حال خوب نارستان‌های ساوه امسال با اتفاقی مهم گره خورده که می تواند دست دلالان و واسطه‌هایی را که دسترنج بهره‌برداران ساوجی را ارزان می‌برند کوتاه کند و برند انار ساوه همچون دانه های یاقوتیش بدرخشد.
احیای واحد صنایع تبدیلی و فرآوری محصول انار در ساوه با سرمایه‌گذاری مشترک طرف ایرانی و خارجی ظرفیتی موثر برای خرید محصول نارستان‌ها است که ضمن حذف واسطه‌ها هزینه های حمل و نقل بار به استان‌های دیگر به ویژه ارومیه را نیز ندارد و موجبات دلگرمی بهره‌برداران شده است.
تمهیدات واحد صنایع فرآوری انار در ساوه امسال امکان حضور مسنجم تر در بازارهای هدف صادراتی به ویژه کشورهای اروپایی را با وجود تحریم ها، قوت بخشیده و سرمایه گذار خارجی در این واحد تولیدی در تلاش است تا محصولات مرتبط تولیدی از انار ارگانیک ساوه در سبد بازارهای اروپایی سهمی برای خود پیدا کند.
در سال‌های رکود انار ساوه برخی واسطه‌ها محصول انار سایر مناطق کشور را با برند انار ساوه به فروش می‌رساندند و گاه محصولات بی‌کیفیت با این برند عرضه می‌شد که این موضوع آسیب زا بود.
واحد صنعتی «نارایران» که در شهر صنعتی کاوه واقع شده امسال ساز و کاری برای خرید محصول نارستان‌های ساوه اندیشیده است که با ارزش افزوده چند برابری همراه است و می‌تواند چرخه تولید و عرضه یاقوت سرخ ساوه را برای بهره‌بردار اقتصادی کند.
برداشت ۱۷ هزار تن محصول از نارستان های ساوه
مدیر جهادکشاوری شهرستان ساوه گفت: پیش‌بینی شده که در سال زراعی جاری افزون بر ۱۷۰ هزار تن محصول از نارستان‌های ساوه برداشت شود.
«حسن شریفی» افزود: با وجود قابلیت عرضه انار ساوه در بازار کشور، ۳۰ درصد این محصول قابلیت استفاده در صنایع فرآوری و تبدیلی را دارد که در این راستا هماهنگی لازم با صنایع تبدیلی به‌ویژه «نار ایران» صورت گرفته است.
وی گفت: ۱۵ درصد از انار تولیدی شهرستان ساوه در رایزنی با واحد فرآوری نارایران قابلیت مصرف دارد و باهماهنگی انجام شده جهاد کشاورزی، اتحادیه باغداران و واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه قرار است که اولویت برای فرآوری به انار ساوه اختصاص یابد و از ورود انار بی‌کیفیت سایر مناطق کشور جلوگیری شود که با اجرای این اقدام، دست واسطه ها و دلالان نیز کوتاه می‌ماند.
رئیس جهادکشاورزی شهرستان ساوه اظهار داشت: ۵۰ هزار تن از انار امسال ساوه باید در صنایع تبدیلی فرآوری شود و با توجه به اعلام آمادگی واحد نارایران برای جذب ۳۵ هزار تن از این محصول، باید حدود ۲۰ هزار تن دیگر از این محصولات به واحدهای صنایع تبدیلی دیگر کشور ارجاع شود.
شریفی گفت: کیفیت محصول انار ساوه در سال زراعی جاری با توجه به بارندگی مطلوب نسبت به سال‌های قبل مناسب است و آبدهی بالایی دارد.
وی عنوان کرد: برابر توافق‌ها خرید محصول انار از بهره برداران ساوجی در واحد صنایع تبدیلی نارایران نقدی و بدون معطلی است و سرمایه‌گذاران برای این منظور اعلام آمادگی کرده‌اند.
یاقوت سرخ ساوه پشت دروازه بازارهای اروپایی
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه گفت: این واحد تولیدی تازه نفس و آماده است و برای خرید محصولات انارکاران مشکلی وجود ندارد.
