این روز‌ها فصل برداشت خرما نیست، اما ماه رمضان مهمترین بازار فروش خرما در استان‌های جنوبی به خصوص استان کرمان است.
این استان بیشترین سطح زیر کشت خرما در کشور را دارد و از نظر تولید نیز جایگاه دوم تولید خرما در کشور را به خود اختصاص داده است، در جنوب و شرق استان کرمان بیشترین سطح زیر کشت خرما وجود دارد و نکته قابل توجه اینکه ۹۰ درصد از تولید خرما در استان کرمان از نوع مضافتی و مرغوب صادراتی است.
این نوع خرما اکثراً در شرق استان کرمان به خصوص بم، ریگان و فهرج و به صورت محدودتر در جنوب کرمان تولید و روانه بازار می‌شود.
رمضان با جای خالی خرما /گرانی طعم شیرین خرما را تلخ کرد/ حراج درآمد خرماکاران در بازار دلالان
سالانه طبق آمار ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تن خرما از نخلستان‌های استان کرمان برداشت می‌شود که سهم نخلستان‌های شرق استان کرمان در زمینه تولید محصول صادراتی بیشتر است
سالانه طبق آمار ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تن خرما از نخلستان‌های استان کرمان برداشت می‌شود که سهم نخلستان‌های شرق استان کرمان در زمینه تولید محصول صادراتی بیشتر است.
با وجود اینکه سطح زیر کشت نخلستان در استان کرمان در رده اول کشور است، اما به دلیل وجود ارقام خرمای غیراقتصادی و گاه کهنسال میزان برداشت خرما کمتر از نخستین استان کشور در زمینه تولید خرماست و به همین دلیل کرمان رتبه دوم تولید خرما را در اختیار دارد.
بخش عمده خرمای تولیدی در کرمان مضافتی درجه یک است و سایر ارقام شامل پیارم، زاهدی، شمسایی، پرکو، قصب، هفتاد گزی می‌باشد که بیشتر در بحث شیرینی‌پزی استفاده می‌شود.
این آمار نشان می‌دهد اقتصاد خانوار در شرق استان کرمان به شدت وابسته به تولید خرما است و هزینه‌های زندگی مردم این مناطق از درختان خرما تأمین می‌شود.
اگر به شهری مانند بم سر بزنید اکثر خانه‌ها در میان نخلستان‌ها احداث شده‌اند و اگر خانواده‌ای نخلستان نداشته باشد در حیاط خانه‌ها چندین درخت خرما وجود دارد و هزینه‌های خود را تأمین می‌کنند.
اما این روز‌ها بازار خرما به جای اینکه طعمش دهان روزه داران را شیرین کند، روزه داران را شوکه کرده است. خرما هم مانند بسیاری از کالا‌هایی که ارجعیت صادراتی دارند طی سال گذشته به کشور‌های مختلف صادر شده است به طوری که صادرات این کالا طی سال گذشته ۱۰۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است.
رمضان با جای خالی خرما /گرانی طعم شیرین خرما را تلخ کرد/ حراج درآمد خرماکاران در بازار دلالان
بسته خرمای ۷۵۰ گرمی درجه یک که سال گذشته ۱۱ هزار تومان قیمت داشت هم اکنون با قیمت ۵۵ هزار تومان در اینترنت به فروش می‌رسد. اما این همه ماجرا نیست.
این افزایش قیمت به جای اینکه به جیب نخلداران برود راهی جیب دلالانی می‌شود که در روز‌های انتهایی تابستان سال گذشته خرما‌ها را خریداری و در سردخانه‌ها انبار کرده‌اند.
داستان دلالی و واسطه‌گری در بازار محصولات کشاورزی استان کرمان تکراری و تلخ است، اما عملاً اقدام خاصی برای مقابله با این دلالان که اکثراً غیر بومی هستند نشده است.
حالا مسئولان استان کرمان در ستاد تنظیم بازار استان کرمان اعلام کرده‌اند برای مقابله با گران فروشی و تأمین نیاز بازار کرمان قصد دارند از بوشهر به استان خرما وارد کنند.
گفته می‌شود نرخ خرمایی که از بوشهر به کرمان وارد خواهد شد کمتر از ۱۰ هزار تومان خواهد بود و همین امر می‌تواند در تنظیم قیمت و تأمین نیاز مردم در ماه رمضان تأثیر گذار باشد.
