فعالان صنایع غذایی: دولت از تولید و صادرات حمایت کند

بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی صنایع کشاورزی و غذایی تهران (اگروفود ۲۰۱۹) از روز سه شنبه گذشته (۲۸ خرداد) در محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی تهران گشایش یافت؛ این نمایشگاه فرصتی بود تا از نزدیک با فعالیت‌ها و دغدغههای شرکت‌های حاضر در این نمایشگاه آشنا شویم.
این نمایشگاه با هدف معرفی توانمندی‌ها و پیشرفت‌های کشورمان در حوزه کشاورزی و غذایی، ارتقای سطح مبادلات تجاری کشورمان در جهت توسعه صادرات غیر نفتی، آشنایی شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان با آخرین دستاوردهای علمی و صنعتی حوزه کشاورزی و غذایی داخلی و خارجی، اشتغال و کارآفرینی، ارتقای دانش و تبادل اطلاعات بین شرکت کنندگان در نمایشگاه، تشویق و ترغیب تولید کنندگان برای رقابت سالم و هدفمند در عرصه این صنعت و ایجاد فضا برای ارتباط مستقیم تولیدکنندگان با مصرف کنندگان برپا شده است.
هرچند ایران با دارا بودن ظرفیت‌های فراوان از نظر آب و خاک و مطرح بودن به عنوان کشوری چهارفصل از شرایط خوبی برای تولید و صادرات محصولات کشاورزی برخوردار است، اما برخی مشکلات داخلی و بین المللی سبب شده تا در سال‌های گذشته چنین شرایطی را شاهد نباشیم.
در این زمینه پای درد و دل برخی فعالان اقتصادی حاضر در نمایشگاه نشستیم.
لزوم حمایت واقعی مسئولان از تولید
در این پیوند، یک فعال اقتصادی حاضر در نمایشگاه گفت: به دلیل موضوع تحریم‌ها، بسیاری کارخانجات بزرگ برای تهیه مواد اولیه خود با مشکلات عدیده ای مواجه شده‌اند.
«مهدی کریمی تفرشی» اظهار داشت: این موضوع بویژه در شهرک‌های صنعتی، تعطیلی کارخانجات کوچک و متوسط یا کاهش ظرفیت تولیدشان را به دنبال داشته است.
وی با اشاره به نامگذاری امسال به «رونق تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب، تاکید کرد: جا دارد مسئولان به این بهانه هم که شده، به حمایت واقعی از تولیدکنندگان بپردازند و حمایت‌هایشان فقط محدود به چند بنر، شعار و پارچه نوشته در وزارتخانه‌ها و ارگان‌ها نشوند.
کریمی تفرشی خاطرنشان کرد: ایران کشوری چهار فصل و دارای بهترین اقلیم و خاک برای توسعه فعالیت‌های کشاورزی است، به طوری که حتی خاک برخی مناطق با قیمت‌های نازل به دیگر کشورها صادر شده و به عبارتی به یغما می‌رود.
وی ادامه داد: این در حالی است که برنامه‌های جدی برای توسعه کشاورزی در کشور شاهد نیستیم و سایر کشورهای رقیب به راحتی جای ایران را در بازارهای منطقه و سایر بازارها تصاحب می‌کنند.
این کارآفرین به افزایش نرخ ارز در بیش از یک سال گذشته اشاره کرد که هرچند مشکلاتی را برای تولیدکنندگان به همراه داشته، اما می‌توان از آن به عنوان فرصتی برای توسعه صادرات استفاده کرد تا با ارزآوری، تولید ناخالص ملی کشور افزایش یافته و به ارزش افزوده بالاتری دست یابیم.
وی بیان داشت: واحد تولیدی متبوعش به کشورهای همسود (CIS)، کشورهای اروپای شرقی، کانادا و حتی آمریکا صادرات دارد و با ارتقای کیفی محصولات به دنبال رقابت با برندهای معتبر مواد غذایی این کشورهاست.
