اربعین بزرگترین راهپیمایی بشر در قرن بیست و یک است که هر ساله به تعداد شرکت‌کنندگان آن اضافه می‌شود به طوری که امکانات لجستیکی دو کشور هم امسال نتوانست جوابگوی حضور 20 میلیون نفر در مساحت جغرافیایی به وسعت 800 کیلومتر باشد.
تاکنون از منظرهای سیاسی، اجتماعی و امنیتی به این موضوع پرداخته شده اما حوزه‌ای که مغفول مانده بحث اقتصادی است. تغذیه، جابجایی و اسکان این جمعیت میلیونی نیازمند یک پشتیبانی عظیم است.
سال گذشته بنا بر اظهارات سعد فیصل معاون وزیر حج و عتبات عراق تعداد زائران اربعین 15 میلیون و 300 هزار نفر بوده و امسال پیش بینی می‌شود این عدد از 20 میلیون نفر عبور کند.
نقطه مشترک شرکت کنندگان در این رویداد، پیاده روی آنها است که همین امر باعث می شود میزان مصرف مواد غذایی بیشتر از شرایط عادی باشد از سوی دیگر افرادی که از زائرین پذیرایی می‌کنند سعی دارند از بهترین مواد غذایی چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ کمی استفاده کنند.
اگر تعداد شرکت کنندگان در راهپیمایی امسال را 20 میلیون نفر در نظر بگیریم و هر فرد 3 وعده غذا مصرف کند؛ روزانه 60 میلیون پرس غذا مصرف می‌شود حال به فرض اینکه هر فرد حداقل 5 روز در سفر باشد یعنی 300 میلیون پرس غذا در این ایام سرو می‌شود که وظیفه تهیه و توزیع آن به عهده 10 هزار و 700 موکبی است که از بصره تا کربلا حضور دارند. این عدد یعنی حجم عظیمی از برنج ، رب ، روغن و گوشت که عراق توانایی تامین آن را ندارد پس راهی جز واردات آن از خارج وجود ندارد.
قیمت هر پرس غذا اگر به طور متوسط در عراق 6 هزار دینار یا 5 دلار باشد، یعنی در این مدت 1 میلیارد و 500 میلیون دلار گردش مالی فقط در حوزه مواد غذایی صورت گرفته که برابر با 10 درصد صادرات ایران به عراق در طول یکسال است.
بنا بر گزارش‌های میدانی، عمده روغن مصرفی موکب‌ها از سعودی، مرغ از ترکیه و بلغارستان، آب‌های معدنی از اردن و ایران، لبنیات از ایران، ترکیه و عربستان و برنج از پاکستان و هند تامین می‌شود.
علی شریعتی عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به حضور روسای موکب‌ها در ایران گفت: دعوت از این افراد یک حرکت هوشمندانه بود و به دنیا این پیغام را رساند که این مراسم برای ایران است اما سوال این است آیا کسی از وزارت صمت یا سازمان توسعه تجارت با این افراد جلسه‌ای برگزار کرد؟ آیا این فضا مهیا نبود که به مدیران این موکب‌ها اعلام شود که به طور مثال رب گوجه فرنگی آنها با قیمت مناسب و مخصوص این ایام از ایران تامین خواهد شد؟ آیا در این راهپیمایی باشکوه شیعیان و زائران باید روغن سعودی یا مرغ ترکیه مصرف کنند آن هم در حالی که چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ کمی، امکان تهیه و تولید آن در کشور ما وجود دارد.
وی ادامه داد: گردش مالی حداقل 1.5 میلیارد دلاری آن هم در عرض 10 روز چنان شوک مثبتی به واحدهای تولیدی ما وارد خواهد کرد که باعث خواهد شد یک شیفت به فعالیت کارخانه‌ها اضافه شود.
شریعتی تصریح کرد: وقتی صفر تا صد این واقعه عظیم در دست ایرانی‌ها است و حتی پاکبانان ما وظیفه نظافت شهرای نجف و کربلا را به عهده دارند و امسال نیز خودروهای مسافری ایرانی برای کمک به جابجایی زائران از مرز به نجف وارد عراق شدند و مقوله امنیت نیز که از سال‌های قبل در دست نهادهای امنیتی ایرانی بوده پس چرا تغذیه زائران نباید توسط شرکت‌های ایرانی انجام شود.
وی افزود: نهادها و سازمان‌های مختلف به روش‌های گوناگون در عراق به زائران خدمات می‌دهند و شاهد هستیم که در موکب فلان سازمان یا نهاد در طول مسیر نجف به کربلا خدمت رسانی می‌کنند این موکب‌ها می‌توانند تمام مایحتاج خود را از ایران تامین کنند.
عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: نکته دیگر ادامه دار بودن این فرآیند است. این نگاه فرصت طلبی نیست بلکه فرصت سازی است. ما با این روش ذائقه عراقی‌ها را سمت محصولات ایرانی سوق می‌دهیم و پس از پایان مراسم اربعین عراقی‌ها تشویق می‌شوند که از محصولات ایرانی استفاده کنند به طور مثال صاحب یک موکب که فعال مواد غذایی است در صورت رضایت و استقبال مردم، خرید خود را از واحدهای ایرانی انجام خواهد داد به جای اینکه از ترکیه یا عربستان کالا خریداری کند.
وی در پایان گفت: مطابق آمار اعلام شده از سوی فیفا، جام جهانی 2014 برزیل 10 میلیارد دلار گردش مالی داشت که 4 میلیارد آن سود بود. این گردش مالی در عرض یک ماه هر 4 سال یکبار تکرار می‌شود در حالیکه ما هر سال اربعین داریم و هر سال تعداد زائران و شرکت کنندگان بیشتر می‌شود پس باید از همین الان برای سال آینده برنامه ریزی کرد.