مهدی محمود رباطی درباره مصوبه دیروز هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر کاهش دامنه نوسانات بازار سرمایه از ۵ به ۲ درصد از روز شنبه (جزئیات بخشنامه) اظهار داشت: سوال این است که آیا با فرض پذیرفتن نقش سیاستگذاری و هدایت گری سازمان بورس، رفتار این سازمان مبنی بر نامحرم دانستن مردم و از موضع بالا به پایین رفتار کردن متولیان این سازمان با سهامداران و ذی نفعان بازار سرمایه، درست است یا خیر؟، به نظر من باید گفت این نوع رفتار کردن با فعالان بازار سرمایه توهین آمیز است.
وی افزود: از دیگر تبعات منفی این رفتار دستوری سازمان بورس، اعتمادزدایی میان فعالان بازار سرمایه و مدیران سازمان بورس است؛ آنها میبایست از یک هفته قبل فعالان بازار سرمایه را در جریان میگذاشتند و برای آنها علل اتخاذ این تصمیم را توضیح میدادند نه اینکه ناگهان چهارشنبه شب اطلاعیهای صادر شود که قرار است از شنبه صبح این اتفاق رخ بدهد. این مدل رفتارها ریسک بازار سرمایه را به شدت بالا میبرد و فعالان بازار همواره مطرح میکنند که یکی از بزرگترین ریسکهای ما در این بازار، خودِ سازمان و نحوه اطلاع رسانی سیاست گذاری و تصمیم گیری های خلق الساعه و بک شبه است.
این کارگزار بازار سرمایه گفت: از آنجا که بیشتر مدیران فعلی یا قبلی سازمان بورس، دولتی بوده و هستند و مرتباً در نهادهای مختلف اقتصادی در سمَت های گوناگون جابجا میشوند، دغدغهای از محل کسب و کار و ارتزاق این بازار ندارند؛ در حالی که بسیاری از فعالان اقتصادی، شرکتهای سرمایه گذاری، فعالان حقیقی بازار سرمایه و… به این بازار به عنوان محل کسب و کار خود نگاه میکنند؛ بنابراین این نوع تصمیم گیری از سر نداشتن حس مسئولیت نسبت به سرمایه گذار نشأت میگیرد.
وی تصمیم اتخاذشده در کاهش دامنه نوسان از ۵ به ۲ درصد از سوی سازمان بورس را نادرست و اشتباه دانست و گفت: آقای شاپور محمدی وقتی سکاندار سازمان بورس و اوراق بهادار شد، در مصاحبههای متعددی اعلام میکردند برای اینکه بازار سرمایه ما به سمت بازار کارآ و مطابق استانداردهای بین المللی حرکت کند، باید محدودیت «حجم مبنا» حذف شده و «دامنه نوسان» افزایش یابد.
عضو کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار ادامه داد: با این وجود، ناگهان یک شبه چنین تصمیمی گرفته شد؛ این در حالی است که بازارهای سرمایه پیشرفته در دنیا، بورسهایی هستند که محدودیتهای دستگاه ناظر در آنها کمتر است؛ تصمیمی که سازمان بورس گرفته، برخلاف هدف سوی سازمان بورس که می گو ید در راستای کاهش سفته بازی است، به افزایش سفته بازی منجر میشود. همچنین ایجاد صف یا به قول فعالان بازار، «صف زنی» های غیر واقعی در بازار سرمایه راحت تر میشود.
محمود رباطی تصریح کرد: این تصمیم سبب میشود متأسفانه بازار سرمایه ما بار دیگر از استانداردهای متداول در بازارهای بین المللی بورس، یک پله دیگر عقب تر برود.
وی ادامه داد: به نظر من با این تصمیم، احتمال خروج نقدینگی از بورس و انتقال آن به بازارهای موازی پایین است اما در عوض از این پس با قفل شدگی سهام در صفهای خرید یا فروش مواجه خواهیم شد که زمان این قفل شدگی صفها ممکن است به یک تا دو ماه هم برسد. چون وقتی دامنه نوسان ۲ درصد باشد، به راحتی میتوان صف غیر واقعی روی هر سهم یا نماد ایجاد کرد.
کارشناس بازار سرمایه گفت: در حال حاضر مهمترین ابزار سفته بازی در بازار سرمایه ما، صف زنی غیر واقعی برای برخی سهم هاست؛ وقتی با قدرت پول، ایجاد صف میشود، این سیگنال به سایر فعالان بازار فرستاده میشود که من بازیگری هستم که با پول زیاد قصد دارم تا این سهم را گران کنم.
محمود رباطی تأکید کرد: تنها در صورتی این سفته بازی حذف میشود که اتفاقاً دامنه نوسان بالا باشد نه اینکه دامنه نوسان را کم کنیم؛ چون در این شرایط، سهمی را میتوان گران کرد که واقعاً ارزش بالا رفتن داشته باشد.
وی درباره اینکه آیا تصمیم اتخاذ شده، با فشار وزارت اقتصاد بر سازمان بورس بوده یا خیر؟ گفت: من این حرف را قبول ندارم و آن را سلب مسئولیت کردن از سازمان بورس می دانم؛ چون وزیر اقتصاد با چه انگیزهای باید این تصمیم را بر سازمان اعمال کند؟ این تصمیم نیز مانند تصمیمی که در زمینه ایجاد محدودیت برای حجم مبنای بازار پایه فرابورس گرفته شد، کاملاً از میان مباحث اعضای هیئت مدیره سازمان بورس بیرون آمده است. با این تصمیم (محدودیت در حجم مبنای بازار پایه)، سهامداران حقیقی به شدت متضرر میشوند و تصمیم کاملاً یک شبه از سوی سازمان بورس به سهامداران اعمال شد.