مهدی حسینی‌نژاد، رئیس صنعت، معدن و تجارت استان کرمان گفت: استان بوشهر برای تأمین خرمای ماه مبارک رمضان در کشور اعلام آمادگی کرده، اما در استان کرمان خرمای مورد نیاز ماه مبارک رمضان موجود است و در صورت نیاز امکان تأمین خرمای مورد نیاز از استان بوشهر و سایر استان‌ها وجود دارد.
رمضان با جای خالی خرما /گرانی طعم شیرین خرما را تلخ کرد/ حراج درآمد خرماکاران در بازار دلالان
در حالی هم مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان از افزایش قیمت خرما در ماه رمضان متضرر شده‌اند که دلالان سود ناشی از سودجویی خود را به جیب می‌زنند و کشاورزان برای تأمین نهاده‌های تولید، قیمت‌های بالا پرداخت می‌کنند.
محمد کمال‌الدینی یکی از تولید کنندگان خرما در بم است می‌گوید: بم مهمترین تولید کننده خرمای صادراتی در کشور است، بخش زیادی از این خرما در سال‌های قبل به جای صادرات و تأمین ارز برای کشور در بازار داخلی مصرف می‌شد، اما در سال گذشته اکثر این محصول به کشور‌های مختلف صادر شد.
وی افزود: خرما بعد از پسته مهمترین محصول صادراتی کشاورزی در استان کرمان است و در شرایط فعلی کشور، می‌تواند برای تأمین نیاز‌های ارزی راهگشا باشد. برداشت خرما هر سال از مرداد ماه آغاز می‌شود و تا مهر ادامه می‌یابد و کشاورزان دو راه دارند یا اینکه خرما را در سردخانه‌ها انبار کنند و در ماه رمضان عرضه کنند و یا اینکه همان زمان به دلالان بفروشند و دلالان محصول را در انبار‌ها دپو کنند.
این تولیدکننده خرما گفت: در سال گذشته و پس از نوسانات اقتصاد بسیاری از کشاورزان مجبور شدند برای تأمین نیاز‌های زندگی خرما را پیش فروش کنند و یا به دلالان در زمان برداشت محصول به فروش برسانند.
محمد افشار نیز یکی از تولید کنندگان خرما است که می‌گوید: مهر سال گذشته مجبور شدم خرمای نخلستانم را بفروشم، چون قیمت اکثر ارزاق افزایش یافته بود و تمام منبع درآمد من و خانواده ام هم همین نخلستان است.
مهر سال گذشته مجبور شدم خرمای نخلستانم را بفروشم، چون قیمت اکثر ارزاق افزایش یافته بود و تمام منبع درآمد من و خانواده ام هم همین نخلستان است.
وی افزود: هر کیلو خرمای مرغوب را ۱۳ هزار تومان فروختم و حالا دلالی که خرما را خریداری کرده همان خرما را کیلویی ۴۰ هزار تومان در شهر‌های بزرگ کشور می‌فروشد.
وی گفت: برای تأمین نهاده‌های تولید خرما در سال جاری به خصوص مبارزه با آفت‌ها و عارضه خشیدگی خرما باید هزینه‌های زیادی را بپردازیم که برای تأمین این هزینه‌ها باید چک بدهیم یا قرض بگیرم و با ناچار محصول سال جاری را هم از هم اکنون باید پیش فروش کنیم.
فرماندار بم می‌گوید: اقتصاد اکثر مردم بم و شرق استان کرمان وابسته به خرما و تک محصولی است.
هادی شهسوار پور بیان کرد: طی سال گذشته با رشد صد درصدی صادرات خرما مواجه بودیم که موجب ارزآوری قابل توجه برای کشور شده است.
وی با اشاره به لزوم صادرات محور بودن کشاورزی در شرق استان کرمان بیان کرد: این میزان خرما به ۴۷ کشور مختلف صادر شده است.
شهسوار پور ادامه داد: هر سال ۲۰۰ هزار تن خرما در شرق استان کرمان تولید می‌شود و بهترین گونه خرما در شرق کرمان مضافتی است.
وی از کشاورزان خواست از فروش محصول خود به دلالان خودداری کنند و اجازه تصدی‌گری به دلالان را ندهند.
فرماندار بم، عارضه خشکیدگی خوشه‌های خرما، خشکسالی، آفت زنجره خرما و نوسانات ارزی را از جمله مشکلات کشاورزان دانست.
کشاورزان بمی این روز‌ها در حالی شاهد جابجایی نرخ‌های قابل توجه و چشمگیر در بازار خرما هستند که در این میان چیزی عاید خودشان نمی‌شود.