برنج به‌عنوان غذای اصلی بیشتر جمعیت جهان در کنار مواد غذایی دیگری مانند گندم و سیب‌زمینی شناخته می‌شود. کشورهای خاورمیانه خصوصاً ایران از کشورهایی هستند که به‌عنوان پرمصرف‌ترین مردم جهان در برنج شناخته می‌شوند. سبوس برنج یکی از مواد غذایی پرخاصیت و مقوی است که معمولاً در حاشیه قرار می‌گیرد و زیاد مورد توجه نیست و مصرف بالایی ندارد که به علت عدم آگاهی مردم از کاربردهای آن است.
سبوس برنج چیست؟
سبوس در اصل لایه نازک و غلاف محافظ دانه برنج است که پس از فراوری از آن جدا می‌شود. البته سبوس لایه دوم برنج به حساب می‌آید چون لایه اول آن بسیار سفت و محکم است و تقریباً ارزشی غذایی ندارد. این غلاف محافظ دارای ارزش غذایی بسیار زیادی است و از زمان‌های قدیم نقش ویژه‌ای در مباحث پزشکی و طب سنتی داشته و برای اهداف مختلفی تجویز شده است. زمانی که لایه محافظ و خارجی از برنج جدا می‌شود تقریباً تمامی ارزش غذایی برنج از دست می‌رود و سبوس برنج سرشار از ویتامین‌ها مختلف خواهد بود.
خواص و مزایای سبوس برنج
همان‌طور که گفته شد سبوس برنج سرشار از ویتامین‌ها و مواد غذایی است و از دیرباز در پزشکی و طب سنتی ایران و دیگر مناطق جهان از آن استفاده می‌شده است. از جمله مهم‌ترین مزایا و خواص کاربردی سبوس برنج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
· آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های بسیار زیاد موجود در سبوس برنج می‌توانند باعث نابودی و توقف رشد سلول‌های سرطانی شوند و خطر ابتلاء به آن را کاهش دهند.
· این ماده غذایی به علت داشتن مقادیر بسیار زیادی از منگنز و فسفر می‌تواند در جلوگیری از پوکی استخوان مفید باشد و باعث تقویت آن شود به همین دلیل مصرف آن در کنار سویق (سویق گندم، نخود، سنجد و…) برای کودکان و نوجوانان توصیه شده است.
· سبوس برنج برای تقویت حافظه و جلوگیری از ابتلاء به آلزایمر و فراموشی بسیار مفید است و می‌تواند در تقویت حافظه نقش ویژه‌ای داشته باشد
· به علت وجود فیتوسترول ها در این ماده غذایی، مصرف آن برای کنترل قند خون و دیابت توصیه می‌شود. همچنین به دلیل داشتن موادی مانند پتاسیم و فیبر بالا می‌تواند در کنترل فشارخون هم مؤثر باشد و بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد.
· شاید بتوان گفت کامل‌ترین منبع انواع ویتامین‌های B، سبوس برنج است چرا که تقریباً همه ویتامین‌های B را در خود دارد که می‌تواند برای ورزشکاران یک مکمل غذایی طبیعی و بی‌نظیر باشد
· از نظر زیبایی نیز می‌توان سبوس را یک داروی ارزان بی‌نظیر با خواص فراوان دانست. به علت وجود ویتامین‌های E و B، آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد معدنی می‌تواند در زیباسازی پوست صورت خصوصاً در فصل سرما بسیار مؤثر باشد، همچنین برای جلوگیری از سفید شدن موی سر و جلوگیری از پیری زودرس استفاده از آن توصیه شده است.
· از دیگر مزایای این جادوگر طبیعی می‌توان به درمان سنگ کلیه، درمان یبوست و بواسیر، چاق کردن صورت، کاهش اشتها، افزایش گردش خود و رشد موها اشاره کرد
· البته برای استفاده از سبوس برنج باید شرایط بدنی فرد مصرف‌کننده بررسی شود چرا که ممکن است استفاده بیش از حد آن باعث مشکلات گوارشی و آلرژی‌ها شود و در بانوان باردار و شیرده و نوزادان نیز باید با دقت و حساسیت بالاتری مصرف شود.
سبوس برنج برای لاغری
این روزها تب کاهش وزن در بین مردم مخصوصاً خانم‌ها شدت گرفته و در پی مواد غذایی با سبوس هستند و حتی عده‌ای سبوس را جداگانه می خرند و در غذاهایشان می‌ریزند تا از خواص خوب آن بهره ببرند.
سبوس برنج در واقع پوست دوم برنج است که حاوی مواد مغذی چون ویتامین‌های گروه B، ویتامین E و املاح معدنی مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، آهن، مس، روی، منگنز، منیزیم، سلنیم و اسیدهای چرب ضروری است که تأثیرات خوبی برای بدن انسان دارند.
خوردن سبوس بلکه برای خیلی افراد این ذهنیت را ایجاد کند که این ماده غذایی چاق کننده است در صورتی که سبوس برنج در لاغری شخص خیلی مفید است و از طرف دیگر صورت و گونه فرد را پر و خوش چهره می‌کند.
نحوه مصرف سبوس برنج
سبوس برنج به شکل پودر در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد بنابراین شیوه‌های مصرفی متفاوتی دارد. از این ماده خوراکی می‌توان در تهیه نان و شیرینی‌ها استفاده کرد، به‌عنوان ادویه و چاشنی به غذاها اضافه کرد، به‌عنوان افزودنی به سس‌ها و سوپ‌ها اضافه شود و یا آن که در نوشیدنی‌ها و دم‌نوش‌ها از آن استفاده کرد. همچنین می‌توان از سبوس همراه با موادی مانند تخم‌مرغ، عسل، شیر، زردچوبه و ماست به‌عنوان ماسک پوستی و مو استفاده کرد.