«عزیز جوادی» افزود: واحد صنایع تبدیلی نار ایران ساوه به‌دلیل برخی مشکلات در سال‌های گذشته دچار رکود بود اما با ورود سرمایه گذار خارجی و تغییر شیوه کار خط تولید احیا شده و همه چیز برای تولید محصول باکیفیت مهیا است.
وی توضیح داد: علاوه بر خط تولید، ساختمان‌های این واحد صنایع تبدیلی نیز بازسازی شده و اکنون خط تولید به‌روز برای تولید محصول با کیفیت آماده است.
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه اظهار داشت: این واحد در سال ۱۳۷۲ با حمایت دولت وقت و با هدف جلوگیری از ضایعات انار ساوه و تبدیل محصول غیرقابل عرضه به بازار به کنستانتره ایجاد شد.
جوادی گفت:در سال زراعی گذشته اغلب باغات انار ساوه کف‌بر شده بود و به‌همین دلیل ۱۰ هزار تن از انار باغداران نقاط مختلف کشور خریداری و در این واحد صنایع تبدیلی فرآوری شد اما امسال باردهی نارستان‌های ساوه مطلوب است و به منظور حمایت باغداران ساوجی،افزایش اشتغال و بهره‌وری تمرکز و اولویت بر خرید محصول بومی است.
به گفته وی، انار ساوه نسبت به محصول سایر نقاط کشور دارای حجم آبدهی بالاتری است و تمرکز این واحد فرآوری بر تامین نیاز از باغداران ساوجی است.
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران خاطرنشان کرد: حذف دلالان و واسطه‌ها و خرید مستقیم محصول از باغذار ساز و کاری است که امسال در هماهنگی با جهاد کشاورزی این شهرستان اندیشیده شده و باغداران می‌توانند محصول انار خود را در هر مقیاس به‌صورت مستقیم به واحد فرآوری تحویل دهند و رقم فروش محصول را در کمتر از یک هفته دریافت کنند.
جوادی توضیح داد: اولویت خرید این واحد برای انارهای خطی (انارهای باز شده) و فرآوری آن‌ها با هدف جلوگیری از وارد شدن خسارت به باغداران است اما، انارهای سالم نیز در مرحله بعد خریداری می‌شود.
وی ادامه داد: با تحویل محصول به این واحد صنایع تبدیلی انارکاران ساوجی دیگر هزینه های سنگین حمل و نقل محصول برای انتقال به واحدهای فرآوری را ندارند.
مدیرواحد صنایع تبدیلی نارایران بیان کرد: این واحد در گام نخست بر روی صادرات محصولات فرآوری شده و ارزآوری برای کشور تمرکز دارد اما به‌دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌ها، ۵۰ درصد از ظرفیت صادراتی کاهش یافته و به تولید محصول فرآوری افزوده شده است.
جوادی گفت: محصولاتی که برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا ارسال می‌شود از نوع ارگانیک (بدون کود و سموم) است و در همین راستا نارایران با بیش از ۱۰۰ باغدار شهرستان ساوه که انار ارگانیک تولید می‌کنند تعامل برقرار کرده تا محصول آنان را پس از خریداری و فرآوری تحت عنوان ارگانیک به اروپا صادر کند.
وی توضیح داد: به‌زودی نشستی با حضور باغداران، جهاد کشاورزی، فرمانداری شهرستان در این واحد تولیدی برگزار می‌شود تا ساز و کارهای خرید انار از باغداران و کمک به فرآیند حذف دلالان به‌طور دقیق بررسی شود.
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه معتقد است: انار ساوه توان آبدهی ۴۲ درصدی دارد در حالی که انار جنوب کشور ۲۵ درصد آبدهی دارد و می‌توان از هر ۲ کیلو و ۵۰۰ گرم انار ساوه یک کیلوگرم عصاره به‌دست آورد.
