یحیی آل اسحاق در مورد تاثیر حوادث اخیر بر روابط ایران و عراق گفت: قبل از این حادثه و شهادت سردار سلیمانی، دشمنان ما سعی می‌کردند روابط دو کشور را در همه حوزه‌ها بویژه اقتصاد محدود و قطع کنند. بطوریکه بدخواهان ما از آمریکا و اسرائیل گرفته تا عربستان در این زمینه سرمایه گذاری‌های مختلف کرده که باعث نگرانی دست‌اندرکاران نیز شده بود اما با اتفاقات روی داده قطعا روابط دو کشور در همه حوزه‌ها از جمله اقتصاد بهتر خواهد شد.
وی ادامه داد: دورنمای شهادت سردار سلیمانی؛ انسجام داخلی، وحدت نظر و پاسخی برای ایران هراسی است. البته مورد ایران هراسی برخلاف باور عامه مردم بود اما بدخواهان متصل به استکبار، فضا را بگونه‌ای آراسته بودند که ایران باید عراق را ترک کند اما حالا شاهد فضای منسجم در حاکمیت عراق هستیم مبنی بر اینکه آمریکا باید از خاک این کشور اخراج شود یعنی تغییر ۱۸۰ درجه‌ای در این موضوع روی داده است و قطعا در اولین فرصت نیز محقق خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: پیش از این تشتت در نظام حکومتی عراق بگونه‌ای بود که به دنبال تغییر ساختار بودند اما اکنون فضا ضد آمریکایی و اسرائیلی بوده و حتی پاسخ عربستان را نیز می‌دهند. یکی از آثار خون شهیدان حادثه اخیر نیز این خواهد بود که دیگر کسی جرات نمی‌کند در رابطه دو کشور خدشه وارد کند. امیدواریم در همه حوزه‌ها بویژه اقتصاد تحکیم روابط را شاهد باشیم که البته زمینه و بستر آن نیز فراهم است.
آل اسحاق در پاسخ به این پرسش که چرا در سال‌های اخیر ایران در بخش تولید و پالایش نفت عراق سرمایه گذاری نکرده است؟ گفت: دلیل اصلی این موضوع اجازه ندادن آمریکا بود که مخالف اصلی در پایداری رابطه در همه حوزه‌ها است. باید توجه داشت که یکی از خصوصیات رابطه اقتصادی مانند سرمایه گذاری و تولید مشترک، پایدارکنندگی آن است، از همین روی در برابر آن ایستادگی می‌کردند. مثلا در بانک مرکزی عراق، نماینده فدرال رزرو آمریکا تلاش می‌کرد تا این مبادلات سامان نگیرند یا به دنبال احداث نیروگاه بودند چون عمده واردات برق عراق از ایران است.
وی ادامه داد: آمریکا به کمک عربستان در پروژه‌های عمرانی، مناقصه، شهرک‌سازی و زیرساخت عراق سرمایه گذاری می‌کرد. بطوریکه عربستان در کنفرانس کویت پیشنهاد سرمایه گذاری ۳۰ میلیارد دلاری را داد مشروط به اینکه پیمانکاران و فعالین ایرانی حضور نداشته باشند. چون آنها می‌دانند که موفقیت در سایر حوزه‌ها تا حدودی به موفقیت اقتصادی بستگی دارد و از همین روی به دنبال نفوذ و ایجاد محدودیت بودند.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق در مورد تاسیس بانک مشترک بین دو کشور گفت: از گذشته نیز به دنبال این موضوع بودیم و تعاملات بانک‌های مرکزی دو کشور نیز شروع شده بود اما شرایط اجازه این کار را نمی‌داد، در حال حاضر امکان ایجاد این بانک مشترک وجود دارد منتها باید منتظر فضای جدید باشیم.
وی با بیان اینکه حجم صادرات نه ماهه ایران به عراق در سال جاری ۶ میلیادر دلار بود، گفت: این رقم نسبت به سال گذشته کاهش اندکی داشته است، البته افزایش صادرات به اقلیم کردستان تا حدودی توانسته کاهش صادرات به جنوب عراق را جبران کند. در حال حاضر رابطه با اقلیم هم توسعه بیشتری داشته بطوریکه دو روز پیش نزدیک به ۱۰۰۰ کامیون کالا به این منطقه ارسال شد که نشان دهنده بستر مناسب برای فعالیت است.
آل اسحاق متذکر شد: البته ما هم در زمینه تولیدات، نظارت و کیفیت مشکلاتی داشته و داریم و باید آن را جبران کنیم و به بلندمدت بیاندیشیم، ما نباید تنها به تجارت فکر کنیم و در سرمایه گذاری‌های این کشور حضور داشته باشیم. در حال حاضر بیشترین فعالیت ما در زمینه صادرات است یعنی از ۱۳ میلیارد دلار صادرات سال گذشته، تقریبا ۹ میلیارد دلار آن مربوط به کالا و بقیه در بخش انرژی و عمرانی بود.
وی افزود: بنابراین باید در پروژه‌ها و زیرساخت‌های عراق سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشیم که آن نیز نیازمند الزاماتی است. مثلا دولت باید ریسک را قبول، بیمه و تضامین لازم را فراهم و ویزا و اقامت را تسهیل کند تا به ۲۰ میلیارد دلار هدف‌گذاری شده برسیم. مثلا نقش صندوق ضمانت صادرات ضعیف است چون با سرمایه ۳۰۰ میلیون دلاری برای تمام جهان، نمی‌تواند حجم ۲۰ میلیارد دلاری صادرات به عراق را تضمین کند.