کریمی تفرشی افزود: برخی کالای ایرانی از جمله سبزیجات، پسته، زعفران و خاویار در ذات خود باکیفیتند، به طوری که با وجود بزرگترین مزارع پسته در آمریکا، اما مردم این کشور مایل به مصرف پسته ایرانی اند.
وی که رئیس تعاونی تولیدکنندگان مواد غذایی کشور است، تاکید کرد: ارز اگر در هر نرخی ثابت در نظر گرفته شود، بطور قطع به نفع جریان تولید خواهد بود، با این حال باید ابتدا تورم اقتصاد مهار شود تا پس از آن نرخ ارز را به موازات آن ثابت نگه داریم.
توجه به بازار همسایگان
رئیس هیأت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان، عراق را بزرگترین بازار صادراتی کشور توصیف کرد که حفظ روند مناسب تعاملات سیاسی بین دولتمردان دو کشور می‌تواند رونق اقتصادی برای فعالان اقتصادی کشورمان به دنبال داشته باشد.
وی گفت: افغانستان، پس از عراق دیگر کشوری است که مردم آن به دلیل مسلمان بودن و نزدیکی ذائقه هایشان به ذائقه ایرانی، از محصولات کشورمان استقبال می‌کنند و باید به گسترش صادرات به این کشور بپردازیم.
کریمی تفرشی یادآور شد: در سال‌های گذشته تحریم کشوری مانند قطر از سوی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس فرصتی برای افزایش صادرات محصولات ایرانی بود، اما نتوانستیم به موقع در آن حضور یابیم و کشورهایی نظیر ترکیه گوی سبقت را از فعالان کشورمان ربودند.
مشکلات داخلی و خارجی تأمین مواد اولیه
مدیر بازرگانی یک شرکت صنایع غذایی حاضر در نمایشگاه گفت: طی یک سال و نیم گذشته با تغییر هر روزه قوانین مربوط به واردات، ثبت سفارشات و غیره، قیمت مواد اولیه با نوسانات زیادی مواجه شد.
«محسن روحانی» افزود: بیشتر مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این شرکت شامل رنگ‌ها، خوراکی‌ها، اسانس‌ها، مواد شیمیایی و غیره وارداتی است، اما مشکلات یاد شده سبب تأخیر در تأمین این مواد و رسیدن به موقع آنها به خطوط تولید شد.
وی بیان داشت: افزایش قیمت ارز همراه با تأخیر ۶ تا هشت ماهه در ترخیص مواد اولیه از گمرک، سبب شد تا برخی از این مواد تا ۱۰ برابر رشد قیمتی را تجربه کنند.
روحانی ادامه داد: امروز وضعیت بازار به گونه‌ای است که حتی اگر پول به اندازه کافی برای خرید داشته باشیم، به دلیل بی ثباتی قیمت‌ها جنس به اندازه کافی نمی‌توان تهیه کرد.
وی اظهار داشت: عمده مواد اولیه این شرکت با واسطه از کشورهای کره جنوبی، چین، هند، انگلستان، اسپانیا و فرانسه وارد می‌شود، اما با مشکل پیش آمده در تبادلات ارزی و تأمین نشدن به موقع مواد مورد نیاز، با افت تیراژ تولید مواجه شده و حتی کارگران را در ۲ خط تولید شرکت تعدیل کردیم.
این مدیر بازرگانی گفت: با وجود هشت تا ۱۰ برابر شدن قیمت مواد اولیه، اما قیمت محصول نهایی شرکت تا ۱۵ درصد افزایش یافت که افت فروش را برای شرکت به دنبال داشت.
وی تاکید کرد: هرچند قیمت مواد اولیه در یک سال و نیم گذشته تغییرات پیاپی را تجربه کرد، اما تغییر سریع قیمت فروش محصولات نهایی برای تولید به مثابه سم است.
به گفته روحانی، تغییرات قیمتی در ماه‌های گذشته به اندازه‌ای سریع بود که این شرکت فقط در شهریورماه پارسال با وجود انعقاد ۲ میلیارد تومان قرارداد فروش، اما پس از آن مجبور به تهیه مواد اولیه با چهار برابر همین رقم شد.
