انباشت چندین هزار کانتینر و میلیون تن کالا در انبارهای بنادر، گمرک و مناطق آزاد و عدم دسترسی سریع برای تامین نیاز بازار و صاحبان کالا موجب شد تا از مدتی قبل با دستور رئیس جمهور اقداماتی در راستای تسهیل ترخیص این کالاها در دستور کار قرار گیرد؛ به طوری که با بازدید جمعی از نمایندگان وزارت اقتصادی، راه و شهرسازی، صمت و بانک مرکزی از بنادر توافقاتی برای رفع موانع ترخیص انجام و طی بخشنامه‌هایی به تدریج به مرحله اجرا در آمد.
این در حالی است که چندی پیش رئیس کل بانک مرکزی در بازدیدی از بندر امام خمینی گفته بود که هیچ مشکلی برای تامین ارز کالاهای اساسی با ارز 4200 تومانی وجود ندارد و تنها مساله به پرشدن انبارها برمی‌گردد که باید سریع‌تر تخلیه شده تا فضا برای ورود کالاهای اساسی جدید وجود داشته باشد.
بر این اساس به دنبال دستورالعمل‌هایی که برای ایجاد سهولت در امور ترخیص کالا از گمرک در مدت اخیر صادر شد اخیرا نیز گمرک طی بخشنامه‌ای به کلیه گمرکات اجرایی در خصوص تسریع در انجام تشریفات گمرکی مواردی را اعلام کرده تا تشریفات گمرکی عامل کندی خروج کالا نباشد.
گمرکات موظف شدند تا در صورت ارائه درخواست از سوی صاحب کالا با حمل یکسره موافقت شود. همچنین نمونه برداری دستگاه‌های متولی صدور مجوزهای قانونی از کالا بر روی کشتی حامل کالا قبل یا در هنگام تخلیه انجام شود.
از سویی دیگر در صورت انقضای مدت زمان زمان سفارش نسبت به پذیرش مجوزهای ثبت سفارش ارائه شده بدون تمدید مهلت اقدام خواهد شد. همچنین طبق دستور گمرک در صورت درخواست با ترخیص این کالاها به صورت شبانه روزی حتی در روزهای تعطیل فرایند انجام می‌شود.
این در حالی است که چندی پیش مسئولان گمرک اعلام کردند که مشکل خاصی در ترخیص کالاهای وارد شده به بنادر وجود ندارد و هر آنچه اظهار می‌شود در صورتی که موانع قانونی نداشته باشند بلافاصله ترخیص خواهد شد.
در حدود یک ماه گذشته توافقات دیگری نیز در رابطه با ترخیص سریع کالاهای اساسی صادر شد و از جمله آن بخشنامه 13بندی بود که مورد توافق دستگاه‌های مربوطه قرار گرفته و برای اجرا ابلاغ شده است که طی آن برخی مشکلات مربوط به بنادر و یا پرونده‌هایی که در بانک‌ها مانده بودند تا حدودی حل و فصل شود.
در رابطه با سهولت ترخیص کالاهای اساسی گمرک پیشنهاداتی به ویژه در مورد رفع تعهد ارزی واردات توسط متولیان وزارت صنعت ارائه کرد که در جلسه ستاد تنظیم بازار مورد بررسی و موافقت قرار گرفت.
طبق توافقی که در جلسه ستاد تنظیم بازار صورت گرفت مقرر شد که ارزش درج شده در مجوزهای ثبت سفارش کالاهای اساسی، مورد پذیرش گمرک ایران قرار گیرد. همچنین در مورد کارگروه پیشنهادی گمرک ایران (شامل نمایندگان وزارت اقتصاد، وزارت صمت، بانک مرکزی، اتاق بازرگانی و اتحادیه مربوطه) موافقت شد.
مصوبه دیگر در رابطه با حل پرونده‌های اختلافی به موضوع تغییر وزن کالاها در بنادر و گمرکات بر می‌گشت که در همین چارچوب پنج درصد تلورانس وزنی برای کالاهای اساسی و فله و سه درصد برای سایر کالاها مورد پذیرش گمرک و بانک مرکزی قرار گرفت.