، زهرا عبداللهی، افزود: در کشور ما نان قوت غالب و غذای اصلی مردم به شمار می رود. نان در مقایسه با بسیاری از مواد غذایی مثل گوشت و شیر دارای چگالی انرژی بیشتری است. بنابراین نان یک محصول غذایی است که در امنیت غذایی خانوارها از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
وی ادامه داد: براساس نتایج مطالعه سبد غذایی مطلوب در سال ۱۳۹۱ که توسط دفتر بهبود تغذیه معاونت بهداشت و با همکاری دانشکده بهداشت و دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران و انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور انجام شد، متوسط مصرف سرانه روزانه نان در کشور ۳۱۰ گرم است که حدود ۵۰-۴۰ درصد انرژی دریافتی و بیش از ۴۵ درصد پروتئین، ۳۰ درصد کلسیم و فسفر و حدود ۶۰ درصد آهن مورد نیاز روزانه هر فرد را تامین می کند.
عبداللهی افزود: اقشاری که مقدار بیشتری نان مصرف می کند بیش از ۶۰ درصد پروتئین، بیش از ۴۵ درصد کلسیم و فسفر و بیش از ۸۰ درصد آهن مورد نیاز روزانه خود را از نان به دست می آروند. به این دلیل نان نقش مهمی در تأمین نیازهای تغذیه ای جامعه دارد.
وی بیان داشت: سبوس موجود در آرد و نان با کاهش جذب مواد قندی و چربی در دستگاه گوارش از اضافه وزن و چاقی، دیابت، بیماری های قلبی عروقی و انواع سرطان ها به ویژه سرطان های دستگاه گوارش جلوگیری می کند.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، گفت: بر اساس آخرین مطالعات اپیدمیولوژیک یکی از توصیه های مهم و اساسی برای پیشگیری از بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت نوع دو بیماری های قلبی عروقی و حتی برخی سرطان ها، دریافت فیبر کافی با استفاده از غلات کامل در برنامه غذایی و به حداقل رساندن غلات فرآوری شده و تصفیه شده (مانند آردهای سفید و بدون سبوس یا کم سبوس) است.
وی تصریح کرد: مطالعات انجام شده توسط مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی حاکی از آن است که میزان ابتلا به بیماری های غیر واگیر در افرادی که نان های سفید مصرف می کنند بیشتر از کسانی است که از نان های سبوس دار مصرف می کنند.
عبداللهی بیان داشت: با توجه به اهمیت موضوع نان و پیچیدگی مسائل مربوط به زنجیره گندم، آرد و نان، موضوع ارتقای کیفیت نان از اواخر سال ۱۳۹۲ در دستور کار دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور در وزارت بهداشت قرار گرفته است. وی افزود: در نهایت بعد از جلسات متعدد کمیته فنی کارشناسی در دبیرخانه شورا با صاحبنظران و متخصصان هر سه حوزه گندم و آرد و نان، موضوع بازنگری استانداردهای استاندارد های آرد و نان و نظارت بر حسن اجرای استانداردهای مذکور در چهاردهمین جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مطرح و به تصویب رسید.
وی اضافه کرد: در زمینه آرد، در حال حاضر تولید انواع آرد مصرفی در نان های سنتی دامنه وسیعی از درصد سبوس گیری دارند. به عنوان مثال بر اساس استاندارد فعلی آرد گندم، کارخانجات آرد می توانند آرد نان لواش و تافتون را با درصد سبوس گیری از حدود ۱۵درصد تا سبوس گیری حدود ۱۸ درصد و آرد سنگک را با درصد سبوس گیری از حدود ۷ درصد تا سبوس گیری ۱۲ درصد تولید کنند.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، یادآور شد: عدم نظارت بر اجرای استاندارد آرد انواع نان ها سبب شده است که کارخانجات آرد سازی، آرد نان لواش و تافتون و آرد نان سنگک را با درصد سبوس گیری بالا یعنی حدود ۱۸ درصد سبوس گیری تولید کنند و تولید آرد کامل با میزان سبوس ۷ درصد تقریبا متوقف شده است.
وی افزود: بدون شک با تولید نان با آردی که ۱۸ درصد سبوس گیری شده است، میزان مواد مغذی و فیبر آرد کاهش یافته و با توجه به مصرف بالای نان در کشور در طولانی مدت در گسترش بیماری های غیرواگیر مانند دیابت و...، تاثیر بسزایی خواهد داشت.
عبداللهی خاطرنشان کرد: با پیگیری های مداوم وزارت بهداشت از وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد خواسته شده که باز نگری و کاهش میزان سبوس گیری آرد در اولویت قرار گیرد. ولی تاکنون به دلایلی که عنوان می شود از جمله کیفیت گندم و سست بودن آرد، اقدام جدی در خصوص تجدید نظر استاندارد سبوس در آرد انجام نشده است.
وی ادامه داد: وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم کاهش میزان نمک در نان را به عنوان مهمترین راهکار کاهش مصرف نمک و پیشگیری از فشار خون بالا و کاهش شیوع آن در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مطرح کرد و بر اساس بند چهار مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی سلامت وامنیت غذایی مورخ سوم اسفند ۹۴ میزان نمک در نان به یک درصد کاهش یافت.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، گفت: بر اساس بند ۴ مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ضمن بازنگری استانداردهای آرد ونان واجباری کردن استاندارد نان، استاندارد نمک در کلیه نان های سنتی را در حد یک درصد مصوب کند.
عبداللهی اضافه کرد: مرکز سلامت محیط وکار وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی نیز مکلف است بر حسن اجرای استانداردهای اجباری نان سنتی نظارت کند. بنابراین به منظور اجرای این مصوبه در دی ماه ۱۳۹۵ تفاهم نامه ای بین معاونت بهداشت وزارت بهداشت و رئیس سازمان ملی استاندارد ایران منعقد شد.
وی تصریح کرد: بازرسان بهداشت محیط بازدید از نانوایی ها را برعهده دارند و بر اساس آخرین گزارشات، حدود ۶۰ درصد نانوایی های کشور میزان نمک کمتر از یک درصد را رعایت کرده اند.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، گفت: وزارت بهداشت قویا از وزرات صمت، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان ملی استاندارد و تولید کنندگان آرد کشور می خواهد به منظور پیشگیری از روند رو به افزایش بیماری های غیرواگیر در کشور به وظایف خود در جهت بهبود کیفیت گندم و آرد از جمله اصلاح سامانه توزیع آرد به نحوی که مطابق با استاندارد ملی ایران، آردهای مورد مصرف براساس نوع پخت نانوایی چهارگانه (سنگک، لواش، تافتون، بربری) تحویل شود.
عبداللهی بیان کرد: این دستگاه ها باید به ملزم ساختن مدیران تولید و مدیران کارخانه صنایع آرد سازی کشور به طی دوره های تخصصی لازم جهت ارتقای دانش فنی آنان به منظور بهبود کیفیت آرد و تعیین ضوابط درجه بندی کارخانجات آرد کشور، عمل کنند.