وی بیان داشت: با وجود مشخص نبودن دورنمای فعالیت‌های اقتصادی، با تحمل زیان هم به فعالیت خود ادامه دادیم، اما در نهایت ۳۵ درصد نیروهای شرکت تعدیل شدند.
این فعال صنایع غذایی با اشاره به افزایش نرخ ارز در ماه‌های گذشته، تاکید کرد: در صورت حل و فصل بلاتکلیفی‌ها در تأمین مواد اولیه خارجی مورد نیاز، توسعه صادرات می‌تواند گزینه مناسبی برای فعالان این صنعت باشد.
فرصتی برای صادرات بیشتر
مدیرکل فروش و بازاریابی یک شرکت باسابقه صنایع غذایی حاضر در نمایشگاه گفت: در ماه‌های گذشته و با وجود تحریم‌ها و سایر مشکلات داخلی، اما با استفاده از فرصت پیش آمده برای توسعه صادرات توانستیم تعداد نیروهای کار خود را از هزار نفر به هزار و ۵۰۰ نفر افزایش دهیم و افتتاح دو کارخانه جدید را در دستور کار داریم.
«سید محسن مرتضوی» اظهار داشت: شرکت متبوعش که تولیدکننده ۱۵۰ نوع محصول در ۱۱ گروه کالایی است و تولید روزانه آن به بیش از ۱۰۰ تن می‌رسد، ۳۰ درصد محصولات خود را به کشورهای حاشیه خلیج فارس، کشورهای همسود، روسیه، برخی کشورهای اروپایی و آفریقایی و کانادا صادر می‌کند و صادرات نیمی از تولیدات خود تا پایان سال را در برنامه دارد.
وی، دلیل موفقیت شرکتش در شرایط دشوار کنونی را استفاده از مواد اولیه مرغوب، توجه به ذائقه ایرانی و مردم کشورهای هدف و استفاده از فناوری‌های نو در خطوط تولید برشمرد که سبب شده تا بتوانند حتی جایی در بین برندهای مطرح مواد غذایی آمریکا برای خود دست و پا کنند. مرتضوی در عین حال، تأمین مواد اولیه را یکی از دشواری‌های اصلی این شرکت برشمرد که ناشی از بی ثباتی وضعیت اقتصادی و تغییر مداوم قیمت هاست و این موضوع بویژه در تأمین مواد اولیه داخلی از جمله شکر و رب مشهود است.
وی تاکید کرد: ۴۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز شرکت نیز از خارج تأمین می‌شود که به دلیل مشکلات ثبت سفارش، حواله کرد پول و زمانبر شدن ترخیص آنها از گمرک، با دشواری تأمین می‌شود.
به گفته این فعال اقتصادی، مواد اولیه مورد نیاز شرکت در یک سال گذشته افزایش متوسط ۲۰۰ درصدی داشته، این در حالی است که قیمت محصولات نهایی شرکت حداکثر ۵۰ درصد افزایش یافته است.
مخالفت با چند نرخی بودن ارز
وی درخصوص نرخ ارز گفت: از ابتدا با چند نرخی بودن ارز مخالف بودیم و حتی اگر آن را تک نرخی کنیم اما برنامه‌ای برای سایر مسائل پس از آن نداشته باشیم، مشکل ساز می‌شود.
مرتضوی تصریح کرد: قیمت‌های کنونی نرخ ارز در سامانه نیما و بازار آزاد کاربردی نبوده و به نفع تولید نیست.
در بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی صنایع کشاورزی و غذایی تهران (اگروفود ۲۰۱۹) که با حضور ۷۶۵ شرکت داخلی و ۱۶۰ شرکت خارجی از ۲۰ کشور جهان فعالیت خود را آغاز کرده، کشورهای اسپانیا، اتریش، آلمان، ایتالیا، اسلواکی، امارات متحده عربی، اندونزی، برزیل، ترکیه، تونس، چین، دانمارک، روسیه، سوئیس، گرجستان، لهستان، مغولستان، هلند، هند و یونان در آن شرکت دارند.
این نمایشگاه تا ۳۱ خرداد همه روزه از ساعت ۱۰ تا ۱۸ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی تهران برپا است.