چندی پیش در یک برنامه تلویزیونی مطرح شد که لبنیات توزیعی در استانهای مختلف کشور آلوده به سم آفلاتوکسین است و میزان این آلودگی در استانهای مختلف نیز با یکدیگر تفاوت دارد. این خبر واکنشهای بسیاری را از سوی سازمان غذا دارو، وزارت بهداشت، سازمان دامپزشکی، وزارت جهادکشاورزی و حوزههای مرتبط با این صنعت در پی داشت. در این میان حتی این موضوع نیز مطرح شد که ممکن است خوراک دام آلوده به سم آفلاتوکسین بوده باشد و شیر دام نیز پس از مصرف دام از علوفه، آلوده شده باشد.
در این راستا علیرضا رفیعیپور، رییس سازمان دامپزشکی ضمن رد این ادعا گفت: صحبت هایی که در خصوص انتقال آفلاتوکسین از خوراک دام به شیر دام با اعداد و ارقام عجیب و غریب مطرح شده است را قویا رد می کنم. سازمان دامپزشکی به عنوان مرجع ذیصلاح مسئولیت دارد هر نوع خوراک دامی را که وارد کشور میشود از جهات مختلف آزمایش کند.
وی ادامه داد: در کنار آزمایشهای سازمان دامپزشکی، سازمان ملی استاندارد هم آزمایشهای خود را انجام میدهد. خوشبختانه قوانین، مقررات و ضوابط سازمان دامپزشکی و سازمان ملی استاندارد بسیار سختگیرانهتر از اتحادیه اروپا و آمریکا است؛ یعنی میزان مجاز آفلاتوکسین در خوراک دام و شیر در کشور بسیار سختگیرانه است.
رییس سازمان دامپزشکی اضافه کرد: میزان آفلاتوکسین استاندارد در خوراک دام در ایران ۵ppb است، در حالی که استاندارد اتحادیه اروپا ۲۰ppb است؛ یعنی این میزان از اروپا نیز کمتر است.
به گفته وی بیش از ۱۰ میلیون تن شیرخام در ایران تولید میشود که در مرحله اول توسط سازمان دامپزشکی و پس از آن توسط وزارت بهداشت مورد آزمایشهای لازم قرار میگیرند. حتی بسیاری از این محصولات به کشورهای دیگر نیز صادر و در آنجا نیز دوباره آزمایشاتی روی آنها انجام میشود.
رفیعیپور تصریح کرد: سالانه بیش از ۸ میلیون تن نهادههایی همچون ذرت، کنجاله و سویا وارد کشور میشود و حتی یک کیلوگرم از این محمولهها اگر میزان آفلاتوکسین آنها مطابق با استانداردهای داخلی نباشد، وارد نمیشوند. همه این نهادهها باید استانداردهای آزمایشگاه دامپزشکی، مراکز بهداشت و سازمان استاندارد را پاس کنند.
ذرتهای آلوده وارد کشور نشدهاند
وی در پاسخ به اینکه گفته میشود ذرتهای آلوده به سم آفلاتوکسین وارد و سپس وارد غذای دامها شده است، گفت: ۱۴۰هزارتن ذرت آلوده به آفلاتوکسین از سال ۱۳۹۵ در بنادر وجود دارد و حتی یک کیلوگرم از آن وارد کشور نشده است. ادعای مطرح شده نیز اشتباه است و این محمولههای آلوده نیز در حال برگشت است. به عبارت دیگر هیچ محموله خوراک دامی که استانداردهای سازمان دامپزشکی، سازمان استاندارد و غذا و دارو را پاس نکنند، امکان ورود به کشور را ندارند.
نظارت سازمان دامپزشکی بر شیر خام و نهاده های کشاورزی
سعید سلطانی، رییس اتحادیه دامداران نیز در واکنش به این موضوع گفت:سازمان دامپزشکی روی شیرخامی که جمعآوری میشود آزمایشهای لازم را انجام میدهد و اگر سلامت آنها تایید نشود به مراکز دیگر ارسال نمیشوند. همچنین نهادههایی مانند جو ، ذرت و امثال آن توسط سازمان دامپزشکی مورد آزمایش قرار میگیرند. به عبارت دیگر این نهادهها کشت میکروبی شده و در صورت عدم آلودگی ترخیص میشوند.
وی ادامه داد: ممکن است خوراک دام در برخی مناطق به دلیل نگهداری نامناسب دارای این سم باشد اما نباید موارد اینچنینی را به کل موارد بسط داد. این اشتباهات در هر حرفهای وجود دارد ولی عمومیت ندارد.
رییس اتحادیه دامداران با بیان اینکه ممکن است آفلاتوکسین در مواد خوراکی که مدتی میمانند ایجاد شود، اظهار کرد: آفلاتوکسین غیرقابل اجتناب است اما استانداردی توسط سازمان بهداشت جهانی تعیین شده است و برآن اساس نهادههایی که کمتر از ۲۰ppb باشند توسط سازمان دامپزشکی پذیرفته میشوند.
سلطانی در پایان گفت: شیرخام توسط سازمان دامپزشکی آزمایش میشود و بعد ازاینکه این شیر به کارخانه میرود سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت نیز نظارت و آزمایشهای لازم را روی آن انجام میدهند.