور منتقل می کند؛ مرکبات، کشمش، فرآورده های بخش آبزیان، امور دام و شیلات از جمله این محصولات هستند.
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی به موانع سرمایه گذاری در صنایع تبدیلی اشاره کرد و گفت: کشاورزی تابع شرایط طبیعی و غیرطبیعی است به همین سبب ریسک سرمایه گذاری در این بخش بالاست.
بانک ها برای سرمایه گذاری ایجاد انگیزه کنند
شاعری با اشاره به عدم حمایت بانک ها از بخش کشاورزی بیان کرد: سهم سرمایه گذاری در بخش کشاورزی در بانک ها تنها 5 درصد است و 95 درصد باقی مانده شامل سرمایه گذاری در بخش بنگاهداری، تجارت و بازرگانی است و بخش تولید مورد غفلت واقع شده است.
وی ادامه داد: بانک ها باید شرایط سرمایه گذاری را تسهیل کرده و هزینه های مورد نیاز سرمایه گذاران بخش کشاورزی را تامین کنند تا آنان از سودآوری این محصولات اطمینان یابند.
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی درباره نقش دولت در حمایت از این صنایع گفت: اگر یک تولید کننده با عدم تقاضا یا با یک رخداد طبیعی رو به رو شود، دولت برای جبران آن باید اقدامات لازم را انجام دهد همان گونه که سایر کشور ها حمایت های لازم را در این راستا انجام می دهند.
شاعری به صادرات ناشی از تولید محصولات کشاورزی اشاره کرد و ابراز کرد: در راستای صادرات محصولات کشاورزی، دولت باید مشوق های صادراتی و سوبسید های لازم را به بخش کشاورزی ارائه دهد این در حالی است که در کشور ما کشاورزان به دولت یارانه می دهند.
وی دولت را عاملی برای ایجاد انگیزه برای متقاضیان سرمایه گذاری در بخش صنایع تبدیلی دانست و گفت: دولت با تضمین سرمایه گذاری، ایجاد مشوق های صادراتی، ارائه تسهیلات با نرخ سود کم و دوره بازپرداخت طولانی باید شرایط را برای سرمایه گذاران فراهم کند.
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در پایان تصریح کرد: کمیسیون کشاورزی در برنامه ششم تمام موانع قانونی را از سر راه دولت برداشته است اما دولت در این بخش موفق عمل نکرده است. بانک های تخصصی مثل کشاورزی و صادرات که وظیفه حمایت از تولید و توسعه صادرات را دارند باید با افزایش سرمایه به پیشبرد این صنعت کمک کنند.
هم چنین توسعه این صنایع می تواند زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی را فراهم کند. نهاد های مختلف کشور همانند سایر کشور ها باید برای پیشرفت این صنعت اقدامات لازم را انجام دهند.
صنایع تبدیلی عاملی برای تحقق اقتصاد مقاومتی
در این راستا سردار نعمان غلامی درباره اقدامات بسیج سازندگی در حوزه اقتصاد مقاومتی اظهار کرد: ورود سازمان بسیج سازندگی به حوزه اقتصاد مقاومتی به سال 92 بر می گردد. از همان زمان با ایجاد واحد های کوچک در حوزه امنیت غذایی ترویج این الگو ها را در دستور کار خود قرار داده ایم.
وی ادامه داد: با توجه به مطالبات مقام معظم رهبری در خصوص صنایع تبدیلی، از دیگر اقدامات سازمان بسیج سازندگی شناسایی ظرفیت ها و استعداد های نقاط مختلف کشور در این حوزه بوده است.
غلامی به بازشناختن مزیت های مختلف کشور از سوی سازمان بسیج سازندگی اشاره کرد و گفت: 435 نقطه در شهرستان های کشور با موضوع مشخص شناسایی شده است.در این نقاط، با بررسی واحد های تولیدی ، کمبود های موجود در زنجیره آنها از جمله عدم وجود بازاریابی و واحد های بسته بندی تمییز داده شده است.
رئیس سازمان بسیج سازندگی افزود: با معرفی واحد های تولیدی به نهاد های مختلف سعی بر بهره مندی از ظرفیت های مختلف آنها بوده ایم.
بیشتر بخوانید: ایجاد صنایع تبدیلی برای استفاده از تولیدات کشاورزی الزامی است
وی درباره مشکلات واحد های تولیدی گفت: 60 تا 70 هزار واحد تولیدی کوچک در 435 قطب کشور شناسایی شده است؛ این واحد های تولیدی به دلیل نداشتن مجوز با مانع قانونی مواجه اند و ما برای تسهیل ضوابط آن ها در 2 سال گذشته با سازمان غذا و دارو تفاهم نامه ای امضا کرده ایم تا روند دریافت مجوز آنان به آسانی صورت گیرد.
رئیس سازمان بسیج سازندگی به کمک شرکت های مختلف برای حل مشکلات واحد های تولیدی از جمله بسته بندی و عرضه اشاره کرد و افزود: ما مشغول ایجاد تعاونی ها و پیوند دادن واحدهای کوچک به یکدیگر هستیم همچنین برای توانمند سازی این واحد ها تسهیلاتی به آنان ارائه داده ایم.
با وجود فراهم بودن مواد اولیه توسعه این صنعت به کندی بیش می رود. این در حالی است که دولت می تواند با ارائه تسهیلات به واحد های تولیدی، جلب اطمینان سرمایه گذاران ، استفاده بهینه از محصولات جهت کاهش ضایعات کشاورزی و بالا بردن سطح علمی در واحد های صنایع تبدیلی می تواند زمینه حل بسیاری از مشکلات را فراهم آورد.