جوادی گفت: خط تولید کنستانتره انار توان استحصال روزانه ۴۵۰ تن و خط پوره نیز امکان تولید ۱۰ تن محصول در هر ساعت را دارد و این واحد فرآوری در مجموع ۲ شیفت کاری با ۸۰ شاغل مستقیم می تواند برای ۲۰۰ نفر نیز در مشاغل زیردستی شغل ایجاد کند.
وی اظهار داشت: پرداخت حقوق کارگران در این واحد تولیدی در پایان هر ماه به موقع انجام می شود و همه شاغلان نیز بیمه هستند.
جوادی افزود: تفاهم فروش محصول به صنایع مرتبط با نارایران و تامین نیاز آن‌ها صورت گرفته و با راه اندازی خط تولید پوره در این واحد فرآوری بخش بزرگی از نیازهای سه واحد صنایع تبدیلی دیگر فراهم است و انتظار می‌رود که مسئولان نیز با توجه به امکان تولید داخلی مواد مورد نیاز این واحدها حمایت از تولید داخل داشته باشند و اجازه واردات مواد اولیه ندهند.
وی یادآوری کرد: نارایران ساوه برای تامین مواد اولیه با بسیاری از واحدهای فرآوری بزرگ نظیر عالیس مشهد و سان استار نیز برای کنستانتره محصول قرارداد دارد.
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه همچنین فعالیت مستمر این واحد و خارج شدن از عملکرد فصلی را از مزیت راه‌اندازی خط تولید پوره از سال آینده دانست و افزود: راه اندازی خط بسته‌بندی شیشه‌ای محصولات در دستور کار است.
جوادی ادامه داد: در صورتی‌که خط بسته‌بندی محصولات به‌صورت شیشه‌ای راه‌اندازی شود دیگر نیاز به خام‌فروشی محصول آب انار در قالب بشکه‌های ۲۰۰ لیتری که سوددهی و ارزآوری پایین دارد، نیست زیرا هر لیتر آب انار به‌صورت فله تنها با یک دلار صادر می‌شود درحالی که اگر محصول بسته‌بندی مناسب باشد، این رقم تا ۱۳ دلار افزایش می‌یابد.
وی گفت: بسته‌بندی های آب انار تولیدی این واحد فرآوری امسال در قالب شیشه‌های پنج، ۱۰ و ۲۰ لیتری مدنظر است.
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه گفت: این واحد به سرمایه در گردش و نقدینگی نیاز دارد اما با توجه به فرآیند زمان‌بر دریافت تسهیلات از دولت دشوار است و از بانک‌های خصوصی هرچند با نرخ بهره بالاتر، تسهیلات دریافت شده است.
جوادی عنوان کرد: تمامی استانداردها در این واحد صنایع تبدیلی رعایت می‌شود زیرا برای سرمایه گذار خارجی کیفیت نامطلوب خط قرمز است.
وی بیان کرد: نار ایران یک‌هزار و ۲۰۰ تن ظرفیت سردخانه برای نگهداری محصول انار خریداری شده دارد.
مدیر واحد صنایع تبدیلی نارایران ساوه خاطرنشان کرد: علاوه بر راه‌اندازی خط بسته‌بندی و احیای خط تولید پوره میوه و سبزیجات قرار است با تامین برخی ماشین‌آلات نسبت به تولید کنستانتره محصولات دیگری مانند کیوی و هندوانه اقدام شود ضمن آن‌که تولید پوره طالبی از محصولات ساوه نیز به‌صورت آزمایشی انجام شده و در گام بعد تولید پوره توت‌فرنگی، سیب، موز و هلو نیز در دستور کار است.
جوادی از مسئولان ساوه خواست تا با همکاری و مساعدت از جولان دلالان در بازار انار که ضرر باغداران را در پی دارد، جلوگیری کنند تا محصول آنان با خریدتضمینی و ارزش افزوده بالا برای شهرستان سودآوری کند.
خام فروشی افت توسعه صادرات خارجی
معاون استاندار مرکزی و فرماندار ساوه نیز گفت: حیات دوباره نارایران فرصتی برای رونق صنایع تبدیلی کشاورزی است.
«علی میرزایی» افزود: در کنار تلاش برای رونق تولید، کوتاه کردن دست واسطه‌ها و سودجویان از بازار انار ساوه اقدامی موثر است که با وجود نارایران این مهم قابل انجام است.
وی افزود: دوران خام‌فروشی به‌سر آمده و صنعت فرآوری با تولید ثروت بالا و ارزش افزوده سیاست مهمی در حوزه کشاورزی است.
فرماندار ساوه اضافه کرد: با توجه به زمینه‌های مساعد در بخش‌های کشاورزی و باغی و تولید محصولاتی مانند انار، طالبی و پسته در ساوه می‌توان از ظرفیت صنایع تبدیلی بهره گرفت و رونق تولید، افزایش اشتغال و ارایه محصول با کیفیت و صادراتی را رقم زد.
میرزایی گفت: انار ساوه از مرغوب‌ترین محصولات کشور است که باید علاوه بر برندسازی از طریق صادرات مشتقات آن، زمینه توسعه باغات شهرستان نیز مهیا شود.
وی تاکید کرد: حوزه دولتی ساوه برای حمایت از انارکاران ساوجی و کوتاه کردن دست دلالان پای کار هستند و در این خصوص تدابیری اتخاذ شده است.
تمرکز بر صادرات عامل حذف دلالان
عضو سابق نظام صنفی کشاورزی شهرستان ساوه معتقد است: تنها راهی که می‌تواند دست واسطه ها و سودجویان را از سر باغداران ساوجی کوتاه کند تمرکز بر صادرات این محصول است.
«علی یزدان پناه» گفت: با تحقق صادرات، محصول با قیمت بهتری از باغداران خریداری می‌شود اما شرط عملیاتی شدن این راهبرد در گرو تسهیل‌گری صادرات توسط دولت در حل مشکل حمل و نقل، رفع موانع و قوانین بازدارنده، کاهش تعرفه‌های گمرکی است.
وی معتقد است: دولت می‌تواند در رایزنی با طرف‌های خارجی به‌خصوص کشورهای همسایه بستر مناسبی برای صدور محصول انار با برند ساوه را مهیا کند زیرا در مقایسه با کشورهای اروپایی که مسافت زیادی نسبت به ایران دارند و رقبای سختی هم برای محصول انار کشور وجود دارد، بازارهای همسایه ایران در نوع خود بهترین فرصت هستند.
یزدان پناه بر لزوم ترویج و تبلیغ انار ساوه به‌عنوان یک برند تجاری در کشورهای مختلف تاکید کرد و گفت: بهترین انار تولیدی کشور متعلق به ساوه است زیرا پرآب و خوش طعم است اما این مسئله نیاز به همکاری مسئولان دارد.
این متخصص حوزه باغبانی اظهار داشت: سرمازدگی در سال گذشته خسارت زیادی به باغات انار ساوه وارد کرد و بسیاری از نارستان‌ها کف‌بر شدند بنابراین برای احیا و بازگشت انار ساوه به جایگاه واقعی حمایت دولت ضروری است.
یزدان پناه مساعدت بانک‌ها برای اعطای تسهیلات را موضوع مهم دیگری عنوان کرد که باغداران خواهان آن هستند.
وی تاکید کرد: حدود ۳۰ درصد از باغات انار ساوه اقتصادی نبوده و فقط مصرف‌کننده آب هستند به همین دلیل می‌طلبد که از سوی دولت برای باغداران و حرف زیر مجموعه آن شناسنامه اقتصادی صادر شود و باغداران واقعی و بخش پربازده و اقتصادی نارستان‌های ساوه مورد حمایت ویژه واقع شوند.
شهرستان ساوه دارای ۱۲ هزار هکتار باغ انار است که پیش‌بینی می‌شود امسال حدود ۱۸۰ هزار تن محصول از این سطوح برداشت شود.